KİREÇLENME

Tıbbı karşılığı osteoartrit olan kireçlenme, sıklığı yaşla birlikte artan, eklem kıkırdağının lokal kaybıyla

bilikte eklem kenarlarında meydana gelen kemik değişiklikleridir. Klinik olarak temel yakınma, ağrı ve

tutukluktur.

Kireçlenme tüm dünyada nüfusun yaşlanmasıyla birlikte artmakta ve bilhassa hayatın ikinci yarısında

önemli ölçüde hayat kalitesini olumsuz tarafta etkilemektedir.

Kireçlenmenin tanımlanmasında düz grafi üzere radyolojik imgeler kıymetli yer tutmaktadır.

Kireçlenme eklem aralığında daralma, yeni kemik çıkıntıların oluşması, kist sık karşılaşılan radyolojik görüntülerdir.  

Kireçlenme nedir?  Risk faktörleri nelerdir?

Kireçlenmede ferdi risk etkenleri, hastalığa yatkınlığı artırmak ve eklemlerde olağandışı biyomekanik

yüklenmeye neden olmak halinde iki temel sistem üzeride tesirli olurlar.

Yaş-cinsiyet- ırk: Yaş her iki cins için de en güçlü risk etmenlerinin başında gelir. Diz kireçlenmesi

kadınlarda daha sık görülürken, kalça kireçlenmesi erkeklerde daha sıktır.

Genetik: Kireçlenmede genetiğin tesirinin %50-65 seviyesinde olduğunu ve genetik tesirin el ve kalça

kireçlenmesinde, diz kireçlenmesinden daha besbellidir.

Obesite: Kilolu olmak, bayanlarda daha bariz olmak üzere her iki cinste diz kireçlenmesinin hem

oluşumu hem de seyri açısından kıymetli bir risk etkenidir. Kalça kireçlenmesinde bu bağ diz eklemi

kadar güçlü değildir. Obesite kireçlenme alakasında mekanik yüklenmenin artışı temel mekanizma

olarak düşünülmektedir. 

Yaralanma: Büyük travmalar ve eklemleri zorlayan tekrarlayan hareketler kireçlenme gelişimi

açısından yer hazırlar. Ayak bileği ve dirsek üzere kireçlenmeden nadiren etkilenen eklemlerde

kireçlenme çoklukla yaralanma sonrası olmaktadır. Çiftçilerde kalça, madencilerde bel ve diz

kireçlenmeleri daha sık görülür.

Kireçlenme nedir? Bulguları nelerdir?

Kireçlenmeye bağlı bulguların ortaya çıkması 40 yaşında evvel enderdir. Bulguların sıklığı ve şiddeti

yaşla birlikte artmaktadır. Ağrı kireçlenmenin ana semptomudur. Derinde ve sızı biçiminde tanımlanır.

Hava durumu ve günlük hayatta zorlamaya bağlı olarak azalıp artabilir. Hastalık ilerledikçe minimal

bir hareketle ve hatta istirahatle bile ağrı artmaya başlar. Ağrı hadiselerde hasta ağrı nedeniyle uykudan

uyanmaya başlar. Sertlik sık görülen bir bulgu olup, daha çok sabahları ve aşikâr bir mühlet hareketsizliği

takiben ortaya çıkar. Şişlik ve eklemlerde biçim değişikliği olabilir. El kireçlenmesinde kavrama

yetersizliği, omuz kireçlenmesinde giyinme zorluğu, kalça ve diz kireçlenmesinde ağrılı yürüme ve

yürüme aralığında azalma ve çobuk yorulma görülebilir. 

Diz kireçlenmesi görülme sıklığı açısından omurga ve kalça kireçlenmesinden sonra üçüncü sırada yer

alır. hastalar klinik olarak iki katergoride incelenebilir. Birinci kategoride hasta sıklıkla genç ve

erkektir. Evvelce geçirilmiş bir zedenlenme yahut menisküs ameliyatına bağlı olarak dizde kireçlenme

saptanır. İkinci katergoride ise hasta orta yaş ve üstünde olup sılıkla bayandır. Dize ilavetan diğer

eklemde de tutulum vardır. Hastalar ağrının hareketle artıp istirahatle azaldığını belirtirler. Özellikle

yürüme ve merdiven inip çıkma sırasında ağrı artar.Eklemin çeşitli yerlerinde hassasiyet saptanır. Diz kireçlenmesi hastanı aktivitelerini kıymetli ölçüde kısıtlayabilir.  

Muayenede diz eklemindeki oluşan osteofitler (kemik çıkıntıları) sistemsiz ve sert şişlikler şeklinde

palpe edilirler. Diz eklem hareketinde kısıtlanma meydana gelebilir. Hastalığın ileri devrinde uyluk

ön yüzünde bulunan adelede erime olabilir. Diz yan bağlarının gevşemesine bağlı  dizin normal

mekanik yapısı bozularak dizde deformiteler olur. Sıklıkla varus deformitesi yani 'O' bacak olur.

Başa dön tuşu