Panik atak, gün içerisinde beklenmedik vakitte ve yerde birdenbire başlayan, bedensel ve ruhsal belirtilerin eşlik ettiği ağır bir dert nöbetidir. Atak bir anda başlar ve 10 dakika içinde en güçlü noktaya ulaşır. Çarpıntı, göğüs ağrısı, göğüste meşakkat hissi, nefes darlığı, baş dönmesi, uyuşma, titreme, terleme, bulantı, sıcak basmaları sıklıkla görülen belirtilerdir. Bu bedensel belirtiler sıklıkla hastaların acil servise başvurmalarına neden olur. Panik atak sırasında, dengesizlik ve bayılma hissi, gerçek dışılık ya da kendinden ayrılmış hissetme, vefat korkusu, denetimi yitireceği fikri sıklıkla hissedilen ruhsal belirtilerdir.
Tetikleyici bir olay ile karşılaşıldığında ortaya çıkan panik ataklar olduğu üzere (sosyal fobide ve özgül fobilerde görülenler gibi), durumsal tetikleyici olmadan da ortaya çıkan beklenmedik panik ataklar olabilmektedir. Ayrıyeten uyku sırasında ortaya çıkan ataklar da vardır. Çoklukla uykunun birinci 1/3 lük periyodunda görülürler.
Panik bozukluk ise yineleyici panik ataklarla birlikte ataklar ortasında kimi belirtilerin görülmeye devam ettiği, kişinin davranış değişikliklerine neden olan korku bozukluğudur. Kişi ataklar ortasında her an yeni bir atak gelişebileceğine dair daima bir telaş duyar (beklenti anksiyetesi).
Geçtiğimiz 30 yılda panik bozukluğun yaygınlığı, sonuçları, kalp-damar hastalıklarıyla münasebeti, kimi kimyasal casuslarla panik atakların uyarılabilirliğinin keşfi, anatomik yerleşimi ağır bir ilgi alanı olmuştur. Ömür uzunluğu yaygınlığı %3,5 olarak saptanmıştır. Erkeklere kıyasla bayanlarda 3 kat daha fazla görülmektedir. Lakin hastalık müddeti erkeklerde daha uzundur. Hastalık belirtilerinin daha hafif seyretmesi yardım alma müddetini uzatmaktadır. Çabucak her yaşta görülmekle birlikte çoğunlukla erken erişkinlik devrinde başlar (20li yaşların ortası). Bayanlarda 35-45 yaşları ortasında en yüksek görülme seviyesine ulaşır. Birinci atak sıklıkla konut dışında ve hastanın son periyotta zorlantılı hayat olaylarından sonra başlamaktadır. Zorlantılı hayat olayı sıklıkla bir yitimdir (ölüm, ayrılık, iş hayatından ayrılma gibi…). Dikkat cazip oranda panik bozukluk hastakalrının çocukluk periyodunda fizikî yada duygusal olarak ebeveyn ayrılığı dikkat çeker. Öbür nedenler ortasında ebeveynin müdahaleci ve eleştirel oluşu, iş sorumluluklarında artış ve öfkeyi tolere etmekte zorluk yer alır. Tekrar bağımlı kişilik özellikleri gösteren bireylerde panik bozukluk gelişme sıklılığı artmaktadır.
Panik bozukluğu olan bireylerde üçte bir oranında toplumsal fobi, dörtte bir oranında korku bozukluğu (anksiyete), beşte bir oranında özgül fobi eş vakitli görülmektedir. Panik bozuklukta alkol berbata kullanımı gelişme riski de vardır. Başlangıçta şahısta tasayı azaltırken, vakitle kaygı yaşamaktan korkan bireyler tarafından tertipli alkol kullanma ve alkol ölçüsünde artışa neden olur. Alkolizm bir sonuç olabilir. klPanik bozukluk ile geçmişte boğulma hikayesi ortasında özgül bir münasebet vardır. Ve bu hastalarda panik ataklar ortasında teneffüs belirtileri ve uyku panik atakları daha fazladır.
Panik bozukluk hastalarının %75’inde aşikâr bir seviyede agorafobi eşlik eder. Agorafobi, kurtulmanın sıkıntı olabileceği yerler ya da durumlarda, yahut panik atak geçirme durumunda yardım almanın mümkün olmadığı yerlerde ağır kaygı duyma halidir.
