Çok değil, benim jenerasyonumun çocukluk periyodunda, bugünümüze nazaran maddi bahislerde fakirlik vardı. Misafirlikte çikolatalı şeker ikram edilmesi, siyah-beyaz TV’de “Kara Şimşek” seyretmek, patlak topun peşinde tarlada akşama kadar koşmak, gazoz kapağı ve kayısı çekirdeği ile birbirimizi ütmeye çalışmak, bayramda alınan yeni ayakkabının sevinci ile sabaha kadar uyuyamamak, pazardan alınan ismi plastikten yapılmış otomobile gözü üzere bakmak, boş lokum kutusuna ip takıp arabaymış üzere çekmek ve daha pek çok kolay detaylar bizim için lükstü ve bizler memnunduk. Yumurta koli ile satılamayacak kadar değerliydi ve sofrada olduğu gün büyük bir iştahla yenilirdi. Maddi fakirliğe azıcık isyan edilecek olsa “hemen bir üst jenerasyonumuzun karneyle ekmek aldığı yahut dedelerimizin İstiklal harbinde buğday tanelerini yerlerden toparladığı, kurumuş deri kesimlerini kaynatıp içtikleri” anlatılırdı.
Günümüzde yollarda dilenen çocukların günlük kıyafetleri bile geçmişteki bayram çocuklarının kıyafetlerinden daha gösterişli. Toplumumuzda bol kepçe yeme/içme sonucu şişmanlık arttı, internet nimeti sayesinde sanal yaşamlar/işler çoğaldı, yeşil alanlar/boş tarlalar yerlerini lüks meskenlere ve AVM’lere bıraktı, tek kişinin seyahat yaptığı bol koltuklu-modelli araçlar yolları doldurduğu için trafik işlemez oldu.
Sonuçta maddi hususlarda zenginlik arttı da yeni fakirlikler ön plana geçti; vakit ve his yoksulu olduk. “Yapacak/gidecek/okuyacak vaktim yok!” dedik ve sahiden işyerlerimiz mabedimiz, meskenlerimiz otellerimiz oldu. Tüketebilmek için çok çalışmalıydık, ödenecek faturalarımız, kredi kartı borçlarımız, kullanılmış kredilerimiz… vardı. Olmayan vaktimiz ve mutluluğumuzdu. Geçmişte maddiyat yokluğundan yapamadığımız aktiviteleri artık de vakit yokluğundan ve haz alamamaktan yapamaz olduk.
Vakit ve his fakirliğimiz başkalarını doğurdu: kendimizi yok saydık, fizikî ve ruhsal sıhhatimizi kaybettik, eşimizle paylaşımlarımız azaldı, çocuklarımıza hoş rol-model olamadık, akraba/komşu/arkadaş ilgilerimiz yok oldu, bireysel/sosyal sorumluluklarımız yük oldu, güler yüzlü olma/sevme/ âşık olma/selamlaşma/hal-hatır sorma/dertleşme/yardımlaşma/teşekkür etme-şükretme/ paylaşma… üzere insani özelliklerimizi unuttuk.
“Mutsuzum” tabiri o kadar çok duyulur oldu ki pek çoğumuz “toplumsal olarak hasta olduğumuzu” düşünmeye başladı. Sahiden “mutsuzum” diyen her insan hasta mı?
