TANIM:
Skolyoz; Omurganın; 10 derecenin üzerinde; sebebi bilinmeyen, yana gerçek eğilmesix olarak tanımlanır. Bu eğilme omurlarda rotasyona (dönmeye) yol açar.
Bu tarifin anlaşılabilmesi için olağan omurganın nasıl bir dizilime, genel beden yapısı içinde nasıl bir yerleşime sahip olduğunun bilinmesi gerekir.
Ayakta dik duran bir beşerde: sırt tarafından baktığınızda, omurga düz bir çizgide durur. Yana gerçek eğilme yoktur.
Ayakta dik duran beşere, sırt tarafından olmazda yandan (sağdan yahut soldan) bakıldığında, boyun bölgesinde (mavi) öne, sırt bölgesinde (pembe) sırta, geriye, bel bölgesinde (sarı) yine öne hakikat bir kavis vardır.Yan konumda eğrilikleri olan, ön-arka bakışta düz olan omurganın ön-arka planda yana gerçek eğilmesi ve buna eşlik eden rotasyonu skolyoz olarak isimlendirilir.
GENEL ÖZELLİKLERİ:
Skolyoz insan hayatında sıklıkla 3 periyotta görülür.
Yeni doğan-3 Yaş ortası devir: Bebeklik çağı skolyozu, (İnfantil skolyoz)
4-10 yaş ortası periyot: Çocukluk çağı skolyozu (Juvenile skolyoz)
En sık görüldüğü devir ise; 9-10 yaşından, büyüme çağının tamamlanmasına kadar olan periyotta görülen, büyüme çağı skolyozudur. (Adolesan idiopatik skolyoz)
Bu yazıda bilhassa “Büyüme çağı skolyozu” (Adolesan İdiopatik Skolyoz) incelenmektedir.
Tıbbi tabiriyle; Adolesan idiopatik skolyoz, halk lisanı ile büyüme çağı skolyozunun asıl kıymeti, büyüme ile eğriliğin artma gösterebilecek olmasıdır.
9-10 yaşında 20 derece eğriliği olan bir bozuklukta, 15-16 yaşında eğrilik 40-50 derecelere ulaşarak önemli form bozukluğuna yol açabilir. Bu nedenle erken tespit edilmesinin değeri vardır.
SKOLYOZUN SEBEBİ:
Büyüme çağı skolyozlarının büyük çoğunluğunun sebebi bilinmemektedir (İdiopatik: sebebi bilinmeyen). Birtakım sebepler bildirilmiş, birtakım teoriler öne sürülmüştür. Lakin şimdi ispatlanmış bir teori yoktur. Birçok faktörün hastalığın oluşmasında katkısı olduğu düşünülmektedir. %30 Olguda genetik faktörlerin rolü olduğu gösterilmiştir.
KLİNİK ÖZELLİKLERİ:
Skolyoz; ekseriyetle 10-11 yaşlarında anneler, vücut eğitimi öğretmenleri yahut çocuk hekimi muayenesi ile sırtta eğrilik olarak yahut öteki nedenlerle çekilen sinemada tesadüfen farkedilir. Ağrı, sızı, hareket kaybı üzere şikayetlere yol açmaz. İleri derecelere varmadan ağrı olmaz. Ağrı varsa sebebi araştırılmalıdır.
Yapılan istatistikler kız çocuklarında erkeklere nazaran 4-7 kat daha fazla görüldüğünü göstermiştir. Ailesinde yahut yakınlarında skolyoz tespit edilen büyüme çağının başlangıcındaki bilhassa kız çocuklarının aile tarafından denetim edilmesinde fayda vardır.
Çocukta skolyoz var mı, yok mu denetim etmek maksadıyla öne eğilme testi yapılır. Kız çocuklarında 9-11, erkek çocuklarda 12-14 yaşlarında bu denetimin yapılması, 6 ay ortalarla 2 yıl kadar tekrarlanması gerekir. Bu testte, testi yapan çocuğun gerisinde durur. Ayakta dik duran çocuğun kalçadan öne yanlışsız eğilmesi ile çocuğun omurgasında, sağa yahut sola sapma varmı, omurların art çıkıntıları bir çizgi üzerindemi yoksa sapma varmı denetim edilir. İki taraf göğüs duvarı tıpkı düzeyde mi denetim edilir.
Birebir vakitte; omuzlar tıpkı düzeyde mi, göğüs duvarında form bozukluğu var mı denetim edilmeli.Eğer kuşku varsa, çocuk bir ortopedist tarafından muayene edilmelidir.
