Troid Hormonu Nedir?

TROİD HORMONU NEDİR? İŞLEVLERİ NELERDİR;

Troid bezi,, vücudumuz için hayti önemi sahip hormonlar salgılayan, boynumuzda adem elması denilen bölgenin hemen altında yer alan küçük bir organdır.

Metabolizmanın çalışması için gerekli T3( triiodotironin) ve T4 (troksin) hormonlarını salgılar. Salgılanan bu hormonlar kana karışarak beyin, kalp, karaciğer, böbrek, mide ve bağırsak sistemi gibi hayati önemi olan organlar ve saç, tırnak gibi hemen hemen tüm dokulara etki ederek fonksiyonlarını düzenler. Bir nevi metabolizmanın yakıtıdır. Günlük yaşantımızda gerekli enerjinin sağlanması, uyku düzeni, emosyonel durumu etkilediğinden dolayı ruh sağlığı açısından da önemlidir.

TROİD BEZİNİN SIK GÖRÜLEN HASTALIKLARI NELERDİR;

Troid bezinin birçok hastalığı bulunmaktadır. Toplumda sık görülmekle birlikte hastaların bir çoğu rahatsızlığının farkında bile değildir. Genel olarak kadınlarda daha sık görülür.

Tanı da vücuttaki T3, T4, TSH hormon düzeylerine ve gerekiyorsa oto antikorlara (Anti TPO/Anti TG ) bakılır. Tiroid bezinin yapısı ve nodül olup olmadığı tiroid ultrasonografisi ile değerlendilir.  Nodüllerin detaylı incelemesinde Troid sintigrafisi veya gerekirse  iğne biyopsisine başvurulabilir.

• Diffuz guatr ( troid bezinde büyüme, hormonlar normal olabilir) 

• Hipotroidi ( Troid bezinin yavaş çalışması, örn: Hashimato Troiditi ) 

• Hipertroidi ( Troid bezinin hızlı çalışması, örn: Graves Hastalığı ) 

• Nodüler guatr ( Troid bezi içerisinde gelişen şişliklerdir, iyi huylu veya kötü huylu olabilir.  Troid hormonları normal veya bozulmuş olabilir)  

• Akut troidit ( Troid bezinin ağrılı enfeksiyonudur,  genellikle sekelsiz iyileşir.)

BELİRTİLERİ NELERDİR ? 

Mevcut hastalığa bağlı olarak belirtiler farklılık göstermektedir 

Hipotroidi durumunda; metabolizma yavaşlayacağından dolayı halsizlik yorgunluk, uyku hali, üşüme hissi, kilo artışı,  kabızlık, saçlarda dökülme, tırnaklarda kırılma, depresyon, kolesterol ve tansiyon yüksekliği, ciltte kuruluk, ses kalınlaşması, ciddi hipotroidi lerde ellerde, yüzde göz kapaklarında dilde ve ayaklarda şişlik, kalp yetmezliği görülebilir. 

Hipertroidi durumunda; çarpıntı, kalp ritm bozuklukları,  aşırı terleme, ellerde titreme, ishal, gözlerde canlı bakış, aşırı sinirlilik, uykusuzluk , saç dökülmesi, kilo kaybı olabilir. 

Nodül veya Guatr durumunda; boyunda şişlik, yutkunurken takılma hissi, yutma güçlüğü, gıcık hissi olabilir. 

RİSK FAKTÖRLERİ NELERDİR?

Troid hastalıkları Türkiye gibi iyot eksikliği açısından riskli bölgelerde daha sık görülmektedir. Kadınlarda daha sık görülmek ile birlikte erkeklerde hastalık varlığı daha riskli olabilir. Ailede troid hastalığı öyküsü olanlar, radyasyon maruziyeti, çevresel etkenler, sağlıksız beslenme ve bağırsak sağlığı bozuk olanlarda daha sık gözlenmektedir. 

Troid hastalığından şüphelenilen durumlarda hastaların İç Hastalıkları Uzmanı veya Endokronoloji Uzmanı tarafından değerlendirmesi ve gerekli ileri incelemeler sonrası tedavisinin düzenlenmesi gerekmektedir. Mevcut duruma göre troid replasman tedavisi, antitroid tedavi, cerrahi veya radyoaktif iyot tedavisi planlanabilir. 

TROİD HASTALARI BESLENMEDE NELERE DİKKAT ETMELİ? 

Hipotroidik hastalar (örn Hashimato) öncelikle yeterli miktarda iyot almaya özen göstermelidirler. Deniz ürünleri, hindi eti. Kırmızı et, ceviz, keten tohumu, dereotu, hindistan cevizi, mercimek, tam tahıllı ürünler, kabak çekirdeği iyi gelir.

Bazı besinler guatrojenik olarak adlandırılırlar ve hipotroidi (Hashimato) hastalarının dikkatli tüketmesi önerilir ( lahana, karnabahar, turpgiller, brokoli, şalgam, soya)

Hipertroidi de (örn: Graves) iyotsuz tuz kullanılmalı, iyot tüketiminden kaçınılmalıdır. Ayrıca deniz mahsulleri, süt, turp, mor lahana, kuruyemiş tüketimi azaltılmalıdır.

Selenyum ve çinko troid hormanlarının dönüşümü ve normal çalışması  için gerekli yardımcı minerallerdir ve eksikliğinde T3, T4 normal normal olsa dahi etkinliğinde sorun yaşanabilir. Ceviz , badem, kabuklu deniz ürünleri, balık, et, sebze ve meyveler, kepekli unlar, yumurta sarısı, süt ve süt ürünleri , patates gibi gıdalar tüketilebilir. 

B 12 ve B 9 vitaminleri nin de troid enerji metabolizmasında önemli role sahip olduğu gösterilmiştir. Eksikliği giderilmelidir. 

Kafein, alkol ve sigara tüketimi azaltılmalıdır. 

DAHA  SAĞLIKLI BİR HAYATA…