Travma

Her ebeveyn mümkün olsa çocuklarını dünyadaki olumsuz tüm olaylara karşı korumak ister.

Ancak Maalesef bu mümkün olmuyor. Dünya üzerinde gerçekleşen ve maalesef gitgide de artan

olumsuz hayat olayları yani travmalar en çok da durumlar manalandırmakta zahmet çeken

çocukları etkilemekte. Vakit zaman biz yetişkinler dahi durumları nasıl çözeceğimizi ya da

gerçekleşen olayları nasıl duygusal olarak sindirebileceğimizi bilemezken küçücük vücutlar kendi

dünyalarında kaygı seline kapılabilmekteler. Pekala onlara nasıl yaklaşmalıyız? Bilhassa son

yıllarda gitgide artan ve hepimizi derinden sarsan terör taarruzlarını onları umutsuzluğa

düşürmeden nasıl aktarmalıyız? Birçoğumuz terör tehdidi nedeniyle gittiğimiz yerleri yolları dahi

değiştiriyoruz vakit zaman. Bu tedirginlik ortasında çocuklara nasıl ne kadar açıklama yapılmalı?

Öncelikle tavsiyem olan bitenin çocuklardan gizlenmemesi. Yaşadıkları etraf içerisinde neler olup

bittiğini bilmeye onların da hakkı var. Ayrıyeten kelam konusu olaylar karşısında vakit zaman şahit

olabilmekte yahut maruz kalabilmekteler. Çocukların olan bitenden haberdar olmasının önemli

olması kadar fazlaca bilgiye de maruz kalmamaları da kıymetli. Mesela yaşanılan bir olayı

haberlerde takip ederken etrafta bulunmamaları onların daha az korkmasına neden olacaktır.

Sordukları sorulara öfkeyle karşılık vermemeye dikkat etmek bir o kadar kıymetli. Yaşanılan olaylara

karşı duygusuz kalmamız imkansız fakat çocukların soru sorması da fitili ateşlememeli. Onlara

mümkün olan en sakin tonda yalnızca sorduğu kadarına karşılık vermek kıymetli. Çocukların merak

ettiği nokta genelde onların kaygılarını yansıtır. Aslında ne sorduğu değil de neyi merak ettiği ve

kelimelere dökmediği noktayı dikkate almalıyız. En büyük telaşları de anne babalarının başına

bişey gelmesi olur. Ya da tek ebeveyn ile ilgili daha fazla telaş geliştirilebilir. Başka ebevynin bu

durumu ferdî algılamayıp neden beni merak etmiyorsun ki?’ üzere çocukları daha çok endişeye

sevkedecek sorular sormamalı.

Çocuğunuz yaş aralığına nazaran vereceği yansılar de değişiklik gösterebilir. Lakin bilhassa uyku,

yemek ve tuvalet sistemlerindeki değişiklikler 0-6 yaş aralığından erken gelişim dönemindeki

çocukların bize iletmek istedikleri bildirileri iletme yoludur. 6-12 yaş kümesinde ise karın/baş

ağrıları üzere bedenselleştirilmiş tasalar, gece kaygıları, ders muvaffakiyetinde düşüş, odaklanma

problemleri, arkadaş bağlarında uyumsuzluk, karşı gelme davranışı üzere sorunlarla

karşılaşabiliriz. Ergenlik sürecinde ise aileye çok bağlanma yahut çok uzaklaşma, akademik

başarıda düşüş, sık ağlama nöbetleri yahut tasa atakları yaşanabilir. Unutmamalıyız ki her çocuk

kendine has bir bireydir ve verilen reaksiyonlar standart dışında olabilir. Bunları dikkate almanız,

sorunun kaynağını bulamamanız yahut sorunu aşamamanız dahilinde uzmandan yardım almanız

faydalı olacaktır.

Hasra Avcı

Başa dön tuşu