Görünürde hiçbir neden yokken ve aniden başlayan: çarpıntı, terleme, göğüste sıkışma ve nefes darlığı ile kişi ‘kalp krizi’ geçirdiğini ya da tansiyon yüksekliği nedeniyle beyin kanaması ve ‘felç geçirmekte olduğunu’ zannederek ağır bir ‘ölüm korkusu‘ ya da ‘felç olma korkusu‘ yaşar. Görünürde hiçbir neden yokken dedik, fakat altta bilinçaltında yahut daha doğrusu bilinçdışında kesinlikle kişiyi çok etkilemiş travmalar, vs yahut etkilemeye devam eden bir şeyler vardır bu nedenle ilaç tedavisi birden fazla sefer tek başına yetersizdir. İlaçlar bırakıldığında panik ataklar çoğunlukla tekrarlar. Zira fakat hiptnoz altında psikoterapi ile bakış açıları, yanlış yorumlamalar, vs bilişsel çarpıtmalar ortadan kalkar. Panik bozukluk da lakin bu halde tedavi edilmiş olur. O yüzden hipnoz altında şuur dışındaki paniğe yol açan nedenlere ulaşılarak travma yahut endişelerin çözümlenmesine çalışmak gerekir. Aksi halde ilaçlar bırakılınca çabucak hastalık tekrarlar. Bu nedenle her ilaç bırakma hüsranla neticelenir ve kişi yine ilaç alımak zorunda kalınır. Uzun vadeli ilaç kullanımı da kilo, her iki cinste cinsel isteksizlik, orgazm olamama ile erkeklerde ereksiyon ve boşalma sıkıntıları; kalpde iletim bozuklukları dolayısı ile hayat kalitesinin düşmesine neden olur. Daima eli nabzında ve kolunda tansiyon aleti, doktor-doktor dolaşma, acil servislere gitme, hastalık hastalığı ve meskenden bile çıkamayacak (agorafobik tutumlar) hale gelir.
Bazen debaşında bir tuhaflık, sersemlik hissi, baş dönmesi, düşüp bayılıverecekmiş üzere olma, kendisini yahut etrafını bir garip ya da değişik hissetmegibi hislerin ortaya çıkmasıyla, ‘kontrolünü kaybetmeye‘ ya da ‘delirmeye başladığını’ düşünerekkendisine ya da etrafındakilere bir ziyan vermekten korkmaya başlar.
Hastalar sık sık tabip ya da acil servise götürülür. Orada yapılan birçok muayene, çekilen sinema, EKG, MRI, tomografi ve başka incelemelerde bedensel olarak hiçbir şey bulunmaz. Lakin bazen hasta bunlara da inanmaz ve yeniden doktor-doktor dolaşır, gereksiz tetkikler olur, bunları ortasında epey risklikalp kateterizasyonu (anjio)dahi olabilmektedir. Birtakım hastalar baş dönmesi nedeniyle Nöroloji ve KBB tarafındavertigotanısı ile yıllarca tedavi edilir ancak bir sonuca varılamaz. Kimi hastalar ise esansiyel hipertansiyon tanısı ile yıllarca tansiyon ilacı kullanırlar. Kimileri kolit tanısı ile istedikleri yiyecekleri yiyemedikleri üzere ilaçlar, astım ilaçları ile daha da kötüleşme , son vakitlerde allerji bilhassa GLUTEN ALLERJİSİ teşhisleri ile tetkikler, vs ile hayatları kısıtlanır ve zindana döner. Hasta, her yeni atak ile birebir dehşet ve kaygıyı yine yaşamaya ve acil servislere ve çeşitli branşlardaki tabiplere taşınmaya devam eder.. Her seferinde yine muayene, tekrar incelemeler yapılır lakin hiç bir şey bulunamaz.
Ataklar tekrarlamaya devam ettikçe hasta, ataklar ortasındaki devirde gergin, huzursuz ve kaygılı bir biçimde her an yeni bir panik atağının geleceğini beklemeye başlar. Bu telaşlı bekleyişe ‘beklenti kaygısı‘ ismi verilir. Atakların birçok vakit, bilinmeyen vakit ve yerlerde gelmesi bu tasayı daha çok artırır. Ataklar sıklaştıkça, kalp krizi geçirip ölme, felç olma ya da denetimini kaybedip çıldırma kaygıları pekişir. Hastalar, meskende kimsenin olmadığı bir vakitte kalp krizi geçirmekten ve hastaneye ulaşamadan ölmekten ya da denetimini kaybederek çıldırıp intihar etmekten, kendisine ya da yakınlarına bıçak ve bu üzere bir şeyle ziyan vermekten, diğerlerinin bulunduğu ortamlarda çılgınca ve garip davranışlarda bulunarak rezil olmaktan şiddetle korkarlar. Bu kanıların daima aklına gelmesinden ötürü da ağır bir kahır ve korku duyarlar. Bir mühlet sonra ataklara ve ataklar sırasında gerçekleşeceğine inandıkları “felaketler“e karşı, birtakım tedbirler almaya ve kimi davranışlarını değiştirmeye başlarlar. Ataklara neden olabileceğini düşündükleri etkinliklerden, yiyecek ve içeceklerden vazgeçerler. Ataklara karşı meskenden çıkarken alkol/madde/ilaç kullanırlar. Ataklar sırasında kullanmak üzere de yanlarında ilaç, su, yiyecek v.b. taşırlar. Ataklar sırasında olabileceklere karşı tedbir alırlar.
Hastaların %60’ından fazlası, atakların geleceği yer ve durumlardankaçınmayabaşlarlar. Yalnız başına konutta kalamaz, sokağa yalnız çıkamaz, otobüs, vapur, deniz otobüsü üzere taşıt araçlarına, asansöre binemez, dar sokak ya da köprülerden geçemez, pazar yeri, büyük mağazalar üzere kalabalık yerlere giremez olurlar. Bazen de, fakat yanlarında birisi ile ağır bir telaş ve rahatsızlık duyarak bu tıp yerlere gidebilirler. Hastaların, yalnız başlarına panik atağı geleceğini zannettikleri yerlere gidememe, o tıp yerlerde kalamama durumlarına ‘agorafobi‘ ismi verilir.
Panik Bozukluğu Sıklığı
Panik Bozukluğu, toplum içinde rastgele 100 kişinin yaklaşık 3-4’ü, bu hastalığı ya daha evvel geçirmiştir ya da hala bu hastalığı yaşamaktadır. Her yaşta başlayabilmek ile birlikte en sık 20-35 yaşları ortasında başlar. Bayanlarda, erkeklere nazaran 2-3 kat fazla görülür.
Panik Bozukluğu Bir Zihin Çarpıtması ve Olağan Bir Durumu Felaketleştirme Düşünüş Bozukluğu: Kendi Kendini Korkutma Bozukluğudur
Panik Bozukluğu, günlük yaşantımızda yaptığımız kimi davranışlarımızın sonucunda ortaya çıkan ve büsbütün ‘doğal ve zararsız‘ olan çarpıntı, terleme, nefes sıkışıklığı ya da baş dönmesi üzere bedensel belirtilerin, hasta tarafından makus bir hastalığın belirtileri olarak kıymetlendirilmesi yani ‘felaketleştirme’ ve bunun sonucunda da ‘kalp krizi geçiriyorum, öleceğim‘, ‘çıldırıyorum‘, ‘felç olacağım’ halinde yanlış yorumlanması ile oluşur.
Panik bozukluğun tedavisi
Panik bozukluğu, tedavisi mümkün olan bir ruhsal rahatsızlıktır. Rahatsızlığı olan kişinin öncelikle tedaviyi kabullenmesi ve rahatsızlığının ruhsal nedenlerden kaynaklandığına ikna olması gerekir. Bu bilhassa terapiler için çok kıymetlidir.Panik bozukluğu olanlar için en uygun tedavi prosedürü; ilaç tedavisi ve psikoterapilerin birlikte yürütülmesidir.
İlaç tedavisine ek olarak uygulanan psikoterapi ile kişinin olumsuz niyet ve davranış biçimlerinin değiştirilmesi ve hastalıkla gayret etmesi için daha faal olması amaçlanır. Bizim uyguladığımız daha çokilaç tedavisine eşlik eden hipnoz ile tedavidir. Zira ilaç tedavisine psikoterapi eşlik etmediğinde, şahıslara bu belirtilerle baş etmesi öğretilmediği takdirde panik bozukluğun tekrarlamalarına ve kronikleşmelerine sık rastlamaktayız.Hipnoz ile ortalama beş-sekiz seansta panik bozukluk %90 oranında başarılı olarak tedavi edilebilmektedir.Bunun için hipnozla tedavi seanslarında paniğin ne olduğu, nelerin neden olduğu, felaketleştirme zihinsel çarpıtması, bedeni ve reaksiyonlarını( çarpıntı, nefes darlığı, tansiyon yüksekliği, vs) tanıma, onları denetim etmeyi öğrenme alıştırma seanslar boyunca öğretilmekte ve aslında korkulmaması gereken bir şeyden korktuğu ve bu belirtileri oburlarının ( hekimler,ilaçlar vs) değil kendi gücü ile yenebileceği özgüveni oluşturulmaktadır. Ayrıyeten imajine ettirilerek ( canlandırtararak) bu yaşantılılara duyarsızlaştırma (desensitizasyon), üstüne gitme (exposure) çok rahat yapılabilmektedir.Kongnitif hipnoterapiile de hastanın yanlış inanışları düzeltilebilmekte, travmatik ömür olayları da tekrar çok konforlu bir biçimde hipnoterapi ile çözümlenebilmektedir.