Psikozda görülen olağan olmayan davranışlar kişinin kendisinin ve etrafındaki insanların hayatını kıymetli ölçüde tesirler. Her yüz bireyden üçü hayatı boyunca psikotik bir periyot yaşamaktadır. Başka hastalıklar üzere psikoz da tedavi edilebilir ve herkesin başına gelebilir. Psikoz cinsiyet, ırk, toplumsal sınıf ya da kültür ayrımı yapmaz.
Psikoz Nedir?
Psikoz kişinin beyninin önemli formda fonksiyonunun bozulduğu bir durumdur. Bu durum kişinin fikirlerini, algılamasını, hislerini ve davranışlarını tesirler.
Uyarıcı belirtiler şunlardır:
Sosyal soyutlanma ve geri çekilme
Tuhaf konuşmalar ya da düşünceler
Şüphecilik: daima oburlarının davranışlarını sorgulama
Duygusuzlaşma
Madde ya da alkol kullanımı
İsteksizlik
yersiz gülmeler
Uykusuzluk ya da çok uyku
Fiziksel görünüşlerine dikkat etmeme, ferdî hijyenin zayıflaması
Halüsinasyon nedir?
Gerçekte olmayan şeylerin algılanmasıdır. 5 tıp halüsinasyon vardır:
Görüntü: psikozu olan kişi renkler, biçimler ve hayal eseri olan şahıslar ve hayvanlar görebilir.
Sesler: Psikozu olan kişi öfkeli ya da dalga geçen sesler duyabilir.
Dokunma: Böceklerin derilerinde yürümesi gibi
Koku: Tuhaf ya da beğenilen olmayan koku
Tat: Ağzında daima güzel olmayan bir tat olduğunu söyleyebilir.
İç Görü Azlığı:
Psikozda olan hastalar davranışlarının tuhaf olduğunun neredeyse hiç farkında değildirler. Tahminen oburlarının davranışlarının tuhaf olduğunu anlayabilirler ancak kendi davranışlarını değerlendiremezler.
İntihar Riski
Psikozda olan her üç şahıstan birisi intihar teşebbüsünde bulunmaktadır. Fakat psikozda olan şahıslar bu fikirlerini başkalarıyla paylaşmazlar. Bazen duydukları buyruk verici sesler de intihar teşebbüsüne sebep olabilir.
Aile Üyeleri için İp Uçları
Açık bir biçimde irtibat kurun
Eğer gerekirse söylediklerinizi tekrarlayın ve yanıt almak için sabırla bekleyin
Yapmasını istediğiniz şeyleri adım adım söyleyin.
Bazen yalnızca aile ve yakın bireyler tuhaf davranışların farkına varabilirler.Bu yüzden ailenin ayrıntılı bilgi vermesinde yarar vardır.
Özellikle hastaneden çıkan bir hasta için tedaviye ahenk sağladığından emin olmak gerekmektedir. İlaçları kullanmayı bırakma ya da denetimlere gitmeme psikotik belirtilerin geri gelmesine sebep olabilir.
Hastayı tedavi alması için cesaretlendirmek güzelleşmeyi olumlu tarafta etkilemektedir.
Psikoz hastalarına nazaran sanrıları ve halüsinasyonları gerçektir. Kanılara meydan okumamak çok kıymetlidir.
Hastayı tanıyan kişinin ne cins belirtiler görüldüğü konusunda kayıt tutması değerlidir.
Tedavinin yanı sıra aile ve arkadaş kümeleri hastayı kimi maharetlerini geri kazanabilmesi için destekleyebilirler. Gayelerin kolay ulaşılabilir olması kıymetlidir.
Anti-psikotik ilaçların yan tesirleri:
Ağız kuruluğu
Sersemlik
Kaslarda gerginlik
Huzursuzluk
El ve ayaklarda titremeler
Konuşmada değişmeler
Kilo artışı: bu durumda beslenmeye dikkat edilmeli ve spor yapılmalıdır. Gece geç saatlerde daha düşük kalorili ve iştahı bastıracak yiyecekler tercih edilmelidir.
Uykuda artış
Tardif diskinezi: En önemli yan tesirlerden biridir lakin çok yaygın değildir. Daha çok yaşlılarda görülür. Yüzde kasılmalar, bacaklarda ve gövde de eğilmeler.
