tDCS Nedir?
Transkraniyal Hakikat Akım Uyarımı (tDCS), beynin ilgili bölgelerine elektrotlar aracılığı ile düşük yoğunlukta hakikat akım verilmesi ve bu halde beyin hücrelerinin uyarılması tekniğidir.
Nasıl Uygulanır?
Genellikle alın bölgesine yerleştirilen iki elektrotun verdiği akım ile beyin dış kabuğundaki kimi elektriksel aktivitelerin canlanması yahut bastırılması hedeflenir. tDCS’nin temel çalışma mantığı, elektrik akımı uygulaması ile nöron denilen beyin hücrelerinin uyarılarak düzenlenmesidir. Olağanda beyinde resen gerçekleşen sinirsel elektrik aktiviteleri, tDCS ile istenen istikamette değiştirilir. Çoğunlukla alına yerleştirilen iki elektrottan bir “anot” diğeri “katot”tur. Anot, tesirindeki beyin bölgesinde artı yükleme yaparak aktiviteyi arttırırken katot, eksi yükleme yaparak aktiviteyi baskılar. Seanslar ortalama 25-35 dakika ortasında sürer ve uzman doktor aksini belirtmediği takdirde her gün uygulanır. Seans sayısı ise doktorun belirlediği tedavi planına nazaran tespit edilir.
Nasıl Tesirler?
tDCS beynin ön kısmındaki dersolateral prefrontal korteks denilen bölgeye uygulandığında, uygulandığı kişinin karar verme, sorun çözme, öğrenme ve lisan üzere bilişsel maharetlerini süreksiz müddetle arttırır. Seans sayısı arttıkça bu bilişsel tesirler daha besbelli ve uzun periyodik olarak kendini gösterir.
Hangi Durumlarda Kullanılır
Mikrouyarım tedavisi olarak da bilinen tDCS, tedaviye dirençli nöropsikiyatrik hadiselerde uzman hekimin isteği ve yönlendirmesi ile uygulanmalıdır. tDCS üzerine yapılan pek çok çalışmada, bu metotla beynin hedeflenen bölgelerinde nöropsikolojik ve psikofizyolojik değişimler olduğunu ortaya koymuştur. tDCS başlangıçta beyin zedelenmelerine ve majör depresif bozukluk üzere psikiyatrik olaylara yardım etmek emeliyle geliştirilmiştir. Günümüzde ise depresyon ve beyin zedelenmesinin yanı sıra otizmden obeziteye, felçten gelişimsel bozukluklara, afaziden (konuşma yitimi) atletik performans geliştirmeye ve anoreksiyaya kadar çok geniş bir alanda kullanılmaktadır.
- depresyon
- beyin hasarı / beyin damar tıkanması
- akut ve kronik ağrı
- otizm
- migren
- felç sonrası rehabilitasyon
- madde bağımlılıkları
- obezite ve anoreksiya
- gelişimsel bozukluklar
- afazi (konuşma yitimi)
- atletik performans arttırma
Neden Transkraniyal Gerçek Akım Uyarımı (tDCS) ?
- Hamilelik, emzirme yahut ilaç intoleransı üzere ilaç tedavisini engelleyen durumlarda tedavi imkanı sağlar.
- Tek başına ilacın yetersiz geldiği durumlarda ilaç tedavisini takviyeler.
- Ağrısız bir tedavi formülüdür, ilaçlar üzere kimyasal etkileşim yapmaz ve bedene ziyan vermez.
Yan Tesir ve Riskler
tDCS’ye bağlı yan tesirler baş ağrısı, elektrot noktalarında hafif kaşıntı ve kızarıklık ile hudutlu gözükmektedir. Eser, tanımlanmış güvenlik protokolünü takip ederek kullanıldığında transkraniyal hakikat akım uyarımı tıp dünyası tarafından inançlı bir beyin stimülasyonu metodu olarak kıymetlendirilmektedir. Güvenlik protokollerinde akım, uygulama mühleti, ihtarım frekansı vb parametreler belirlenmiştir ve bu da eserin yan tesir ve risklerini düşürmektedir.