*Psikiyatrik hastalıklar geniş bir yelpaze içinde yer alır ve farklı belirtilerle kendini gösterir. Birtakım hastaların içgörüsü, yani hastalığı hakkındaki farkındalığı düzgündür ve sorunu olduğunda kendisi deva arayışına girer, doktora başvurur. Bu küme hastaların bağlantısı ve tedaviye ahengi yeterlidir.
*Bazı bireyler çok önemli hasta oldukları ve etraflarına çok fazla kasvet verdikleri halde kendilerini hasta kabul etmez ve doktora gitme tekliflerine şiddetle karşı çıkarlar. Hatta bazen en yakınında bulunan ve kendisine yardım etmek isteyen şahıslara “ben hasta değilim siz hastasınız, siz gidin doktora” üzere kelamlar söylerler. Bu küme hastalarda; kuşku, güvensizlik, meskene kapanma, her şeye öfkelenme, eşyalara ziyan verme ve yakınlarına şiddet uygulama sıktır.
*Başka bir küme hasta ise; halsizlik, bitkinlik, güçsüzlük hissi içindedir. Kendini çok kıymetsiz hissetmekte ve mevti arzulamaktadır. Bu hastaların hekimden uzak durma nedenleri; iyileşeceklerine, aksi giden şeylerin yoluna gireceğine inanmamalarıdır ve kendilerini uygun günler görmeye bile hakkı olmayan bedelsiz varlıklar olarak görmeleridir. Bu küme hastalarda intihar riski yüksektir.
*Diğer bir küme hasta; panik ataklarıyla alakalı kaygıları nedeniyle muayeneye gelememektedir. Bu hastalar kendilerini inançta hissettikleri ve her an yardım alabileceklerini düşündükleri ortamdan uzaklaşmak istemezler. En rahat ettikleri ortam konutta ev ahalisi ile oldukları vakittir. Onun fikrine nazaran; rastgele bir kriz yada kaygı atağı yaşadığında kendisi canıyla uğraşırken (!) annesi, babası, kardeşi, eşi vb. ambulans yada hekim çağırabilecektir (!). Bu hastalar meskende yalnız kalmaktan, sokaklarda yalnız gezmekten, tanınmayacağı ve tıbbi yardım alamayacağı niyetiyle kalabalıklara girmekten, trafik sıkışıklığı riskine karşı trafiğe çıkmaktan korkarlar. O nedenle tedavi ortamlarına da gelemezler. Bu hastalar eğitim, iş-meslek, toplumsal ilgiler üzere alanlarda önemli kayıplar yaşarlar ve gittikçe yalnızlaşırlar.
*Bazı bireyler de bedensel hastalıklar ya da yaşlılığa bağlı kısıtlılıklar nedeniyle muayeneye gelememektedir. Bu hastaların kimileri yatağa bağımlıdır, kimileri ise çok güç hareket edebilmektedir. Kimileri, zihinsel zayıflama nedeniyle, yardım alması gerektiğini düşünememektedir. Yakınlarının refakatinde, tüm bu küme hastaların konutta muayenesinin yapılıp birinci tedavilerinin de orada başlanması mümkündür.
*Bir küme hasta çok utangaç, çok hassas yahut çok gururlu olduğu için; bir küme hasta mecnun damgası yeme tasasından ötürü, bir küme hasta ise; bir şeylere (alkol, uyuşturucu unsur, tv, internet vb) bağımlı olduğu için ve bundan ötürü eleştirileceğini – kınanacağını düşünerek tedavi ortamından uzak durmaktadır.
* Şahısları tedavi ortamından uzak tutan öteki sebepler de olabilir. Tedavi ortamına uzak durmaya yol açan niyet ne olursa olsun, büyük bir küme oluşturan bu tıp hastalara tedavi hizmeti bir halde ulaştırılmalıdır. Bu bağlamda, hastayla yüz yüze gelmeden evvel, bu hastalar hakkında yakınlarından ayrıntılı bilgi alınmalı, bağlantı ve görüşme seçenekleri gözden geçirilmeli, hasta ve öteki bireyler için ortam güvenliği hakkında baş yorulmalı, ne tıp tedavi uygulanabilecekse konuta hazırlıklı gidilmeli, hastayla kısa ve uzun vadeli münasebet kurulmasına yönelik hürmet ve anlayışa dayalı bir irtibat kurulmaya çalışılmalıdır.
*Sonuç olarak; bu hastalar yaşadıkları ortamda psikiyatrik açıdan muayene edilip birinci tedavilerine başlanmalıdır. Muhakkak aralıklarla, kendilerini hazır hissedene kadar meskende yada iş ortamlarında terapi ve tedavi takviyesine devam edilmeli, sıhhat kurumuna yada muayenehaneye gitmeye teşvik edilmeli, bu yoldaki küçük çabaları alkışlanmalıdır.
