Vajinismus vajina ağzını çevreleyen kaslarda vajinal girişi engelleyecek nitelikte sürekli ya da tekrarlı bir biçimde kasılmaların olmasıdır. Bu kasılmalar ekseriyetle vajinaya girme teşebbüsünün çabucak öncesinde ve sırasında meydana gelir.
Vajinismus tedavisinde uygulanacak teknikler şahıstan bireye çift dinamiklerine nazaran ve vajinismusun nedenselliğine nazaran farklılık göstermektedir. Buna nazaran tedavinin ana bileşeni tedavinin nedenselliğine ve çift dinamiğine göre değişmekte olup tedavi bireye ve ikili özel olarak formüle edilir ve uygulanır. Öncelikle çiftlerin vajinismusun mutlaka çözülebilir bir rahatsızlık olduğunu bilmelerini isterim. Ayrıyeten vajinismus kızları, vajinismus cinsel terapi ile tam bir güzelleşme gösterecekleri için başka cinsel sorunlara sahip olanlara göre şanslıdırlar.
Danışanın yeterli eğitim görmüş, tecrübeli bir cinsel terapisti bulması iyileşmede ve sorunu çözmede kararlı olması en kıymetli adımdır. Bu birinci adım çok şeye hamiledir.
Danışanlarım sık sık bu birinci adımı atmakta ve terapiye başlamakta ne kadar zorlandıklarını, ne kadar çok mahcubiyet ve utanma duygusu yaşadıklarını sık sık seanslarda tabir ederler. Hatta pek birden fazla bu birinci adımı atmak için aylarca hatta yıllarca kendi içlerinde uğraştıklarını lisana getirir. Lakin bir sefer bu birinci adımı atıp sorunlarını lisana getirip anlaşıldıklarını hissettikten sonra çok büyük bir rahatlama hissettiklerini de lisana getirirler.
Bu adım tamamlandıktan sonra terapistlerinin önerdiği idmanları tutarlı bir gayret ile yerine getirmeleri ile vajinismusu sanıldığından daha kısa bir sürede çözmeleri vajinismuslu çiftleri hem çok şaşırtır hem de çok mutlu eder. Bir gurup danışan cinsel terapistlerinin verdiği cinsel oyunları ve teklifleri bir süreklilik içinde titizlilikle uygularken giğer bir küme teklifleri dikkate almakta ve önemine inanmakta zorluk çeker. Bu bağlamda bir çift olarak işbirliği içinde hareket etmeleri, cinsel terapistlerinin rehberliğinde dengeli bir gayret ile ilerlemeleri tedavide en kıymetli etmenlerden biridir.
Vajinismus tedavisinde çiftin rahatlatılması kaygı ve heyecanlarını yatışıracak terapötik bir ortamın sağlanması gerekir. Akabinde birbirini destekleyerek işbirliği içersinde cinselliğe her zamankinden daha fazla zaman ayırarak eş takviyesinin hissedildiği bir atmosferde ilerlemeleri istikametinde teşvik edilmelidirler.
Tedavide bir taraftan danışanın endişesinin altında yatan bilinçdışı etmenlerin saptanması, çözümlenmesi, bu kaygılı periyodun yarattığı ankisiyete ile başa çıkması için destekleyici, teşvik edici, cesaretlendirici cinsel terapi uygulanmaktadır. Ayrıyeten vajinismusa neden olan etmenleri ortaya çıkarma ve bu nedenlerle şu anki sorunun kontaklarını kurma ve danışanın sıkıntısını çözmeye yönelik eforlarını destekleme üzerinde durulurken başka taraftan önce duyarsızlaştırma ile bayanın vajinal girişe ve cinsel birleşmeye karşı endişe ve kaçınmasının söndürülmesi en kıymetli kademedir. Duyarsızlaştırma sonunda kişi korkuya karşı dayanabildiğini gördüğünde endişelerinin geçtiğini kendisi deneyimler ve rahatlar. Bu nokta vajinismus tedavisinde çok değerli bir aşamadır. Zira danışanın vajinismusu yenebileceğine ve Cinsel ilişkiyi gerçekleştirebileceğine ait itimadını ve motivasyonunu artırır.
Bu hadiselerde vajinaya bir şey girme korkusuna karşı duyarsızlaştırma kolayca sağlanırken öbür bazı kaygılarda bireyde ağır bir dert uyandırsa da uygun bir vajinismus terapisi ile eksiksiz bir halde duyarsızlaştırma gerçekleştirilir. Çogunlukla en büyük endişe vajinaya penis girişinden evvelki o noktada ağırlaşır. Dolayısı ile vajinismus terapisinde cinsel terapi cephane yığınağı bu noktada konumlandırılır.
Vajinismus tedavisi sanıldığı üzere yalnızca vajinal kasılmaları berteraf edecek cinsel terapi ile sonlu değildir.Sanıldığının tersine olumsuz yanlış cinsel bilişlerin tekrar yapılandırılması cinsellik algısının tekrar inşa edilmesi, cinsel ilişki korkusunu azaltmak, cinsel ve duygusal yakınlık geliştirmek çift üyeleri arasında açık bağlantı, cinsel irtibat, etkileşim ve cinsel ahenk geliştirmek varsa ilişki/evlilik sorunlarını çözmek (ciddi evlilik sorunları bu durumlarda cinsel terapiye el aman vermez.), kasılmalara neden olan olumsuz negatif düşüncelerinin tespit edilmesi, bazende cinsel istismar üzere el yakan konularda uygun teropatik sistemlerle gerekli düzeylerde uğraşmayı gerektirir.
Vajinismusa nedensellik teşkil eden etmenler ne olursa olsun vajinismus terapisinde kasılma, kaygı ve paniğe neden olan yanlış abartılı cinsel bilgilendirmeler üzerinde durmak, olumsuz negatif fikirleri yine organize etmek, fobik kasılmaları söndürmek cinsel aktivitede odaklanmayı engelleyen etmenleri ortadan kaldırmak, cinselliğin temel bileşeni olan gevşemeyi ve rahatlamayı sağlamak vajinismus tedavisinin temel kilometre taşlarıdır.
Ayrıca çiftin psiko seksüel eğitimi tedavi sürecinin kıymetli bir bileşenidir. Dolayısı ile vajinismus tedavisi büsbütün bireyin ihtiyaçlarına uyacak şekilde olmalı lakin çiftin her bir üyesinin cinsel bedelleri, cinselliğe, cinsel haza ve cinsel yakınlığa ait tutumarı dikkatle kıymetlendirmeli ve gerekirse yeniden yapılandırılmalıdır.
Vajinismus tedavisinde gaye yalnızca cinsel birleşmeyi sağlamak değil çiftin doyumlu bir cinsel yaşantıya sahip olmalarını sağlamaktır. Bu nedenle tedavi süreci boyunca ve tedavi sonlandırılmadan bayanda ve eşinde öteki cinsel sorunların olup olmadığı dikkatle gözden geçirilerek gereken teropotik yardım sağlanmalıdır.
Vajinimuslu çifttin tedavi motvasyonu çocuk sahibi olma ya da eşin olumsuz hislerini giderme tarafında olsa bile cinsel terapist ibreyi daima insanın doğal hali olan haz verici sağlıklı bir cinsel yaşantıya sahip olma yönüne cevirmelidir.
Vajinismus tedavisinde çiftler en çok neyle karşılaşacaklarından korkarlar. En büyük tasaları vajinismusu yenebilirmiyim tasasıdır. Vajinismusu yenebileceklerine bir türlü inanamazlar. Halbuki vajinismuslu bayanda bu korku ve tasa vajinismusu daimi kılan en büyük etmendir. Yani kişi korktuğu için ilerleyememektedir. Danışan tasadan kurtulmak için habire erteleme, kaçınma davranışı gösterir. Aslında Kaçınma danışanın yaşadığı tasayı süreksiz olarak yatıştırırken öbür taraftan vajinismusu pekiştirir. Vajinismus evlilik problemlerine, cinsel sorunlara ve çiftin birbirinden uzaklaşmasına yol açabilmektedir. Vajinismus çözülebilir bir sorundur. Birinci adım çiftin buna karar vermesidir.
Cinsel terapi vajinismusun kanıtlanmış tek tedavi biçimidir. Vajinismus cinsel terapi ile bütün cinsel işlev bozuklukları içersinde en yeterli tedavi edilenidir. Destekleyici cinsel terapi ile olayların çabucak hemen hepsi düzelir.
Vajinismus tedavisinde cinsel terapi çiftin bir arada iştiraki ile çift görüşmesi halinde yürütüldüğünde azamî karşılığı verir. Vajinismusu çiftin ortak sorunu formunda çerçeveleyip erkek eşin faal, içten destekleyici katılımı çok kıymetlidir.
Genellikle erkek eşler kendi cinsel tecrübelerini göz önüne alarak ya da yanlış cinsel bilgilendirmeler nedeni ile vajinismusu bir hastalık olarak kabul etmede zorlanmaktadır. Sorunun daha çok eşlerin başının içindeki korkudan kaynaklandığını, eşlerin vakitle bu kaygılarını yeneceğini düşünerek zamana bırakma eğilimindedirler. Bazen kendilerinin reddedildiğini düşünüp kızgınlık ve öfke hislerine kapılabilirler. Bazen de kendilerini sorgulayarak durumun kendilerinde olan bir yetersizlikten kaynaklanabileceğini düşünerek sertleşme, cinsel isteksizlik ve evlilik sorunları geliştirebilirler.
Vajinismus tedavisinde yanlış uygulamalarla sık karşılaşmaktayız. Özellikle vajinismusta yanlış tedavi uygulamaları başka cinsel sorunlardan daha sık görülmektedir. Vajina kaslarındaki kasılmaları ağrı kesici, kas gevşeticiler, jel kullanımı, sıcak su ve buhar banyoları üzere metotlarla ortadan kalkmaz. Ayrıca vajinismus kızlık zarı ile ilgili olmadığı için kızlık zarı müdahalelerine olumlu cevap vermez. Yeniden botoks ya da genel anestezi ile vajinismus çözülmez. Belki o an için genel anestezinin tesiri ile cinsel bağlantı gerçekleşir fakat anestezinin etkisi ortadan kalkar kalkmaz kasılmalar motamot devam eder. Tekrar cinsel birleşme denemesinde vajinal giriş yeniden olmaz. Vajinimustaki çiftin tahlile olan inancı da zayıflar. Hatta çözülme ümitsizliğine kapılarak daha büyük meseleler yaşamaya başlarlar.
Vajinismus tedavisinde sentez vajinismus terapisi merkezi olarak esas amacımız bir halde penis vajina birlikteliği sağlamak değil, çiftin ağrısız kasılmasız, dertsiz birbirlerinden haz alıp haz verebilecekleri uyumlu ve doyumlu doğal bir cinsel yaşantılarının olmasıdır. Bu formda cinsel terapi ile düzelen çiftlerde vajinismusun tekrar etmesi kelam konusu değildir.
Vajinismus tedavisinde psilolojik ve toplumsal nedenler ne olursa olsun çiftin kapsamlı bir cinsel hikayesi alınır. Çiftin tasa ve tasalarına seslenilir. İlk seanslardan ihtibaren ihtimamlı bir cinsel bilgilendirme ve cinsel eğitim yapılır. Cinsel bilgilendirme cinsel eğitim kapsamında çift cinsel hayatla ilgili bilgilendirilir. Yanlış cinsel inanışlar düzeltilir. Cinsel organlar ve işlevleri konusunda detaylı cinsel bilgilendirme yapılır. Daha sonra antrenmanlarla vajinal kaslardaki kasılmaların ve vajinal girişle ilgili dehşet ve dertlerin giderilmesi için uygun idmanlarla ilerlenir.
Vajinismus tedavisinde danışanlar sistemli bir münasebeti varsa çift olarak katılırlar şayet tertipli ve destekleyici bir eş yoksa cinsel terapi programı tek başına bayanla birlikte yürütülebilir.
Vajinismus tedavisi çiftin ve bireyin muhtaçlıkları göz önüne alınarak formüle edilir. Bunun manası, bayanın ve eşinin cinsel bilgisi, cinsel özgüveni, cinsel değerler sistemi, eşler ortası açık irtibat, eşler ortası cinsel özgüven, bayanın kendi cinsel organlarına eşinin cinsel organlarına dokunma ve cinsel haz almaya yönelik tavır ve davranışlarının dikkatle kıymetlendirilmesi gerektiğidir.
Vajinismus tedavisi; bayanın cinsel organları keşfetmesi, cinsel özgüven oluşturma, cinsel haz oluşturma, yanlış cinsel bilgilenmeleri doğruları ile yer değiştirme, vajinal giriş hakkındaki endişe ve kaygıyı giderme, vajinal kaslardaki kasılmanın denetimini eline almasını sağlayacak kasma gevşeme egzersizlerini öğrenmeyi ve giderek vajina kaslarındaki istem dışı kasılmaları söndürmeye yönelik bir dizi idmanları öğrenmeyi ve uygulamayı kendi içinde barındırır.
Vajinismuslu çiftlerin ekseriyetle utangaç, içine kapalı ve yetersiz cinsel bilgiye sahip oldukları gözlenir. Bu nedenle cinsel terapist tedavinin ilk aşamalarından başlayarak çift ortasında açık cinsel bağlantı, etkileşim, cinsel uyum ve cinsel özgüven oluşturmaya itina gösterir.
Diğer taraftan vajinismus hadisenin dinamiğine nazaran tasayı azaltma, suçluluk, utanma ve günah dehşet üzere hislerle çalışma ve kadının cinselliği haz alınacak bir şey olarak algılamasını sağlama üzere bahislerde bazen hafif bazen orta bazen de derin düzeylerde çalışmayı gerektirebilir. Ayrıyeten vajinismus tedavi yolculuğunda cinsel kaygı ve ankisiyeteyi azaltmak çiftin ilişkisel ve cinsel yakınlıklarını arttırmak daha keyifli cinsel teknikler öğrenmelerini sağlamak, odaklanmayı garantilemek, cinsel önyargılarını atmak uğranılması gereken önemli yol kavşaklarıdır.
Vajinismus terapi sürecinde çift ortasındaki bağlantısı düzenleme, vajinismus hakkında bilgi vermek, yanlış cinsel inanışlar üzerinde çalışmak, endişe, suçluluk, günah, utanma hislerine seslenmek, duyumlar ve hislere odaklanmayı sağlamak, kaygı ve ankiyesite üzerinde çalışmak üzere evreler tamamlandıktan sonra vajinismusun en değerli tedavi bileşeni olan şartlanmış ask kasları üzerindeki kasılmaları engelleme basamağına, onun akabinde basamaklı vajinal giriş denemelerine geçilir.
Koşullanmış ask kasları kasları üzerindeki kasılmayı engellemek
Vajinismus vajina kaslarında vajinal girişi engelleyecek nitelikte daima ya da yenileyici bir biçimde kasılmaların olması ile karakterizedir. Kasılmalar vajinaya girme teşebbüsü öncesinde ya da esnasında olur. Bu kasılmalar bazen vajina girişini imkansız hale getirecek kadar kuvvetli olabilirken öbür bazı vakalarda daha az olmakla birlikte bu durumda da kısmi penis giriş ve ağrılı ilişki olur. Vajinismuslu bayanlar vajinal girişe karşı büyük bir kaygı taşırlar ve buna bağlı olarak da kaçınma, erteleme davranışları gösterirler.
Diğer kimi hadiselerde ise birinci cinsel tecrübenin ağrılı olmasından sonra gelişen ağrıdan kaçınma gayesine hizmet eden şartlanmış bir savunma hareketidir.
Vajinismuslu bayanlar vajinal giriş ile fizikî ağrı olacağı ortasında bir bağ kurarak rastgele bir vajinal girişte ağrı olacağı algısı gelişmiştir.
Vajinismus tedavisinde en değerli kilometre taşlarından biri vajinal girişle ağrı olacağı beklentisi ortasındaki bağı kurmaktır. Hatta şartlanmış kasılmalar vajinal giriş kanısı ya da beklentisiyle bile gelişebilir. Buna bağlı olarak kişi ankisiyete ve kaçınma demansları geliştirir. İşte vajinismus tedavisinde en önemli nokta bu şartlanmış kaçınma davranışına kademeli olarak son vermektir. Bunun akabinde şartlanmış vajinal kasların kasılmasına son vermek vajinismus tedavisinin temel emelidir.
Vajina kaslardaki şartlanmış kasılmayı engellemek için evvel danışanın endişe ve gerginliği azalttırarak gevşemesini sağlamak vajina kaslarındaki koşullanmış istemsiz kasılmayı denetim etmenin birinci adımıdır. Akabinde vajina kaslarını denetim etme etabına geçilir. Bu kasların denetimi bayanın vajinal bölgesinin denetimi ve hakimiyetini eline alması manasına gelir. Vajinismusta zaten bu istemsiz kasılmalardan kaynaklanır.
Vajinismus tedavisinde eşler ortasında olumlu destekleyici bağ, çift ve terapist ortasında kurulan emniyetli bağ, çiftin kararlılığı ve etkin katılımı tedavinin muvaffakiyetini etkileyen en değerli faktördür. Ayrıyeten bu faktör danışanın vajinismus tedavi sürecinde karşılaştığı ankisiyete üzere zahmetlerle baş etmesinde yardımcı olur.
Çift, tecrübeli bir cinsel terapistin rehberliği, erkek eşin takviyesi aktif katılımı ve bayanın kararlı eforuyla başarılı bir halde sonuca ulaşır.