Mindfulness Manası Nedir?
Farkındalık (mindfulness), dikkatin şimdiki ana yöneltilerek, anlık tecrübelerin yargılanmadan ve kabullenmeyle gözlemlenmesine dayanmaktadır. Farkındalık, otuz yıla yakın bir müddettir Batı’daki psikoterapi yaklaşımları içerisinde bir terapi formülü olarak kullanılmaktadır. Kökenleri Doğu’nun şahsî gelişim pratiklerine dayanan farkındalığı yani mindfulness’ı, ruhsal süreçler temelinde açıklamaya çalışan pek çok çalışma olduğu görülmektedir. Mindfulness, dikkatin anlık yaşantılara odaklanmasını ve içsel tecrübelerin gözlenmesini sağlayan zihin ve vücut pratiğidir. Bu şuurlu farkındalık, hayatımızda verimli, memnun, keyifli olmamızın sırrıdır. Sağlıklı davranışların, ömürden keyif almanın, vücudumuzdan gelen ihtarları dinleyebilmenin yoludur. Gündelik hayatın kalitesini bozan, insanı mutsuz ve verimsiz yapan gerilim, farkındalığımızın azalmasına sebep olur. Farkındalığın ve odaklanma yeteneğinin azalması ise gerilimi daha fazla algılamamıza yol açar. Mindfulness Batı’da pek çok üniversitede bilim kısmıdır ve tıbbi tedavi tekniği olarak kullanılmaktadır. Bu yargısız farkındalık metodu bilhassa deşpresyon ve dert bozukluklarının tedavisinde, gerilimle baş etme tekniği olarak, kalp-damar sistemi rahatsızlıkları, Alzheimer tipi demansın önlenmesi ve şişmanlık, obezite tedavisinde kullanılmaktadır.
Mindfulness Meditasyonları Nedir?
Bu anda vücudumuzda, zihnimizde ve etrafımızda olan her şey odaklanmak ve odaklanma yeteneğimizi geliştirmek için kullanılabilir. Meditasyonlar kendi başına, bir rehber eşliğinde ya da küme içinde uygulanabilir. Fizikî idman yapmanın vücut gelişimi üzerine tesirlerini, mindfulness zihin üzerine yapar. Meditasyonlar sırasında muvaffakiyet ya da başarısızlık yoktur. Yapılması esasen muvaffakiyettir.
Nefes meditasyonu:Nefesimizin yalnızca bu an için var olduğunun farkına varalım. Her nefes bir sonraki nefese bir bağ kurar. Lakin bir sonraki nefesin garantisi değildir. Nefes farkında olmadan gerçekleştirdiğimiz yaşamsal bir harekettir. Ruh durumumuzun da bir aynasıdır. Nefesimizi fark edip ona odaklanmak, fikirlerimizin bir oraya bir buraya salınmasından bizi kurtarır. Nefes alışverişimizde fark edilecek pek çok etap ve özellik vardır. Nefese odaklanmak bizi sakinleştirir.
Beden meditasyonu:Tıpkı nefes üzere vücudumuz de her an buradadır ve bizimledir. Odaklanmak ve yeteneğimizi geliştirmek için kolay ulaşılabilir bir araçtır. Vücuttan farklı yaşamak olanaksız olduğu halde, günlük ömrün hareketliliğinde gerilim nedeni ile vücudumuzun zihnimizden kopuk olduğunu görüyoruz. Günler geçiyor ve vücudumuz aklımızın köşesinden bile geçmemiş oluyor. Bu kopukluk bizi sıhhatsiz yapan nedenlerin başında geliyor. Vücudumuzu bir bütün olarak başka ayrı düşünüp odaklanmak farkındalığı sağlayacaktır. Kolumuzu yasladığımız yerdeki his, ayak parmağımızda hafif bir kaşınma, saç diplerimizdeki küçük bir acı, odaklanmak için kullandığımız duyumsamalar olabilir.
Yiyecekler meditasyonu:Yiyeceklere odaklanarak meditasyon yapmak hem gündelik ömrün tamamında odaklanma yeteneğimizi artırır hem de yiyecekleri tüketirken zihnimizin nerede olduğunu fark etmemizi sağlar. Onların aromasını, kokusunu, lisanımızda bıraktığı tadı, imajını keşfetmek keyifli bir tecrübe olacak ve yiyebiliyor olmanın baht olduğunu fark etmemizi sağlayacaktır.
Sesler meditasyonu:En sık kullanılan meditasyon metotlarından biridir. Etrafımızdaki her şey seslere odaklanmamız için fırsattır. Komşunun ağır ağır gelen sesi, otomobillerin çıkarttıkları sesler, buzdolabının motorunun sesi, duvardaki tıkırtı üzere sesler çabucak her vakit duyduğumuz lakin farkında olmadığımız seslerdir. Bizi bu ana getirmek için fırsat sunar. En sessiz ortamların bile aslında pek çok ses barındırdığını fark edeceksiniz.
Duygu ve kanılar meditasyonu:Düşünceler zihnimizin içinde büyür, his ve davranışlara dönüşürler. Kanıları küçücük çağrışımlar, ikazlar ve bazen de evvelki düşüncelre doğurur. Bunlar öfke, sonluluk, açlık formunda hisler olabilir. Bu ana ilişkin olmaya fikirler ve telaşlar olumsuz hisleri, onlar da istemediğimiz davranışları doğurur. Bu ana ilişkin farkındalık ise, bu anla uyumlu his ve davranış ortaya çıkarır.