Dış ve iç etkenlere bağlı olarak fizikî sıhhatin vakit zaman bozulduğu üzere çok daha karmaşık ve soyut bir yapı olan ruhsal sıhhatinin da sekteye uğrayıp takviye ve tedaviye gereksinim duyması son derece doğal bir durumdur. Kişinin bozulan ruh sıhhatinin tekrar sağlıklı duruma getirilmesi emeliyle muhakkak bir bilimsel kuram ya da kuramlara bağlı profesyonel bir uzmandan yapılandırılmış bir ruhsal dayanak alma sürecine en genel manasıyla psikoterapi denir.
Psikoterapinin temeli PsikanalitikPsikolojinin kurucusu olan Sigmund Freud tarafından atılmış ve günümüze kadar farklı kuramlar ve yüzlerce teknikle şekillendirilmiş ve şekillendirilmeye devam etmektedir.
Hangi durumlarda ferdî terapi alınabilir?
1- Kimi psikiyatrik rahatsızlıkların tedavisinde ferdî terapi alınabilir.gerçek bozuklukların tedavisinde
-
Depresyon
-
Obsesif kompulsif bozukluk
-
Panik bozukluk
-
Yaygın anksiyete bozukluğu
-
Sosyal fobi
-
Özgül fobiler (uçak fobisi, kedi-köpek fobisi, asansör fobisi, kan-enjeksiyon fobisi gibi)
-
Sınav kaygısı
-
Bağımlılıkların tedavisi (Alkol, unsur, kumar, internet bağımlılığı)
2- Gerilim ve meselelerle baş etme gücünü arttırmak için
3- Hayatı derinden etkileyebilecek kıymetli kararları sağlıklı verebilmek için
4- Eş, aile yahut öbür bireylerle olan ilgileri düzenleyebilmek için
5- Vefat ve öbür yas süreçleri sonrası
6- Ferdî yahut toplumsal travmalar sonrası
7- Duygusal zorlukların üstesinden gelebilmek için
8- Bireyin kendisine dair farkındalıklarını ve özgüvenini arttırmak için
9- Davranış ve tavır değişikliği için
Psikoterapi Nasıl Yarar Sağlar?
Psikoterapinin bir kişi üzerinde yararlı olmasını sağlayan kıymetli ögelerden biri danışanın psikoterapistiyle kurduğu terapötik ittifaktır. Terapötik ittifak; en genel manasıyla psikoterapist ve danışan ortasında oluşan, danışanın meselelerinin tahliline ve daha kaliteli bir hayat yaşamasına yönelik insani, itimat temelli, işbirliği ve ahenge dayalı ilgisi sürecidir.
Oluşan terapötik ittifak sayesinde danışan tahminen de birinci sefer en mahrem bahislerini yargılanmadan, eleştirilmeden bir diğeriyle paylaşma ve çözümleme imkânı bulur, çünkü misal bir bağlantıyı günlük hayatta diğerleriyle kurması çoğunlukla mümkün olamaz, olsa da etrafındakiler profesyonel bir psikoterapist üzere olayları tarafsız değerlendiremez. Münasebetiyle yalnızca psikoterapistle kurulan bu terapötik ittifak sayesinde bile süreçte ilerleme kaçınılmaz bir hal alır.
Psikoterapinin yararlı olmasını sağlayan bir başka öge ise psikoterapistinin bilgi birikimi, tecrübesi ve profesyonelliğidir. Profesyonel bir psikoterapist öbür insanlardan farklı olarak sorunun kaynağını, tesirlerini, tahlil mahzurlarını ve tahlil yollarını tespit ederek danışanına has bir düzgünleştirme süreci planlamasına uzman bir kişidir. Bir psikoterapisti öteki insanlardan ayıran bu maharet, danışanın problemlerinin kaynağını fark ettirip onları çözümlemesine yönelik epeyce kıymetli bir tesir sağlar. Hasebiyle psikoterapistin bu profesyonel takviyesi ve yönlendirmesiyle psikoterapi süreci çok daha süratli ilerleyebilir.
Bunların yanı sıra, psikoterapist bilgi ve tecrübesiyle danışanın problemler karşısında baş etme marifetlerinin güçlenmesine imkan sağlayan profesyoneldir. Bu sayede danışan psikoterapi süreci boyunca ve sonrasında karşılaştığı sıkıntılarla daha kolay baş edebilecek bir duruma erişir.
Psikoterapi her vakit işe fayda mı?
Psikoterapinin işe yaraması için en değerli öge kişinin psikoterapi sürecine inanması ve psikoterapiye istekli bir biçimde gelmesidir. Aksi takdirde psikoterapist ne kadar da profesyonel olursa olsun bireye yararlı olma talihi azalır.
Kişi değişime inanıp kendi isteğiyle psikoterapiye geldiği vakitlerde ise bunun işe yaraması için en kıymetli etken psikoterapistin yaklaşımıdır. Terapist ve danışan ortasında terapötik ittifak sağlanmazsa psikoterapinin işe yaraması çok zordur ve psikoterapi süreksiz tahliller sağlamaktan öteye gidemez.
Psikoterapiden yararlanılmaya ne vakit başlanır?
Bu sorunun yanıtı danışanın yaşı, zekası, eğitim durumu, terapistiyle kuracağı münasebet, seansların sıklığı ve müddeti, sorunun niteliği ve psikoterapistinin uzmanlığına nazaran değişiklik arz edebilir.
Araştırmalar 6 aylık bir devirden sonra ölçülebilir olumlu gelişmeler olduğunu gösterse de birinci seanstan itibaren gelişme kaydeden olaylar da vardır. Bunun yanı sıra 1 yıllık bir psikoterapi çalışmasından sonra ise insanların % 75’inin psikoterapiden yararlandığını gösteren araştırmalar mevcuttur.
Psikoterapiden yararlanıldığı nasıl anlaşılır?
Psikoterapiden yararlanıp yararlanmadığını en düzgün tespit eden danışanın kendisidir. Kendi benlik algısının olumlu tarafta farklılaşması, problemlerle baş etme marifetlerinin artması, daha evvel hissedilen olumsuz his ve kanıların azalması, diğerleriyle kurulan bağların düzelmesi vb. üzere hususlarda gelişmelerin olması psikoterapiden yararlanıldığına dair işaretlerdir.
Genellikle bu üzere değişimler psikoterapi süreci sonlandıktan sonra da devam eder. Bunların yanı sıra, psikoterapiden yararlanıldığını anlamak için danışan öncesi ve sonrasını değerlendirebilen bir kadro objektif testlerle kendi durumun ölçebilir ya da psikoterapistine ölçtürebilir.
Psikoterapi neden Türkiye de kıymetli bir hizmettir?
Bu durumun birden fazla nedeni vardır:
Birincisi, bilhassa Avrupa’da ki birtakım ülkelerde ve Amerika’da psikoterapi seansları belirli oranlarda sigorta şirketleri ve devlet tarafından karşılanır. Bundan ötürü bu gelişmiş ülkelerdeki insanların psikoterapi takviyesi alması bütçelerini çok fazla sarsmamaktadır. Maalesef Türkiye’de buna misal bir altyapı ve standart şimdi oluşturulamamıştır.
İkincisi, profesyonel bir psikoterapist hangi mesleksel olgunlukta olursa olsun dışarıdan katılacağı eğitimlerle kendisini geliştirmek ve yenilikleri takip etmek durumundadır. Tek başına bu eğitimler bile epey yüksek bir maliyeti bulmaktadır. Bunun yanı sıra her psikoterapist için ülkü olanı danışanlarıyla ilgili öteki bir meslektaşından süpervizyon denilen nezaret ve süreç takibine doğal olmasıdır. Terapistin diğer bir uzmandan aldığı bu süpervizyon da psikoterapist için aşikâr bir maddi masraf oluşturmaktadır.
Terapistlerin psikoterapi uyguladığı merkezlerin kira, stopaj, faturalar, reklam, sekreter maaşı, vergi masrafı üzere başka masrafları düşünüldüğünde ve psikoterapistlerin verimli olabilmek için sonlu sayıda danışanla ilgilendikleri göz önündü bulundurulduğunda psikoterapi fiyatlarının birçok insan için yüksek olması hayli beklenen bir durumdur.
Ne sıklıkla psikoterapiye gidilmelidir?
Bu durum psikoterapistin bağlı olduğu kuram, çalıştığı teknik; danışanın ferdî özellikleri, vakti, maddi imkanları ve sorunun niteliğine nazaran değişiklik göstermektedir. Şu an da genel kabul başlangıçta en az haftada 45-50 dakikalık bir seans yapılmasının yeterli olacağı tarafındadır, Psikanalitik ve dinamik kuram çerçevesinde bir psikoterapi sürecinde ise psikoterapinin yararlı olabilmesi için görüşmelerin haftada en az 2, 3 seans yapılması gerektiği kanısı hakimdir.
Bunların yanı sıra, değişime hazır bir halde gelmiş bireylere birkaç seans tesirli olduğu üzere yıllarca psikoterapiye devam etmek zorunda kalan danışanlar da vardır.
İyi bir psikoterapist nasıl bulanabilir?
Bu hususta psikoterapistin ferdî özellikleri, mezun olduğu okulu, aldığı eğitimleri, bağlı olduğu meslek örgütü, mesleksel deneyimi, kültürel altyapısı, insani ve etik istikameti hayli ehemmiyet arz etmekle birlikte her danışan için “iyi psikoterapist” kavramı farklılık gösterebilir. Bir danışan için çok güzel kabul edilen psikoterapist bir oburu için vasat ya da yetersiz görülebilir. Burada kıymetli olan nokta psikoterapist ile danışanın kurduğu inanca dayalı münasebet ve ortalarında oluşturdukları psikoterapiye yönelik ittifaktır.