Obsesyon anlamsız ve saçma olduğunu bildiğimiz halde aklımızdan uzaklaştıramadığımız kanılar, kompülsiyon ise bu fikirleri ortadan kaldırmak gayesi ile yapılan tekrarlayıcı aksiyonlara verilen isimdir. Bu takıntılar günlük hayatımızı etkileyecek boyutta olur ve bizi meşgul ederse hastalık olarak kıymetlendirilir ve “Obsesif kompülsif bozukluk” ismini alır. Halk ortasında “evham hastalığı” denilen durum budur.
En sık görülen obsesyonlar kirlenme, ziyan görme-zarar verme kaygısı, simetri, dini içerikli yahut cinsel içerikli fikirlerdir. En sık rastlanan kompülsiyonlar ise yıkama, kapı-pencere denetim etme, açma-kapama, sayma, dokunma ve yanlış yapıldığı düşünülerek tekrar tekrar dua etmek olarak sayılabilir.
Obsesyonlar her yaşta, hatta çocuklukta bile görülebilir. Küçük yaşlarda, okul öncesi periyotta bir ekip ritüellerin olması doğal karşılanır. Çizgilere basmadan yürümek, yatmadan evvelki hazırlıkları belirli bir sırayla yapmak, tabağındakileri sıraya dizerek yemek, daima tıpkı kazağı giymek istemek üzere. Bunlar çocukların alışmakta zorlandıkları hayatı denetim edebilmek, baş edebilmek hedefiyle kullandıkları usullerdir. Anksiyeteyi denetim etmelerine yaradığı ve oyun biçiminde olduğu için fonksiyon bozukluğu yaratmaz. Hatta toplumsallaşmalarına yardımcı olur.
Çocukluk çağındaki obsesyonlar ise rahatsızlık yaratıcıdır ve günlük yaşantının akışını bozması ile bu saf ritüellerden ayrılır. Çoklukla paklık (tekrar tekrar el yıkama, banyoda uzun vakit harcama), anne babasının başına bir şey geleceği tasası ve bunu engelleyebilmek için yapılan sayma, dokunma, sıralama davranışları ile birlikte olur.
Çocuklarda bu hastalığın olabileceğinin bilinmemesi nedeni ile çoklukla belirtilerin ortaya çıkmasından uzun bir mühlet sonra aile tarafından fark edilir. Bu çocuklara etrafları tarafından “yapma, tez et, saçmalama” biçiminde ihtarlar sık geldiğinden benlik hürmetleri düşer ve içlerine kapanabilirler.
Ailelerin bu cins hareketleri gözlediklerinde, hastalık yahut yaşa bağlı olağan davranış ayırımını yapabilmek için bir uzmandan fikir almaları, çocuğun gelişiminin bozulmasının önüne geçecektir.
Sağlıklı günler dilerim.
1 dakika okuma süresi
