Romantik alakalarda, ister çıkıyor olalım, ister birlikte yaşıyor ister de evli olalım, hepimiz hislere çok kıymet veriyoruz… Aşk olsun- ki uzun sürmesi ve uzun sürmesini beklemek pek de tehlikelidir- daima sevelim birbirimizi, hürmet kesinlikle olsun, biterse bağ yürümez, seven insan kıskanır, kıymetli olan ne hissettiğimizi konuşup paylaşmak bu sayede birbirimizi yıpratmayız, derken bağlarda hem kendi hissettiğimiz hem sevgilimizin/ eşimizin hissettiği hislerin bilhassa bağlantıda kalma ve bağlantıyı sürdürmede ne kadar değerli ve değerli olduğunu hepimiz biliyoruz.
Fakat pek çoğumuzun bu fikir pek de güzeline gitmese de, Rusbult, Martz ve Agnew (1998)’ın önerdiği Yatırım Modeli’ne nazaran, münasebette kalmayı ve sürdürmeyi etkileyen öteki boyutlar da yer almakta ki bunlar bağ doyumu, etrafımızdaki seçeneklerin niteliği ve münasebete yaptığımız yatırımlar. İlgi doyumundan bahsedecek olursak, bağda partnerlerin gereksinimlerinin karşılanması ile epey bağlantılı bu değişken ilgide tecrübelenen olumlu ve olumsuz yaşantılarla artıyor ya da azalıyor. Bağ doyumu arttıkça, bireylerin alakada kalmaya yönelik eğilimleri de artıyor.
Artık gelişen toplumsal medya ağı, bayanların da iş ve ömrün farklı alanlarında daha çok yer almaları ile hem bayanlar hem de erkekler için alternatif partner seçenekleri de oluşmakta. Alternatif seçeneklerden bahsederken, alternatif bir partner adayını düşünebileceğimiz üzere, aslında “bir bağda kalmaktansa” yalnız kalmayı seçmek de bir alternatif olarak karşımıza çıkmakta. Etrafımızdaki seçenekleri olumsuz olarak değerlendirdiğimizde, yalnızlık ya da diğer bir partner adayı var olan ilgimizden daha cazip gelmediğinde bize, ilgide kalma ve yürütmeye yönelik daha çok eğilim gösteriyoruz.
Yatırımlara gelirsek, bağa dair geçmişte ayırdığımız vakit, verdiğimiz emek göz önüne alındığında, ya da partnerimizle ortak banka hesaplarımızın olması, ortak mal varlıklarımızın hatta bir arada baktığımız evcil bir hayvanın olması bağa yaptığımız yatırımlar manasına geliyor (örnekler çoğaltılabilir). Bu yatırımlar ortasına geleceğe yönelik planlarımızı da katabiliriz. Çocuk sahibi olmayı planlamak, birlikte bir mal sahibi olmayı planlamak vb. Bağa yönelik yatırımlar arttıkça da alakada kalmaya yönelik eğilimin de bazen hislerden da bağımsız daha çok olduğunu görüyoruz.
Bu modeli paylaştığımız bireyler, bunun çok duygusuz bir yaklaşım olduğunu belirtip hoşlanmasalar da, bağlarımıza ve bizi o alakalarda tutan, devam ettirmeye yönlendiren dinamiklere hamasetle baktığımızda, bunların da değerli etmenler olduğunu göreceğiz.
Ne yazık ki türk sineması kültürüyle büyüdüğümüz için çoğumuz, duyguyu es geçen açıklamalardan korkuyoruz, huzursuz oluyoruz. Fakat gerçekliğimizde hislerin değeri ve gücü kadar, bizi ilgide tutan bu türlü değişkenlerin de olduğunun farkında olmak ve üstelik tüm bunların pek de makûs şeyler olmadığını, tersine bağlantıya dair çok “gerçek” dinamikler olduğunu görmek bazen olması gerekenden fazla duyguya yaptığımız vurguyu yumuşatabilir diye düşünüyorum, ve tahminen de bizleri de rahatlatır;)