Vajinanın dış üçte birindeki kasların cinsel birleşme yahut jinekolojik muayene öncesinde ve sırasında
istemsiz olarak kasılması, bacakların kapanması ve itme davranışı ile cinsel birleşmenin ya da vajinal
muayenenin mümkün olmaması durumudur. Buna vücudun çeşitli bölgelerinde bazen tüm bedende
kasılmalar, sıklıkla bacakların kapanması, endişe, bazen titreme, terleme, bulantı üzere belirtiler eşlik
edebilir.
Bu probleme sahip bayanların cinsel birleşme denemesi sırasında zihinlerinden geçen düşüncelerden
kimileri şunlardır: “penis çok büyük giremez; benim cinsel organım olağandışı; cinsel organım çok küçük;
çok canım yanar, çok kanar; orada duvar var, penis giremez” üzere.
Kızlık zarı, vajinanın girişinden birkaç santim içerde, ortasında değişik büyüklükte bir delik bulunan,
soğan zarı inceliğinde bir zardır. Üzerinde burnumuzda olduğu üzere kılcal damarlar vardır. Vajinaya kızlık
zarı deliğinden daha büyük bir şey, örneğin penis girdiğinde, zar kenarlara çekilir ve üzerindeki kılcal
damarlar çatlar. Bu sırada birkaç damla kan gelir ve bu sırada örneğin parmağımızın kesilmesinden çok
daha az olmak üzere bir acı hissedilir.
Vajinismus meselesiyle yüzleşen bayan birçok çelişki yaşar, bir yandan yardım ister, öte yandan tedaviden
korkar. Bayanda vakitle hayal kırıklığı, yetersizlik duygusu ve terk edilme korkusu gelişir. Eşi ise başta
istenmediğini düşünür, daha sonra ziyan vermemek için pasifleşir. Çift, vakit içinde giderek tüm fiziksel
yakınlıklardan kaçınmaya başlar. Başlangıçta erkekte cinsel fonksiyon bozukluğu olmasa bile vakit içinde
sertleşme bozukluğu, cinsel isteksizlik üzere meseleler gelişebilir.
Vajinismus hastalığına sahip bayanların birden fazla aslında cinsel olarak isteklidir. Ancak bir cinsel
yakınlaşmanın sonunda cinsel birleşme kademesine gelineceğinden ve bundan fobik derecede
korktuklarından ötürü cinsel isteklerini göstermezler. Sorun çözülmeden uzun mühlet sürerse birçok zaman
onlarda da cinsel isteksizlik gelişir.
Vaginismusa sahip ve tedavi müracaatında bulunan bayanların eşlerinin sıklıkla “anlayışlı”, saygılı,
kaçıngan, cinsel açıdan deneyimsiz, pasif, girişken olmayan, eşine ziyan vermekten fazla derecede
korkan erkekler olduğu görülmektedir.
Vajinismus, toplumsal olarak baskıcı, cinselliğin daha çok ayıp, yasak, saklanması gereken bir hareket olarak
kabul edildiği, sosyokültürel ve eğitim düzeyi düşük toplumlarda daha sık görülür. Gelişmiş batı
toplumlarında sıklığı hayli azalmıştır. Cinselliğin konuşulmadığı, bu nedenle bu husustaki bilgilerin
yanlış yollarla ve yerlerde öğrenildiği (bu bilgilerin de birden fazla vakit yanlış, abartılı ve korkutucu olduğu)
aile ortamlarında yetişen bayanlarda vajinusmus problemine daha sık rastlanır.
Bu bahiste yapılan çalışmalarda ülkemizde yaklaşık olarak 10 bayandan 3-4’ünün birinci cinsel birleşme
tecrübesinde bu sorunu yaşadığı, cinsel birleşmenin gerçekleşmediği ya da kısmen gerçekleştiği
saptanmıştır. Lakin bunların yalnızca 1’i bu sorunu aşamaz ve doktor müracaatında bulunur, diğerlerinde
vakit içinde yinelenen denemelerle sorun ortadan kalkar. Yine de %10’luk bir görülme oranı ruhsal
hastalıklar ortasında epey yüksek bir orandır, yani vajinismus sık görülen bir cinsel fonksiyon bozukluğudur.
Vajinismus büsbütün ruhsal kökenli bir hastalıktır. Bu meseleye sahip bayanların bedensel olarak diğer
bayanlardan hiçbir farkı yoktur. Bu nedenle bu sorunun tedavisi yalnızca ruhsal yolla mümkündür.
Rastgele bir ilaç, ameliyat vb. yollarla tedavi uğraşı yararsız ve gereksizdir. Gerçek biçimde yapılacak
cinsel terapi bu sorunun tek tedavisidir. Cinsel terapi uygun ve uzman bireylerce yapıldığı takdirde sorunun
çözülme ihtimali yüksektir.
Vaginismusterapisi ortalama 8-10 seans sürer ve çift olarak sürdürülür, zira bayandan çok çiftin
sorunu olarak kabul edilir. Detaylı cinsel hikayenin alındığı, sorunun ve tedavinin detaylı olarak
konuşulduğu birinci seanslardan sonra psikoeğitim seansı yapılır. Bu seansta cinsel organların yapısı ve
fonksiyonları ve sağlıklı cinselliğin işleyişi hakkında ikili detaylı bilgi verilir. Akabinde konut ödevleri denilen
antrenmanların planlanacağı ve değerlendirileceği seanslara geçilir. Vajinismusun cinsel terapisinin aslı,
fobi tedavisinde olduğu üzere, evreli olarak korkulan duruma, objeye maruz bırakma ve bunun yarattığı
korkuyu ortadan kaldırmaktır. Bunun için seanslar ortasında yapılmak üzere konut ödevleri (parmak
antrenmanları gibi) planlı ve basamaklı halde tasarlanır. Her seansta evvelki haftanın ödevleri gözden
geçirilir, kıymetlendirilir ve sonraki haftanın idmanları planlanır.
Vaginismus tedavisinin cinsel fonksiyon bozukluğu konusunda eğitim almış olan psikiyatristler ve psikologlar
tarafından yapılması daha uygundur. Buna rağmen ne yazık ki ülkemizde vajinismusu tedavi etmek için
epey yanlış sistemlerin kullanıldığı ya da tavsiye edildiği görülmektedir; sarhoş haldeyken ya da
sakinleştirici ilaç/uyku ilacı aldıktan sonra cinsel münasebete girmeyi önermek, hipnoz altında vajinaya aparat
sokmak, bir iki seansta sorunu çözmeyi vaad etmek, vajinaya anestezik (ağrı duymayı engelleyici)
pomad sürmeyi önermek, kızlık zarını ameliyatla ortadan kaldırmak ve daha bir çok uygun olmayan
hatta bayana ziyan veren usuller. Bu nedenle bu probleme sahip çiftlerin cinsel terapi konusunda yeterli
eğitim almış psikiyatristlere başvurmaları değerlidir.
