Sınavdan evvel yada imtihan anında yaşanan, öğrenilen bilginin, imtihan anında doğru
kullanılmasına mahzur olan ve muvaffakiyetin büyük oranda düşmesine yol açan ağır kaygıya
sınav korkusu denir.
Sınav telaşı; Afrika, Amerika,Çin Mısır Almanya, Hollanda Hindistan İsrai Türkiye ve Japonya
gibi pek çok ülkede pek çok araştırmaya bahis olmuştur. İmtihan derdinin seviyesi bir ülkede
sınava verilen ehemmiyete uygun olarak değişmektedir. Ülkemizde üniversite imtihanına hazırlanan
adaylar ortasında yapılan araştırmada %19’nun “düşük”, %42’sinin “orta”, %39’nın “yüksek”
sınav derdine sahip olduğu bulunmuştur. Yeniden ülkemizde yapılan bir araştırmaya göre
üniversite imtihanına girecek öğrencilerin yaşadığı korku ameliyata girecek genel cerrahi
hastalarının korku seviyesinden daha yüksek çıkmıştır.
Kaygı Öğrencileri Nasıl Etkiliyor?
Yüksek dert seviyesi ile baş etmekte zorlanan öğrenciler imtihana hazırlık periyodunda karın
ağrısı, mide bulantısı, iştahsızlık, bitkinlik, çarpıntı ve ağlama krizleri üzere belirtiler gösterirler.
Öğrencilerden kimileri bu dertle baş etmekte zorlanıp ders çalışmamak, deneme
sınavlarına girmemek üzere kaçınma davranışları gösterirler. Hazırlık sürecinde zihinsel ve
duygusal olarak imtihan derdiyle baş edemeyen öğrenci imtihan anında, terleme, nefes
alamama, ellerin titremesi, mide bulantısı, kusma üzere fizikî belirtiler ile zorlanır. Sınav
anında yaşanan bu yüksek korku öğrencinin imtihana odaklanmasını, imtihanda soruları okuma ve
anlamada zahmet çekmesini, kâfi hazırlık yapılmış olsa da imtihanda başarısız olmasına
neden olabilir.
Sınav Derdi Tedavi Edilir Mi?
Yapılan araştırmalara nazaran öğrencilerin %71’i imtihan telaşını azaltmak için bir ya da birden
fazla sistem uyguladıklarını belirtmişlerdir. Bu oran öğrencilerin imtihan derdiyle baş etmek
için arayış içinde olduklarını gösterir. Aileler ve öğrenciler bu arayış içinde bazen bir
motivasyon ustasına(!) bazen bir hocadan dua almaya(!) bazen farkında olmadan bir
şarlatana(!) sarfiyatlar. Meğer imtihan tasası tedavisinde en başarılı alan psikoterapidir. Terapi
esnasında imtihan öncesi, imtihan anında yaşanan belirtiler incelenir. Derdin en önemli
etmenlerinden olan anne babaların iletileri ve olumsuz otomatik fikirler başka ayrı ele
alınır. Terapide süreç boyunca, öğrencinin niyetlerinde, beklentilerinde ve davranışlarında
bazı değişiklikler yapmayı amaçlanır. Niyetlerinde, beklentilerinde ve davranışlarında
amaçlanan değişim gerçekleştiğinde, öğrenci imtihanda azamî performansını ortaya
koyabilir.
