İnsan omurgasında yandan bakıldığında anatomik olarak birbirini izleyen karşıt eğrilikler (boyunda, sırtta, belde ve leğen kemiğinde) bulunur. Kifoz hastalık olarak en çok sırt bölgesinde görülüyor. Ortopedi, Skolyoz ve Omurga Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Şevki Fazilet bahisle ilgili görüşlerini aktarıyor.
Kifoz hastalarına yandan bakıldığında baş bedene nazaran daha önde izlenir. Sırta yandan bakıldığında da çıkıntı görülür haldedir. Birtakım hastalarda bel çukurunda bir artış da kelam bahsidir. Bu değişiklikler birden fazla hastada üzerinde elbiseler olduğunda fark edilemeyebilir.
Erken yaşta kifoz
Kifoz, çok ender olarak da olsa ana rahminde gerçekleşen büyüme anında meydana gelebilir. Bilhassa birinci 3 ayda omurgaların büyüme gerçekleştirmesi sırasında meydana gelebilen anormallikler bebekte kamburluk başlangıcı yaratabilir. Omurgaların deforme olmasıyla birlikte birbirlerine yapışmaları da kamburluk başlangıcı için taban oluşturabilir.
Bebeklerde kifoz belirtileri; olağandışı kol ve bacaklar, eşit olmayan omuz, bacak ve kollar, orantısız gövde, istikrar bozuklukları ve öne eğilme sırasında bariz olarak görülebilen kamburluk durumudur. Erken yaşta kifoz belirtilerigörülen çocuk ve bebekler vakit kaybetmeden uzman tabip tarafından muayene edilmelidir.
Uzman hekim tarafından gerçekleşecek muayene ve sonrasında karar verilen tedavi metodu ile kifozun başka yıllarda daha da ilerlemesi önlenir ve omurga eğriliği olağan boyutlara getirilmeye çalışılır. Tedavi basamağında erken teşhis ve erken tedavi hayli değer taşımaktadır. Erken yaşta oluşan kamburluk için en tesirli tedavi usulü kifoz ameliyatıdır. Kifoz ameliyatı ile hastanın omurga eğriliği sıfırlanmaz, olağan boyutlara getirilerek tedavi edilmiş olur.
Erken yaşta kifoz ameliyatı için 1 yaş hududunu beklemesi önerilmektedir. 1 yaş ve sonrasındaki her kifoz durumu görünen kişi kifoz ameliyatı ile tedavi edilebilir.
Yetişkinlerde kifoz
Kifoz, yetişkinlerde doğuştan meydana gelen eğriliğin daha sonraki yıllarda ilerlemesiyle görülebilir. Erken yaşta müdahale edilmeyen kamburluk derecesi, daha çok eğrilmesiyle kendisini yenileyebilen bir yapıya sahiptir.
Yetişkinlerde kifoz için 3 çeşit tedavi tekniği bulunmaktadır. Her kifoz derecesi için uygun bir tedavi metodu olduğu unutulmamakla birlikte uygun kifoz tedavi sistemi için uzman doktora başvurmak gerekir.
Kifoz tedavi çeşitleri; kifoz fizik tedavisi idmanları, kifoz korsesi ve kifoz ameliyatıdır. Kamburluğu gidermek için hangi tedavi tekniğinin uygulanacağında kamburluk derecesi hayli kıymet taşır. 50 – 55 derece ortası kifozda antrenman, 55 -70 derece ortası kifozda korse, 70 ve daha büyük derecelerde ise ameliyat tedavi tekniği uygulanır. Kamburluk derecesi uzman tabip tarafından yapılacak ayrıntılı muayene sonrasında aşikâr olur.
Her kifoz derecesi için uygun bir tedavi usulü olduğu unutulmamalıdır.
Kifozun nedenleri
Kamburluk olarak bilinen kifoz durumu, doğuştan olabileceği üzere sonradan gerçekleşen nedenlerle de meydana gelebilir. Omurganın 50 – 55 dereceden daha fazla öne yanlışsız eğri olmasıyla açıklanan kifoz, uygun tedavi usulüyle tedavi edilmelidir.
Kifozun bilinen nedenleri;
• Omurganın dış etkenlerle dejenerasyon geçirmesi, • Kemik erimesi, • Omurga kırıklıkları, • Omurga etrafında oluşan iltihaplar, • Tüberküloz ve omurga enfeksiyonları, • Omurgayı etkileyebilen kanser teşhisleri, • İyi huylu tümör teşhisleri, • Gelişme çağındaki çocuklarda omurganın ön tarafındaki büyüme çekirdeklerinin gereğince büyümemesi, • Felç teşhisleri olarak açıklanabilir.
Kifoz önlenebilir mi? Önlemek için neler yapılabilir?
Kifozun önlenebilmesine yönelik antrenmanlar genelde duruş bozukluğuna bağlı olabilir. Kısa olan karın, göğüs ve bacak kaslarının uzatılması tıpkı vakitte omurga etrafındaki kasların da güçlendirilmesi gereklidir. Eğimin çok arttığı hastalarda ise cerrahi tedavi uygulanmalıdır. Cerrahi operasyon ile kamburluk düzeltilirken, eğikliğin ilerlemesinin de önüne geçilebilir.
Özellikle bayanlarda önemli sırt ağrıları ve kamburluklar hem nefes alıp vermede zorluk hem de ruhsal sıkıntılara da neden olabilmektedir.
Başlangıçta bu kamburluğun duruşa bağlı olduğu düşünülürse de vakit içerisinde ilerleyebilmekte ve kalıcı hale gelebilmektedir.
Bu halde geçmeyen ve uzun mühletten beri de uzun eden sırt ağrıları olanlar ve kamburluk şikayeti fazla olduğu durumlarda kesinlikle bir dahakine başvurarak kamburluk ölçümü yapılması ve omzun takip altında olması epey değerlidir.
Bunun dışında hareketsiz yaşama bağlı olarak ortaya çıkan sırt ağrıları ve kamburluklarda yapılabilecek olan muhakkak kolay tedbirler vardır. Bunların başında sırt ve karın kaslarını güçlendirici antrenman ve yüzme epeyce kıymetlidir.