Psikiyatri – B Kümesi Kişilik Bozuklukları | psikiyatribilgileri.com

1. Antisosyal Kişilik Bozukluğu

Antisosyal Kişilik Bozukluğu, 18 yaş öncesi dönemde tanı konulamayan tek bozukluktur. Bununla birlikte antisosyal kişilik bozukluğu, öncesinde “davranım bozukluğu” tanısını gerektirmektedir. Antisosyal kişi, tüm kişilik bozukluklarında olduğu gibi küçük yaşlardan itibaren kendini belli edecek şekilde toplumda suç, ayıp, günah ya da ahlak dışı sayılan davranışları tekrarlamaya eğilimlidir. Kişi, hırsızlık, gasp, saldırganlık, cinsel suçlar dahil her türlü suçu sonuçlarını düşünmeden ve tekrarlayan biçimde işleyebilir. Sorumluluk, sadakat ve dürüstlük duygusundan yoksundur, sık sık yalan söyler. Yaptıkları yüzünden pişmanlık duymaz, hatalarından ders almaz. Bunların birlikte yaş ilerledikçe bir miktar sönme eğilimi gösterir, saldırganlık, irritabilite ve cinsel suçların sıklığı azalır.

Antisosyal kişilik bozukluğu, “diğerlerinin haklarını hiçe sayan ve ihlal eden” bir davranış kalıbı olarak tanımlanmasından ötürü kısmen bulanıktır ve sosyal bir problem yaratır.

2. Borderline Kişilik Bozukluğu

Borderline Kişilik Bozukluğu, yüksek oranda intihar gibi kendine zarar verme davranışı ile ilişkilidir. Bunun yanında kişinin bilişsel işlevlerinde birtakım çarpıtmalar bulunabilir. Bunlar; 1) sanrısal olmayan kuşkuculuk ve referans düşünceleri gibi sorun yaratan ancak psikotik olmayan düşünceler; 2) geçici, sınırları belirli, kısmen gerçeğe uygun sanrı ve varsanılar gibi yarı psikotik düşünceler ve 3) gerçekle uygunsuz olan sanrı ve varsanılardır. Durağan olmayan yoğun ilişkiler de borderline kişi için belirgin bir özelliktir. Kişi, bir yandan yalnız kalmayı önlemek için her türlü girişimde bulunurken diğer taraftan sık tartışmalar, tekrarlayan ayrılıklar yaşayabilir, başkalarında korku ve öfke yaratan uygunsuz davranışlar gösterebilir.

3. Histrionik Kişilik Bozukluğu

Histrionik kişiler ilgi odağı olmaları gerektiği ya da başkalarının takdirini kazanmaları gerektiğine ilişkin inanca sahiptir. Bu yüzden ilgi çekmeye yönelik davranışlar sergilerler. Bu kimseler yakınlık kurmaya yönelik yoğun çaba içerisinde olsalar da insan ilişkileri genelikle yüzeyseldir. Kimlik duyguları zayıftır ve bulundukları ortama uyum sağlamak için ortamın beklentilerine göre davranmaktadırlar.

Histrionik kişiler yüksek enerjili, duygularını aşırı ifade eden ve detaydan yoksun konuşma tarzları olan kişilerdir. Bir işe büyük bir çoşku ve heves ile başlasalar da çabuk sıkılırlar. Dış görünüşlerine büyük önem verirler. Baştan çıkarıcı görünümleri vardır. Etkileyici görünebilmek için hem çok zaman hem de büyük paralar harcayabilirler. Baştan çıkarıcılık görünümlerinin yanı sıra davranışlarında da kendini göstermektedir. Baştan çıkarıcı davranışlar Histrioniklerin istedikleri ilgiyi elde etmeye yarayan bir tür manipülatif davranıştır. Histrionik kişinin cinsel yönden ayartıcı davranışları yalnızca cinsel ya da duygusal açıdan ilgi duyduğu kişiye yönelik olmakla kalmaz, pek çok farklı tarzdaki ilişkilerinde de kendini gösterir.

4. Narsistik Kişilik Bozukluğu

Tipik olarak narsistik kişi kendini beğenmişlik, benmerkezcilik, başkalarının yaşadıklarına ve kendilerinin başkalarına yaşattıklarına karşı duyarsızlık, nesnelerle ilişkili sürekliliğin bulunmaması ve psikolojik dokudan yoksunluk ile karakterizedir. Narsistik kişi, benliğinin gerçeklikten uzaklaşmış ve hayali biçimde abartılmış halinin giderek artması sonucunda diğerleriyle ilişkilerinde bozulmalar yaşar. Bu bozulma ise benliğin daha da fazla deforme olmasına ve dolayısıyla bu kısırdöngünün sürüp gitmesine neden olur.