- Menisküs Yaralanmaları
Meniküsler diz ekleminde bulunan parlak beyaz renkte ‘C’ yahut ‘hilal’ halinde olup kıkırdak kıvamında dokulardır. Fibrokartilajinöz (Bağ dokusu ve kıkırdak) yapıdadırlar. Menisküslerin, eklem kapsülüne tutunan periferik kısımları damarlı ve beslenmesi düzgündür. Öbür kısımlarının beslenmesi zayıf ve damarsızdır. Her diz ekleminde iç ve dış olmak üzere iki adet menisküs dokusu vardır. İç menisküs, iç yan bağına daha sıkı bağlandığı için daha az hareketlidir. Dış menisküs ise daha gevşek bağlandığı için daha hareketlidir. Münasebetiyle iç menisküs daha az hareketli olduğu için daha sık yaralanır.
- Menisküslerin görevleri
Menisküsler kıkırdakların beslenmesine katkıda bulunurlar. Eklem stabilitesini artırır, ekleme binen yüklerin tesirini azaltırlar. Menisküsler eklem sıvısının eşit dağılmasını sağlayıp, eklem suyunu da artırırlar. Ve de dizin çok hareketini engellerler.
- Menisküs yırtıklarının oluşması
Menisküsler iki halde yırtılır; genç ve atlet bireylerde ekseriyetle önemli rotasyonel travmalarla yırtılır. Ayak sabit iken dizin ansızın dönmesi ile yırtılır. 40 ve 50’li yaşlarda sonra ise menisküsler travma olmadan da yırtılabilir. Yaş ilerledikçe menisküsler yıpranıp vakitle elastisitesini kaybeder ve yırtılmaya daha elverişli hale gelir. Önemli bir travma olmadan ufak zorlanmalarda da menisküsler yırtılır
Menisküs Yırtıklarının Klinik Belirtileri;
- Ağrı, Hareket kısıtlığı
- Kilitlenme
- Diz ekleminde şişlik
- Dizde boşalma
- Uyluk adelesinde zayıflama.
Menisküs yırtıklarında teşhis, klnik muayene ve görüntüleme yolu ile konulur. MRI ile %95-98 oranında, atroskopik girişimle %100 teşhis konulur
Menisküs yırtıklarının tedavisi konservatif (ameliyatsız) ve cerrahi formüllerle yapılır. Yırtık akut (3 hafta) ise, kanlanma bölgesinde ise, kenarları ayrılmamış stabil ise, yırtığın uzunluğu 15 mm‘den küçük ise, ameliyatsız güzelleşme mümkünlüğü vardır; konservatif tedavi uygulanabilir.
Şikayetleri çok olmayan, hastayı çok rahatsız etmeyen yırtıklarda, yaşlı hastalarda ve ameliyat olması uygun olmayan hastalarda konservatif tedavi uygulanır. Konservatif tedavide; ilaç tedavisi, fizik tedavi, kıkırdakları besleyici ilaçlar tercih edilir.
Ameliyatla tedavide artroskopik usul uygulanır. Atroskoi ucunda açılı merceği olan soğuk ışık kaynağından aldığı ışıkla manzarayı kamera ile ekrana yansıtan bir aygıttır. Eklem serum ile şişirilerek eklem içi direkt olarak görülerek yapılır. Eklemin ön kısmından açılan iki küçük delikten girilerek kamera ve gerekli özel cerrahi aletler yardımıyla yapılır. Atroskopi sonrası hasta birebir gün taburcu edilebilir. Menisküs yırtıklarının yeri ve haline nazaran ya dikilir ya da bir kısmı çıkarılır.
Periferik yırtıklar dikilerek, damarsız ksım çıkartılarak tedavi edilir. Menisküs yırtıklarında dikilerek tedavi edilmesi her vakit tercih edilir. Dikilmeye uygun yırtık çok eski olmayan yırtıklarda, yırtığın periferik yerde olması menisküs tamirini gerektirir. Öbür yırtıklarda kısmı ya da tamam yakın kısmı çıkartılır. Artroskopi genel anestezi ya da spinal anestezi ile yapılır. Menisküs çıkartıldıysa hasta çabucak tam yük basarak yürümeye başlar. Ameliyat sonrası çabucak rehabilitasyona başlanır. 2-3 hafta sonra hasta spora başlayabilir. Şayet menisküs dikilerek tedavi edilmişse bir süre koltuk değeneği kullanılır. Düzgün bir rehabilitasyon program sonrası 6 ayda spora başlanır.