Her ebeveyn mümkün olsa çocuklarını dünyadaki olumsuz tüm olaylara karşı korumak ister.
Ancak Maalesef bu mümkün olmuyor. Dünya üzerinde gerçekleşen ve maalesef gitgide de artan
olumsuz hayat olayları yani travmalar en çok da durumlar manalandırmakta zahmet çeken
çocukları etkilemekte. Vakit zaman biz yetişkinler dahi durumları nasıl çözeceğimizi ya da
gerçekleşen olayları nasıl duygusal olarak sindirebileceğimizi bilemezken küçücük vücutlar kendi
dünyalarında kaygı seline kapılabilmekteler. Pekala onlara nasıl yaklaşmalıyız? Bilhassa son
yıllarda gitgide artan ve hepimizi derinden sarsan terör akınlarını onları umutsuzluğa
düşürmeden nasıl aktarmalıyız? Birçoğumuz terör tehdidi nedeniyle gittiğimiz yerleri yolları dahi
değiştiriyoruz vakit zaman. Bu tedirginlik ortasında çocuklara nasıl ne kadar açıklama yapılmalı?
Öncelikle tavsiyem olan bitenin çocuklardan gizlenmemesi. Yaşadıkları etraf içerisinde neler olup
bittiğini bilmeye onların da hakkı var. Ayrıyeten kelam konusu olaylar karşısında vakit zaman şahit
olabilmekte yahut maruz kalabilmekteler. Çocukların olan bitenden haberdar olmasının önemli
olması kadar fazlaca bilgiye de maruz kalmamaları da kıymetli. Mesela yaşanılan bir olayı
haberlerde takip ederken etrafta bulunmamaları onların daha az korkmasına neden olacaktır.
Sordukları sorulara öfkeyle karşılık vermemeye dikkat etmek bir o kadar kıymetli. Yaşanılan olaylara
karşı duygusuz kalmamız imkansız fakat çocukların soru sorması da fitili ateşlememeli. Onlara
mümkün olan en sakin tonda yalnızca sorduğu kadarına karşılık vermek değerli. Çocukların merak
ettiği nokta genelde onların kaygılarını yansıtır. Aslında ne sorduğu değil de neyi merak ettiği ve
kelimelere dökmediği noktayı dikkate almalıyız. En büyük kaygıları de anne babalarının başına
bişey gelmesi olur. Ya da tek ebeveyn ile ilgili daha fazla tasa geliştirilebilir. Öbür ebevynin bu
durumu ferdî algılamayıp neden beni merak etmiyorsun ki?’ üzere çocukları daha çok endişeye
sevkedecek sorular sormamalı.
Çocuğunuz yaş aralığına nazaran vereceği yansılar de değişiklik gösterebilir. Fakat bilhassa uyku,
yemek ve tuvalet sistemlerindeki değişiklikler 0-6 yaş aralığından erken gelişim dönemindeki
çocukların bize iletmek istedikleri iletileri iletme yoludur. 6-12 yaş kümesinde ise karın/baş
ağrıları üzere bedenselleştirilmiş telaşlar, gece dehşetleri, ders muvaffakiyetinde düşüş, odaklanma
problemleri, arkadaş bağlantılarında uyumsuzluk, karşı gelme davranışı üzere sorunlarla
karşılaşabiliriz. Ergenlik sürecinde ise aileye çok bağlanma yahut çok uzaklaşma, akademik
başarıda düşüş, sık ağlama nöbetleri yahut tasa atakları yaşanabilir. Unutmamalıyız ki her çocuk
kendine has bir bireydir ve verilen yansılar standart dışında olabilir. Bunları dikkate almanız,
sorunun kaynağını bulamamanız yahut sorunu aşamamanız dahilinde uzmandan yardım almanız
faydalı olacaktır.
Hasra Avcı
