Panik Yok!

Yoğun ve yorgun geçen bir günün akabinde birinci defa beni uykuda yakaladı panik atak. İsmine çarpıntı diyorlar ya, kulaklarımda hissettim kalbimin sesini. Nereye gideceğimi ne yapacağımı bilemedim. Nefes alamıyor, boğuluyordum. Daha güçlü nefes almaya çalıştığımı hatırlıyorum. Birden başım dönmeye başladı. Tüm bedenim titriyor, terliyordum. Parmaklarım uyuşuyor, delirmekten korkuyordum. Yan odada uyuyan, esasen olur olmaz her şeyden kaygılanan annemi telaşlandırmak istemediğim için tek başıma atlatmaya, dikkatimi dağıtmaya çalıştım. On dakika sürmüştü fakat benim için saatlere bedeldi. Yaşadığım şey kalp krizi habercisi miydi ya da aklımı mı yitiriyordum bilmiyorum lakin bittiğinde hayli yorgun düşmüştüm. Birkaç gün sonra iş yerinde birebir atağı yaşadım ve bu defa ambulans çağırmak zorunda kaldık. O gün acil müdahaleyi gerçekleştiren tabip, panik atak geçirdiğimi ve en kısa vakitte psikiyatri tabibine başvurmam gerektiğini söyleyeli altı ay oluyor. Bu müddet içinde pek çok defa atak geçirdim ve her keresinde yeniden kalp
krizi geçiriyorum kanısıyla acil servise başvurdum. En berbatı ise, yanımda bir diğeri olsa dahi artık uzun yola gidemediğim gerçeği… Otomobilde panik atak geçirmekten korkuyor, o sırada yanımda biri olsa dahi bana yardım edemeyeceğine inanıyorum. Hülasa hayatım kısıtlanıyor ve ben buna pürüz olamıyorum…

Her on bireyden birinin hayatının bir periyodunda en az bir panik atağı yaşadığını hesaba katacak olursak, panik atak kavramının üzerinde durmak gerektiğini düşünüyorum. Panik atak, ani ve şiddetli yaşanan, bir grup bedensel ve bilişsel belirtilerin oluşturduğu bir anksiyete durumudur. Ataklar ağır endişe ve telaş hali ile başlar. Kişinin niyetleri başına gelen bu durumun felaketle sonuçlanacağı istikametindedir. Fikirlerin felakete sürüklenmesi ile kaygı ve korku en yüksek seviyeye ulaşır. Tabloya nefes darlığı ve boğuluyormuş hissi, çarpıntı, baş dönmesi, titreme, terleme, bulantı, göğüs ağrısı üzere fizikî belirtiler hakimdir. Dert seviyesinin ağır olduğu ataklarda kişi etrafını gerçek dışı algılayabilir. Atak sırasında ortaya çıkan çarpıntı, nefes darlığı ve göğüs ağrısı üzere bedensel belirtiler nedeni ile bireyler birden fazla vakit kalp krizi geçirdiklerini düşünürler. Bunun yanında aklını yitirme, toplum içinde denetimini kaybetme, mevt korkusu üzere bilişsel belirtiler de yaşanır. Panik atağı çoklukla on-on beş dakika içinde sonlanır. Şahsa nazaran atakların şiddeti ve sıklığı değişkenlik gösterir. Panik atakların devamlılığı ile ilgili en değerli göstergelerden biri, hastada beklenti anksiteyesinin varlığıdır. Beklenti anksiyetesi kişinin yeni bir panik atak geçirebileceği korkusu yaşamasıdır. Bu endişe nedeniyle vücutta oluşan en ufak bir belirtiye karşı hassaslık gelişir ve bu belirtilerin yanlış değerlendirilmesiyle yeni bir atak geçirilmesi kolaylaşır. Örneğin hastalar teneffüslerini artıran durumlara odaklanmaya başlar, spor yaparlarsa neler olabileceğini evvelden düşünürler. Hastaların bir kısmında atakların devamlılığı halinde, güvenlik tedbirleri alır. Yani, atak geçirirken yardım almanın kolay olmayacağı yerlerden, durumlardan kaçınmaya başlarlar. Çarşıya, pazara, sinemaya gitmek, uzun yola çıkmak, hastanın yanında biri olmadan imkânsız hale gelebilir. Bu davranış biçimi döngünün kısırlaşmasına sebep olur. Panik ataklar sıklaşmaya, sıklaştıkça kaçınmalar
artmaya başlar. Panik atak oluşumunun temelinde genetik faktörler yatabileceği üzere, gerilimli hayat olaylarına maruziyet, çocukluk çağı travmaları, anksiyete hassaslığının yüksekliği ve hastanın bedensel belirtilere olumsuz mana yükleyişi yatmaktadır. Panik bozukluğu tedavi edilmediği takdirde hastanın hayatını olumsuz biçimde değiştirmektedir. Psikiyatri tabibi nezaretinde ilaç tedavisi ve psikoterapi ile kısa müddette olumlu sonuçlar alınabildiği unutulmamalıdır.

Başa dön tuşu