Dr. Timothy A. Pychyl, Carleton Üniversitesi psikoloji kısmında öğretim üyesi olarak çalışmaktadır ve “Solving the Proscrastination Puzzle: A Concise Guide to Strategies for Change” yani Türkçe’ye çevrilmiş ismiyle “Prokrastineyşın” kitabında açıklıyor; erteleme, oyalanma, savsaklama nedir ve bu aksiyonları yapanlar bunu neden yaparlar…
‘Prokrastineyşin’ kitabı, ‘yarın yaparım’ dediğimiz ve o yarının hiçbir vakit gelmediği işleri ertelememek üzere birkaç işe fayda teklif de sunuyor. Örneğin işe oturdunuz ve aklınıza yapabileceğiniz – ve keyif alacağınız- öbür bir şey geldi. Birinci yapmanız gereken şey kıpırdamadan durmak. Şayet kendinizi uygun hissettirecek bir şeye gerçek yönelirseniz kaybettiniz demektir. Bundan sonraki adımları kitapta bulmak mümkün.
‘Prokrastineyşın’ın son kısmı, günümüzde savsaklama davranışını en çok besleyen yerle ilgili değerli tespitlerde bulunuyor: internet teknolojileri. Artık çoğumuz bilgisayarda çalışıyoruz ve internet hem bilgisayar hem de yanı başımızda duran telefonlarla dikkatimizi dağıtma konusunda büyük bir usta. Dr. Pychyl’in bu hususta da önerdiği çok kolay bir yol var; çalışmaya başlamadan evvel bilgisayarınızda işinize yaramayacak her şeyi kapatın, e-maillere bakmayın, telefonunuzun iletileşme uygulamalarını da bir zahmet kapatın.
Herkes bazen işleri savsaklar lakin erteleyiciler kronik olarak sıkıntı işlerden kaçınır ve dikkatlice, dikkat dağıtıcı şeyler ararlar. Erteleme büyük ölçüde, yarın ya da sonraki gün nasıl hissedeceğimizi yanlışsız bir biçimde varsayım edememenin yanı sıra, kendini denetim etmeyle ilgili çok yıllık uğraşları yansıtır. “Kendimi hazır hissetmiyorum” maksatlara nazaran önceliklidir; maalesef ki gelecekteki çabayı caydıran olumsuz hislerin aşağı istikametli bir sarmalına işaret eder. Mükemmeliyetçiler birçok vakit erteleyicidir; onlar için bir vazifeyle başlamamak, performansta yetersiz kalma ihtimaliyle yüzleşmekten ruhsal olarak daha kabul edilebilirdir.
Erteleme ayrıyeten bir dereceye kadar kendini aldatma ile ilgilidir; yaptıkları hareketin gerçekliğinin bir seviyede farkındadırlar. Eforla “erteleme”nin üstesinden gelmek mümkündür. Davranışı değiştirmek, yapılandırılmış bilişsel davranışçı terapi ile mümkündür. Tekrar de, başarılı bir formda değişen davranış kesinlikle kişinin içsel olarak değiştiği manasına gelmez. Siz de bir “prokastineyşın”cıysanız terapiyle bundan kurtulabilirsiniz. Kitapta muharririn dediği üzere; “Değişim sadece okumakla mümkün olabilecek bir şey değildir, harekete geçmeniz gerekir.”
