Vajinismus “vajinanın dış üçte birindeki kaslarda tekrarlayan ya da daima, istem dışı ve cinsel ilgiye mahzur olan kasılmanın olmasıdır”. Vajinismus terimi Amerikalı jinekolog J. Fatman SIMS tarafından bulunmuştur. 1862 yılında yaptığı bir konuşmada SIMS; “Kişisel araştırmalarıma dayanarak evlilik bağlantısında her iki tarafta bu kadar büyük bir mutsuzluk yaratan bir hastalık bilmediğimi söyleyebilirim ve bu kadar kolay, sağlam ve kesin biçimde tedavi edilebilen öteki bir önemli rahatsızlık olmadığını da eklemekten memnunum.” demiştir.
Vajinismus çoklukla cinsel ömrün başlangıcında, birinci cinsel birleşme denendiği andan itibaren ortaya çıkar. Bu durum primer vajinismustur. Daha seyrek olarak jinekolojik muayene yahut gibisi tecrübelerden sonra gelişir. Evvelki tecrübelerinde acılı yahut acısız, keyifli yahut keyifsiz cinsel yaşantısı olmuş ve sonrasında vajinismus gelişmiş bayanlarda görülen ise sekonder vajinismustur. Primer yahut sekonder olsun, vajinismus bayanın hem kendi kadınlığında eksiklik olduğunu düşünmesine hem de eşine karşı suçluluk hissetmesine neden olur. Erkekte eşine karşı öfke, istenmiyorum, reddediliyorum niyetlerine ve sonrasında sertleşme zahmeti üzere cinsel fonksiyon sorunlarına yol açabilir. Vajinismus bu nedenlerden ötürü çift terapisi gerektiren bir cinsel fonksiyon bozukluğudur. Bazen isimli olaylara, boşanmalara sebep olabilir. Birçok çift bir müddet sonra cinsel birleşmeyi denemekten vazgeçer. Tekrarlanan denemeler ve her seferinde yaşanan hayal kırıklığı çiftin cinsellikten uzaklaşmasına ve arbedelere yol açar.
Yurt dışı çalışmalarda cinsel terapi kliniklerine başvuran bayanlardaki vajinismus oranlarının %12-17 ortasında değiştiği saptanmıştır. Ülkemizde ise tedavi için başvuran tüm cinsel fonksiyon bozuklukları ortasında vajinismusun % 43-73 ortasında değişen oranlarda olduğu ve birinci sırada yer aldığı görülmektedir.
Vajinismus belirtileri nelerdir?
Vajinismusun en temel belirtisi o an geldiğinde kişinin panik atak gibisi bir durum yaşamasıdır. Eşini iter, kasılır, telaş, endişe ve tasa duyar. Şuuru açık olsa da denetimini yitir, denetim bilinçdışının eline geçer. Güya kişi bilinçdışı tarafından negatif bir hipnoz transı haline getirilir.
Kişi vakitle aşağıdaki his ve kanılara kapılabilir:
- “Herkesin bu kadar kolay yaptığı bir şeyi ben nasıl yapamıyorum?”
- “Aile büyüklerinin ne vakit çocuk sahibi olmayı düşünüyorsunuz?” soruları nedeni ile duyulan korku
- Utanç duymak
- Hayal kırıklığı
- Zamanla meydana gelen cinsel isteksizlik
Vajinismusun nedenleri
Her vajinismus hastasında sebep tıpkı olmayabilir. Hastaların büyük kısmında onlara yardımcı olabilmek için bozukluğa ait gerçek nedeni belirlemek tedavide takip edilecek yolu anlamak için kıymetlidir. En sık görülen nedenleri ortasında ruhsal tasalar ön plandadır. Şuur dışında kodlanan “cinsellik berbattır, ayıptır”, “kızlık zarı pahalı ve korunması gereken bir şeydir”, “cinsel münasebet sırasında çok ağrı ve kanama olur” niyetleri bu durumun ortaya çıkmasında değerli yer fiyat. Ayrıyeten cinsel bilgi eksiklikleri ve çocukluk çağında yaşanan travmatik yaşantılar da vajinismus gelişimine yol açabilir. Geçmişte yaşanmış taciz, ensest ilgi ya da makus bir cinsel tecrübenin ağrı ve acı verici olarak değerlendirildiği davranışsal model kalıbıdır. Tekrar geçmişte maruz kalınan cinsel yasaklar ve abartılı birinci gece öykülerinin bilinçdışında oluşturduğu cinsellikle ilgili negatif niyetleri içeren bilişsel model kalıbı ise bir öbür oluşum nedenidir. Ruhsal gelişim evrelerindeki problemlerden kaynaklanan dinamik model kalıbı öteki bir nedendir. Birçok ünlü cinsel terapit ruhsal gelişim evrelerinde takılmayı çocukluktaki makûs şartlar ve çevresel faktörleri vajinismusun sebepleri ortasına sokmuştur.
Vajinismus erkekleri
Zaman vakit vajinismus yaşayan biri ile birlikte olmak nitekim güç olabilir. Eşler birtakım kimi ortak hisler tariflerler. Bunlar ümitsizlik, öfke, reddedilme hisleridir. Erkeklerde tekrarlayan denemeler sonrasında heyecan, tedirginlik ve başarılı olup olamayacağı telaşı (performans anksiyetesi) ile erken boşalma ve sertleşme zahmeti meseleleri ortaya çıkabilir. Bu sebeplerden ötürü vajinismus çift terapisi gerektirir.
Vajinismus tedavisi
Cinsel tedaviler açısından en yüz güldürücü olanı vajinismustur. Vajinismusun altta yatan nedeni araştırılıp nedene yönelik bakış açısı geliştirilerek tedavi planı hazırlanır. Uygulanacak adımlar vajinismusun hastanın üzerindeki müddetine ve yoğunluğuna nazaran farklılık gösterse de vajinismusun tedavi edilebilir süreksiz bir rahatsızılık olduğunu bilmekte yarar vardır. Ayrıyeten vajinismus cinsel terapisinde ekseriyetle hiçbir cerrahi müdahale ve başka girişimsel müdahaleleri uygulamak gerekmez. Cinsel terapi programı duygusal ve fizikî teknikleri içerir. Psikiyatrik bir rahatsızlıktır.