İşyerinde, konutta ve bulunduğunuz arkadaş ortamında kendi kurallarınızın dışına çıkmak istemiyor, herkesin sizin prensip ve prensiplerinize uymasını bekliyor, planlar, programlar ve detaylar üzerinde vakit kaybedip sevdiklerinize de vakit ayıramıyorsanız mükemmeliyetçi bir yapıya sahip olabilirsiniz. Her şeyin makul bir sistem içerisinde gitmesine alışık olan mükemmeliyetçi şahıslar, karşılaştıkları değerli değişiklikler sonucunda sistemleri bozulduğundan depresif bozukluk yahut telaş bozukluklarına dair davranışlar sergileyebilirler.
Psikiyatrist Dr. Uğur Hatıloğlu, mükemmeliyetçiliğin bireylerin hayatlarını nasıl olumsuz etkilediği hakkında bilgi verdi.
- Gereksiz Vakitlerde Öfke Patlamaları Yaşarlar
Mükemmeliyetçi bireyler asıl yaptıkları işi listeler, kurallar, detaylar, programlar üzerinde durmaktan bir türlü tamamlayamaz ya da gereken vakitten fazlasını harcayıp yorularak bitirirler. Yaşadıkları zorluklara karşın birebir sistemlerinden vazgeçmezler zira işin fakat bu halde en uygun yapılabileceğini düşünürler. Şayet işler tertip dışına çıkarsa önceliklerini fark edemeyip neyi, nasıl yapacakları konusunda kararsızlığa düşebilirler. Kontrol ellerinden çıktığı vakit daha kolay öfkelenseler de bunu iş nizamının bozulmaması ismine göstermemeye çalışırlar. Bu da kişinin o duyguyu biriktirmesine yol açar ve hiç sinirlenilmeyecek bir yerde öfke patlaması yaşayıp herkesi şaşırtabilir. Tertip konusundaki ahenkleri nedeniyle hürmet duydukları otoriteyle çok uyumluyken, hürmet duymadıkları otoriteye direnç gösterirler (işleri ağırdan almak, her kezinde mazeret yaratmak gibi).
- Mükemmellik Beklentileri Yanlışları da Beraberinde Getirir
Her ayrıntının da iş üzere harika olmasını beklediklerinden vakti makûs kullanırlar, son teslim tarihini geciktirebilirler ya da tasarıları hiç bitmeyebilir. İşlerini yanılgı yapmamak ismine tekrar tekrar denetim edebilirler. Vakti berbat kullanmaları nedeniyle sıklıkla meskene iş getirirler ve hayat tarzları iş ekseninde dönmeye başlar. Bu yüzden etraflarında ‘işkolik’ olarak da bilinirler.
- Öncelikleri Her Vakit İşleridir
Bu şahıslar iş konusundaki tavırlarını haklı gördüklerinden sık sık kendilerine dair boş vakitleri olmadığından sızlanırlar. Aktiflik planlarını iş nedeniyle erteleyip yakınlarını kızdırabilirler. Boş vakitlerinde ise yapılacak etkinliklerinin yanı sıra yanlarına küçük de olsa bir iş alarak vakitlerini boşa harcamamış olurlar. Prensip ve prensiplerinde katıdırlar. Esneklik göstermezler. Bu da iş tertibine ve kurallara tam ahenk sağlamalarını sağlarken iş arkadaşlıkları konusunda geriye düşmelerine neden olur. Zira iş arkadaşlarını da kendileri üzere ahenk sağlamak konusunda zorlayabilirler.
- Cimrikleri Yüzünden Hayat Standartlarının Altında Yaşarlar
Genelde cimri davranırlar, hatta kazandıklarına nazaran standartlarının altında bir hayat sürdükleri gözlenebilir. Zira para onlar için ilerde çıkabilecek felaket durumlar için bir kurtarıcıdır ve harcanması sıkıca denetlenmelidir. Katı ve inatçılıkları göze çarpan başka özelliklerindendir.
- Önemli Değişikliklerde Depresif Belirtiler Gösterebilirler
Gündelik alakaları önemli ve resmidir. Hislerini kolay açığa vuran insanların yanında bu yüzden rahatsız olurlar. Hislerini dışa vurmakta zorlanırlar, zira çok kontrollüdürler. Mantık ve akla çok daha fazla kıymet verdiklerinden duygusal davranışlara karşı müsamaha göstermezler. Nadiren iltifat ederler. Değerli değişikliklerde nizamları bozulduğunda depresyon yahut korku bozukluğuna dair belirtiler gözlenebilir.
- Bu Belirtiler Görüldüğünde Uzman Dayanağı Alınmalıdır
Mükemmeliyetçi kişilik özelliklerine sahip bireylerde; duygusal dışavurumda zorlanma, rekabet, vakte karşı yarışmak, insan ilgilerinde zorlanma üzere ağır gerilim yaratan sebeplerden dolayı baş ağrısı sıklıkla görülmektedir. Tüm bunlar dışında; sabah bulantıları, kolay yorulma, kas ağrıları, sık sık nezle üzere viral enfeksiyonlara kapılma, diş sıkma üzere fizikî belirtiler, dikkat ve bellek sorunları, moralsizlik, değersizlik üzere belirtiler de mükemmeliyetçi bireylerde görülmektedir.
Fiziksel belirtiler için Psikiyatri dışındaki kısımlara sıklıkla masraflar ancak genelde bir şey saptanmaz ya da küçük bir müdahaleyle rahatlarlar. Bu belirtilerin altında depresyon ve korku bozukluğu üzere psikiyatrik bozukluklar yatabilir. Bu belirtilere eşlik eden; moralsizlik, karamsarlık, çabuk sonlanma, kolay yorulma, dikkatini toplamakta zorlanma ve unutkanlık üzere durumlarda bir Psikiyatri uzmanına başvurmaktan çekinilmemelidir.