Komplikasyon söz manasına nazaran karmaşık hale gelmek demektir. Tıp terminolojisindeki komplikasyon ise var olan hastalığa yahut duruma tedavi sırasında yeni bir sorunun eklenmesi manasına gelir. Bu malpraktisten yani yanlış tedaviden farklı bir durumdur. Komplikasyonlar tedavinin hakikat yapıldığı durumlarda da birtakım diğer sebeplerle ortaya çıkabilir.
Kırık, bir kemiğin bütünlüğünün bozulmasıdır. Kırıkta erken devirde ağrı, şişlik, morluk, biçim bozukluğu, işlev kaybı, bölgesel hassasiyet, kırık uçlarının birbirine sürtünmesinden kaynaklanan ses, olağanda hareket olmaması gereken bir bölgede olağandışı hareket olması üzere belirtiler vardır.
Kırık komplikasyonları nelerdir:
Kırığın komplikasyonları 4 başlıkta incelenir:
-
Kırık bölgesindeki komplikasyonlar,
-
Kırığa komşu bölgelerdeki komplikasyonlar,
-
Kırığa yakın bölgedeki komplikasyonlar,
-
Sistemik komplikasyonlar
1-Kırık Bölgesindeki Komplikasyonlar
Kaynama gecikmesi: Bazen kırıklar beklenen müddette kaynamayabilir. Her kemik ve yaşta farklıdır ancak 6 aylık müddette kaynama yok ise kaynama gecikmesinden bahsedilebilir.
Kaynamama: Birtakım kırıklar ise hiç kaynamayabilir. Tekrar her kemik ve yaşta farklıdır fakat 9 aylık bir müddette kaynama tamamlanmadıysa kaynamamadan kelam edilebilir.
Kötü kaynama: Bazen de kaynama istenen halde olmayabilir. Açısal eğrilik yahut rotasyon (dönüklük) oluşabileceği üzere, çok kaynama nedeniyle de form bozukluğu oluşabilir.
Büyüme değişiklikleri: Kırılan kemikte kısalık yahut uzunluk oluşabilir. Uzama ekseriyetle çocuklarda görülür.
Avasküler nekroz: Bilhassa kalça eklemini ilgilendiren “femur kemiği boyun bölgesi kırıklarında”, el bilekte “skafoid” kırığında ve ayak bileğinde “talus” kırığında görülebilir.
Osteomyelit: (kemik iltihabı). Kırık uçları dış ortama maruz kalmışsa (açık kırık) yahut nadiren kapalı kırıkta yahut ameliyat sonrasında kemikte enfeksiyon meydana gelebilir.
2- Kırığa Komşu Bölgedeki Komplikasyonlar
Cilt, cilt altı, kas, tendon yaralanmaları: Yaralanma sırasında oluşan darbe yahut kırık kemik uçları ile cilt, cilt altı, kas ve tendon yaralanmaları meydana gelebilir.
Damar yaralanmaları: Birebir halde damarlarda oluşabilecek yaralanma bir uzvun kanlanmasını bozarak o uzvun kaybına dahi neden olabilir.
Kompartman sendromu: Çok dertli bir durumdur. O bölge dokularında çok basınç artışı oluşabilir. Bu basınç artışı o bölgedeki yumuşak dokulara (sinir, damar ve kaslara) ziyan vererek daha ileri sakatlıklara neden olabilir (uzvun kesilmesi, uzuvlarda kalıcı hal ve işlev bozukluğu gibi).
Sinir yaralanmaları: Yaralanma sırasında oluşan darbe, kırık kemik uçları yahut kompartman sendromu nedeniyle hudutlarda yaralanma oluşarak aşikâr bir bölgede his yahut istemli hareket (motor) kaybı oluşabilir.
Komşu organ yaralanmaları: Kırık kemiğe yakın organlarda (pelvis kırıklarında karın içi organlar, cinsel organlar, idrar yolları, damar ve hudutlar yeniden kaburga ve göğüs kemiği kırıklarında kalp, akciğer ve büyük damarlar) yaralanmalar oluşabilir.
3-Kırığa Yakın Bölgedeki Komplikasyonlar
Artrit: Eklem bölgesindeki kırıklarda eklem kıkırdağı da hasar görerek ileride eklemlerde bozulmalara yol açabilir.
Eklem sertliği: Eklemde yaralanma olmasa da eklemlerde hareketsizliğe bağlı donmalar olabilir. Eklem içi kırıklarda, kırıklı çıkıklarda eklem hareket kısıtlılığı riski çok daha fazladır.
Heteretopik Osifikasyon: Kırık bölgesi ve etraf yumuşak dokular içerisinde kemiksi dokular oluşabilir.
Sudek atrofisi: Bilhassa kırığın olduğu uzuvda hareketsizliğe bağlı kemik erimesi gelişebilir. Ciltte incelme, parlaklık ve ağrı ile giden bir durumdur. Bilhassa el bilek ve ayak bileği kırıklarında sıktır.
4-Sistemik Komplikasyonlar
Şok: Dışarıya yahut içeriye olan kanama bazen hastayı şoka sokarak hayati tehdit oluşturabilir.
Yağ embolisi: Bilhassa uzun kemik kırıklarında, yağlı kemik iliği dolanıma katılıp akciğerlere giderek tıkanıklığa neden olabilir.
Derin ven trombozu: Kırığın bulunduğu uzuvda toplardamarlarda (venlerde) oluşan pıhtı (trombüs) ile meydana gelebilir. Bu pıhtı yahut pıhtının bir modülü dolanıma katılarak akciğere gidip hayatı tehdit edebilir.
Bası yarası: Kırık nedeniyle uzun mühlet hareketsiz kalmak bedenin altta kalan ve yatak ile temas eden bölgelerinde bası yaralarına neden olabilir.
Kırık ateşi: Kırığa bağlı olarak birinci günlerde hafif bir ateş olabilir.
Psikolojik bozukluklar: Kişinin yaralanması ve sakatlanması ruhsal bozukluklara dahi yol açabilir.