Sürekli şikâyet eden bir toplum olduk: işinden şad olan yok üzere, günlük hayatlar hayli monoton, evden-işe/işten konuta gel-git yapıyoruz, yaşadığımız kentten, trafikten, insanlardan, yaşamaktan, konutumuzdan, eşimizden, kendimizden… sıkılıyoruz. Sıkıldıkça da şikâyet ediyoruz ve artık yaşamak sıkıntı geliyor. Hiç mi mutlu olabileceğimiz, şikâyet etmek yerine takdir edebileceğimiz hoşluklar kalmadı?
Bunama hastalığının ön belirtileri tespit edildiğinde (prodromal dönem) hastalara, gidecekleri yere her zamanki kullandıkları yolun dışında öbür bir yolla gitmeleri önerilir, yeni yüzler ile temas etmeleri için alışageldiklerinden daha farklı topluluklarla irtibat kurmaları (yeni dernek/kurs aktivitelerinde farklı beşerlerle tanışmak gibi) tavsiye edilir. “Rutin dışı” alternatifleri ömür içinde pahalandırmak deva olarak görülür. Bu deva, sağlıklı olan fakat daima şikâyet eden bireylere de uyarlanabilir.
Rutin dışı yapılabilecek pek çok alternatif aktivite, şahsa özel planlanabilir. Ağır çalışan, meskenden işe/işten meskene gel-git yapan ve hayatından şikâyetçi olan birey, boş vakitlerinde balık tutabilir, halı saha maçında ter atabilir, amatör tamiratlar yapabilir (Galata köprüsünde ve boğazın değişik kıyılarında rol-model olabilen, birinci fırsatta oltasını alıp denize koşturan yurdum insanları bol ölçüde vardır). Kentten bunaldığında müsaade hakkını, tahminen de hiç görmediği, baba ocağı olan köyünde geçirebilir, nimetlerinden (gürültüsüz, doğal ortamda ve birazda meşakkatli/şehrin nimetlerinden muaf bir köy hayatı) faydalanabilir. Trafikten sıkılanlar, özel araçlarına süreksiz olarak veda edip toplu taşıma araçlarını kullanabilirler (özel sürücü kullanma keyfi ekstrasıdır). İnsanlardan mustarip olanlar, yalnız başına bir müddetliğine Robinson hayatı yaşayabilirler (Karadeniz yaylaları mükemmeldir). Mesken ve eş ile ilgili bunalanlar, rutin hayatı bir müddetliğine erteleyip uzaklardaki bir hayır işine (dernek faaliyetine, hasta bir akrabanın bakımına vs) koşturabilirler. Yaşamaktan soğuyanlar için ziyaret yeri ya mezarlıklardır, birkaç gün mesaisini sabahtan-akşama kadar mezarlıkta tefekkür ederek geçirebilirler ya da huzurevleridir, geleceği görüp bugüne şükretmeye vesile olabilir. Kendinden bunalanlar, varoluş nedenlerini gözden geçirmelidirler ve eksiklerini tamamlamalıdırlar.
Haydi! “rutin dışı” alternatiflere, şikâyet etmek deva değil…