Sıklıkla ayak bileği burkulması üzere incinmelerden sonra; ayak bileğinin dış (lateral) kenarının üzerinde, tekrarlayan ve inatçı (kronik) bir ağrı gelişir. Bununla birlikte öbür bir çok şartlar da kronik ayak bileği ağrısına neden olabilir.
Belirtiler ve Semptomlar
- Çoğunlukla ayak bileğinin dış kenarında ağrı. Ağrı yürümede yahut sporlara katılmada, sizi zorlayacak kadar çok ağırlaşabilir. Kimi olaylarda ağrı, değişmeyen monoton bir ağrıdır.
- Düz olmayan pürüzlü yerde yahut yüksek topuklarla yürümede güçlük
- Eklemde instabilite (ayak bileğinin boşalma -kayıp gidiyor hissi)
- Şişme
- Sertlik
- Hassasiyet
- Tekrarlayan ayak bileği burkulmaları
Kronik Lateral Ayak Bileği Ağrısının Beklenen Sebepleri
Genelde daima ağrılı ayak bileğinin en sık sebebi bir ayak bileği burkulmasından sonra tam olarak iyileşmemesidir. Ayak bileğinizi burktuğunuzda kemikler ortasındaki bağlayıcı dokular (ligamentler) gerilebilir yahut yırtılabilir. Tam olmayan ve dikkatsiz rehabilitasyon (iyileştirme); ligamentin yahut etrafını saran kasların zayıf kalmasıyla ve yinelenen bir instabilite ile neticelenir. Bunun sonucunda tekrarlayan ayak bileği incinmeleri yaşayabilirsiniz. Kronik ayak bileği ağrısının başka sebepleri şunlardır:
- Ayak bileği eklemi içersinden geçen sonda bir incinme. Hudutlar direkt bir sürüklenme ile gerilebilir, kopabilir, hasara uğrayabilir yahut basınç altında sıkıştırılabilir. (entrapment)
- Yırtılma yahut kızarmış ve kabarmış(inflame olmuş) tendon
- Ayak bileği ekleminin artriti
- Ayak bileği eklemini oluşturan kemiklerden birinin kırılması (fraktür)
- Eklemde gözetici nitelikte olan snovianın inflamasyonu
- Ayak bileğinin burkulmasından sonra skar dokusunun gelişmesi. Skar dokusu eklem içindeki boşluğu doldurur ve böylelikle ligamentler üzerinde basınç uygular.
Değerlendirme ve Teşhis
Kronik ayak bileği eklem ağrısının sebebinin tarifinde birinci adım durumun kıssasını almaktır. Hekiminiz aşağıdaki üzere bir çok soru sorabilir:
- Önceden ayak bileğinizi incittiniz mi? Öyleyse ne vakit?
- İncinme için ne çeşit bir tedavi gördünüz?
- Ne kadar mühlet ağrınız oldu?
- Ağrınızın kötüleştiği yahut kaybolduğu vakitler ne vakitlerdir?
Çünkü; kronik ayak bileği ağrısı için, bir çok potansiyel sebepler vardır, hekiminiz teşhisini tam olarak saptayabilmek için, fizik muayeneden başlayarak bir seri test yapabilir. Hekiminiz hassas bölgeleri hissedecek ve şişmenin belirtilerini arayacaktır. Hekiminiz, ayağınızın ve ayak bileğinizin esnekliğini ve hareket silsilesini değerlendirecektir. Hekiminiz hudutların duyusunu test edebilir ve semptomların kaynağını tam yerini göstermeye yardım eden bir lokal anestetik deneyebilir. Hekiminiz ayak bileğiekleminizin birkaç sinemasını isteyebilir. Hekiminizin incinen ve incinmeyen eklemleri karşılaştırabilmesi için öbür ayak bileğinizinfilmine de muhtaçlığı olacaktır. Kimi hadiselerde kemik taraması, komputed tomografi(CT) ve manyetik rezonans imgesi (MRI) üzere ek edilen testlere gereksinim olabilir.
Tedavi
Tedavi en son konulan teşhise ve sizin şahsî gereksinimlerinize nazaran yönlendirilmelidir.. Konservatif (cerrahi olmayan) ve cerrahi tedavi metotlarının her ikisi de kullanılabilir. Konservatif tedavi aşağıdakileri kapsar.
- Kan sulandırıcı ve şişliği azaltan antiinflamatuar ilaçlar
- Kasların düzelmesini ve kuvvetlenmesini sağlamak, hareket silsilesini eski haline getirmek ve ekleminizin konumunu kavramada artma sağlamak için tilt-board(tahta eğme) idmanlarını içeren fizik tedavi
- Bir ayak bileği dayanağı (bileklik) yahut öbür destek
- Bir Steroid ilaç enjeksiyonu
- Kırık hadiselerinde kırığın güzelleşmesine müsaade vermek için immobilizasyon
Eğer durumunuz gerektiriyorsa yahut konservatif tedavi hafifleme sağlamazsa, hekiminiz cerrahiyi tavsiye edebilir. Bir çok cerrahi sistemler ayaktan tedavi temeline nazaran yapılırlar. Kimi metotlar artroskopik teknikler kullanılarak uygulanır; başkaları ise açık cerrahiyi gerektirir. Rehabilitasyon düzgün güzelleşmenin garanti edilmesi için 6-10 haftayı alabilir. Cerrahi tedavi seçenekleri aşağıdakileri içerir:
- Gevşek kesimlerin çıkartılması (keserek çıkartmak)
- Eklem yüzeyinin temizlenmesi (ölü dokuların temizlenmesi)
- Ligamentlerin tamiratı yahut tekrar yapılandırılması yahut tendonların transferi
Önleme:
Hemen çabucak, bir sefer ayak bileği burkulan insanların yarısında, kronik ağrı gelişecek ve buna ek olarak öbür burkulmalar da yaşayacaklardır. Kronik ağrının gelişmesini önlemek için, aşağıdaki kolay adımları uygulayarak yardımcı olabilirsiniz:
- Doktorun talimatlarını dikkatlice takip edin ve tavsiye edilen bir fizik tedavi programını tamamlayın.
- Doktorunuz, emin oluncaya kadar aktiviteye geri dönmeyin.
- Spora geri döndüğünüzde ayak bileğinizi bandajlama yerine, dayanaklı bileklik kullanın. Dayanaklı bileklik ayak bileğibandajından ayak bileği burkulmalarını önlemede daha tesirlidir.
- Yüksek konçlu ayakkabılar kullanıyorsanız bağcıklarını, düzgün ve tam olarak bağladığınızdan emin olun.