Tenisçi dirseği nedir?
Dirseğin dış kısmında birebir taraf elin kullanımıyla ağrı oluşturan bir hastalıktır. Tekrarlayan kuvvetli el kullanımı ile el bileği ve parmakları üst doğu kaldıran kasların kemiğe yapışma yerinde yahut çabucak bu bölgenin yakınında kirişlerin içinde yapısal bozulma gelişmesi ve güzelleşme sorunu yaşanması nedeniyle günlük yaşantı işlerinde ağrı ortaya çıkar. Ağır olarak tornavida, pense üzere el aletlerini kullanan meslek sahiplerinde, ağır mesken işi yapan konut hanımlarında görülme sıklığı fazladır.
Tanı nasıl konur?
Tenisçi dirseğinin tanısı çoklukla yakınmaların düzgün dinlenmesi ve fizik muayene ile konulabilir. Ağrı kısa periyodik yakınması olan hastalarda dirseğin dış tarafındaki kemik çıkıntı etrafındadır. (Resim 1) Başlangıçta yalnızca elin kullanımı sırasında ağrı olur. Alışveriş poşetini taşıyamama, masadan bir cisim kaldırırken ağrı, sıkı kapak açma yahut soyma doğrama üzere işlerde ağrı yakınması olur. Lakin yakınmaların müddeti uzadıkça ve hasar büyüdükçe dinlenme sırasında da ağrı hissedilebilir. Dirsek etrafında en çok hissedilen bu ağrı vakit zaman kolun üst kısmı ile önkolda ele kadar da yansıyabilir. Gece uykudan uyandıran ağrı azdır fakat ileri hadiselerde karşılaşılabilen bir yakınmadır. Bu klinik yakınmalara ek olarak fizik bakıda el parmak ve bileği üst kaldıran kasların dirsekteki ortak yapışma yerinde ve çabucak etrafında hassasiyet olması, dirence karşı el bilek ve parmaklar üst kaldırılırken birebir bölgede ağrı oluşması ile teşhis konulabilir.
Söz konusu bölgede ele gelen küçük sertlikler yahut besbelli şişlik durumlarında düz grafilerde bu bölgeye uyan kısımda kemik gibisi yapılar görülebilir. Çoklukla şikayetlerin çok uzun olmadığı ve tipik bulguların saptandığı olgularda öteki bir inceleme yahut tetkike muhtaçlık duyulmadan tedaviye başlanabilir. Bariz yaralanma yahut zorlanma hikayesi olanlarda ve girişimsel tedavilerin planlandığı olgularda ise dirsek manyetik rezonans inceleme teşhis ve tedavi planı için kullanılabilir.
Nasıl tedavi edilir?
Yakınmaların ne kadar müddettir var olduğu tedavi yolunun seçiminde ve muvaffakiyetinde kıymetli rol oynar. Üç dört haftadan kısa periyodik yakınmalarda elin ağrıya neden olan işlerde fazla kullanılmaması, ağrılı bölgeye ağrı kesici ve antiinflamatuar jel yahut kremlerin sürülmesi, bölgeye soğuk uygulama, masaj, nazik germe hareketleri fizyoterapi bandı uygulamaları ve ağızdan ağrı kesici ve/veya antiinflamatuarların kullanılması ekseriyetle yararlı olur. Bu tedavinin 2 haftadan kısa olmayacağını akılda tutmak ve çok kısa keserek olağan aktiviteye dönmenin yakınmaların daha şiddetli ve daha dirençli olarak geri gelmesine neden olacağını bilmek gerekir. Yakınmalar üç dört ay üzere daha uzun müddettir mevcut ise yeniden misal biçimde bir tedavi başlanır. Tedavi mühleti 3-4 hafta olabilir. Birinci iki haftada istenilen yeterlilik sağlanamazsa yavaşlamış güzelleşmeyi hızlandırmak için lokal anestezik ilaçlar iğne ile bölgeye uygulanarak kemikte kanama oluşturulmaya ve güzelleşme olayları hızlandırılmaya çalışılabilir. Daha uzun vadeli yakınmalarda germe idmanlarının aktif yapılabilmesine imkan vermek ve rehabiltasyonu ağrısız gerçekleştirebilmek için bölgeye steroid (kortizonlu ilaçlar) iğne ile verilebilir. Uzun müddetli şikayeti olanlarda ses dalgaları kullanılarak da düzgünleşme hızlandırılmaya çalışılabilir. Bölgesel enjeksiyon tedavileri hem ağrıyı süratli azaltmak hem de güzelleşmeyi hızlandırmak için kolay tedavilere gereğince karşılık alınamayan hasta kümesinde kullanılabilir. Yalnızca lokal anestezik verilerek kanama oluşturulması, steroid enjeksiyonu ve son periyotlarda PRP enjeksiyonu kullanılabilecek tekniklerdir. Steroid enjeksiyonunun kısa aralıklarla, 3 aydan kısa, tekrarlanmaması gerekmektedir. Bu tedavilere ek olarak farklı aygıtlar kullanılarak ağrı yakınmasının azaltılmaya çalışıldığı tedaviler de mevcuttur. Bu aygıtların rastgele bir tipinin başkasından daha düzgün olduğuna dair geçerli bir ispat olmadığı üzere çok ağrılı durumlarda kısa mühlet kullanımları dışında uzun vadeli kullanımda da kalıcı yarar elde edildiğine yönelik delil da mevcut değildir. Bu durumda aygıtlar çok ağrılı hastalarda parmaklar ve el bileğinin de dinlendirilebildiği çeşitte olması halinde kısa vadeli kullanıldıklarında yararlıdır.
Ameliyat gerekli midir?
Altı aydan fazla müddet uygulanmış masaj, germe, ağızdan ve/veya bölgesel antiinflamatuarlar ile enjeksiyon tedavilerine kâfi karşılık alınamayan olgularda ilgili bölgede meydana gelen bozulma cerrahi prosedürlerle temizlenerek daha uygun düzgünleşme elde edilebilir. Temizleme süreçleri açık yahut kapalı (artroskopik) ameliyatlarla gerçekleştirilebilir. Kapalı ameliyatla yapılan temizleme süreçleri sonrası güzelleşme devri ve ameliyat sonrası ağrılı gün sayısı daha kısadır.
