Romantik münasebetlerde, ister çıkıyor olalım, ister birlikte yaşıyor ister de evli olalım, hepimiz hislere çok değer veriyoruz… Aşk olsun- ki uzun sürmesi ve uzun sürmesini beklemek pek de tehlikelidir- daima sevelim birbirimizi, hürmet kesinlikle olsun, biterse ilgi yürümez, seven insan kıskanır, kıymetli olan ne hissettiğimizi konuşup paylaşmak bu sayede birbirimizi yıpratmayız, derken bağlantılarda hem kendi hissettiğimiz hem sevgilimizin/ eşimizin hissettiği hislerin bilhassa ilgide kalma ve bağlantıyı sürdürmede ne kadar kıymetli ve değerli olduğunu hepimiz biliyoruz.
Fakat pek çoğumuzun bu fikir pek de güzeline gitmese de, Rusbult, Martz ve Agnew (1998)’ın önerdiği Yatırım Modeli’ne nazaran, bağda kalmayı ve sürdürmeyi etkileyen diğer boyutlar da yer almakta ki bunlar alaka doyumu, etrafımızdaki seçeneklerin niteliği ve bağa yaptığımız yatırımlar. Bağlantı doyumundan bahsedecek olursak, bağlantıda partnerlerin muhtaçlıklarının karşılanması ile epeyce alakalı bu değişken ilgide tecrübelenen olumlu ve olumsuz yaşantılarla artıyor ya da azalıyor. İlgi doyumu arttıkça, şahısların alakada kalmaya yönelik eğilimleri de artıyor.
Artık gelişen toplumsal medya ağı, bayanların da iş ve hayatın farklı alanlarında daha çok yer almaları ile hem bayanlar hem de erkekler için alternatif partner seçenekleri de oluşmakta. Alternatif seçeneklerden bahsederken, alternatif bir partner adayını düşünebileceğimiz üzere, aslında “bir alakada kalmaktansa” yalnız kalmayı seçmek de bir alternatif olarak karşımıza çıkmakta. Etrafımızdaki seçenekleri olumsuz olarak değerlendirdiğimizde, yalnızlık ya da diğer bir partner adayı var olan bağlantımızdan daha cazip gelmediğinde bize, alakada kalma ve yürütmeye yönelik daha çok eğilim gösteriyoruz.
Yatırımlara gelirsek, alakaya dair geçmişte ayırdığımız vakit, verdiğimiz emek göz önüne alındığında, ya da partnerimizle ortak banka hesaplarımızın olması, ortak mal varlıklarımızın hatta bir arada baktığımız evcil bir hayvanın olması bağa yaptığımız yatırımlar manasına geliyor (örnekler çoğaltılabilir). Bu yatırımlar ortasına geleceğe yönelik planlarımızı da katabiliriz. Çocuk sahibi olmayı planlamak, birlikte bir mal sahibi olmayı planlamak vb. Münasebete yönelik yatırımlar arttıkça da münasebette kalmaya yönelik eğilimin de bazen hislerden da bağımsız daha çok olduğunu görüyoruz.
Bu modeli paylaştığımız bireyler, bunun çok duygusuz bir yaklaşım olduğunu belirtip hoşlanmasalar da, münasebetlerimize ve bizi o münasebetlerde tutan, devam ettirmeye yönlendiren dinamiklere cüretle baktığımızda, bunların da değerli etmenler olduğunu göreceğiz.
Ne yazık ki türk sineması kültürüyle büyüdüğümüz için çoğumuz, duyguyu es geçen açıklamalardan korkuyoruz, huzursuz oluyoruz. Ancak gerçekliğimizde hislerin ehemmiyeti ve gücü kadar, bizi alakada tutan bu türlü değişkenlerin de olduğunun farkında olmak ve üstelik tüm bunların pek de makus şeyler olmadığını, tersine alakaya dair çok “gerçek” dinamikler olduğunu görmek bazen olması gerekenden fazla duyguya yaptığımız vurguyu yumuşatabilir diye düşünüyorum, ve tahminen de bizleri de rahatlatır;)