Kemikler ve iskelet sisteminin vazifeleri şu halde sıralanabilir;
– Kalsiyumu depolar, hücre ve organların gereksinimi olunca bedene kalsiyum verir,
– Bedenin hareket etmesini, uzuvların kullanılmasını sağlar,
– İç organları sarar ve korunmasına imkan verir,
– Kemik iliğinde tüm kan ve kemik hücreleri üretilir.
Bu vazifelere ek olarak, kemik hücreleri, kırık oluşumuna karşı koymak için çevresel faktörlere ahenk sağlayarak, her bir kemiğin yapısını güçlendirir.
Bu kıymetli işlevler, sert görünen bir yapı içerisinde gerçekleşir. Kemiğin dış tarafı bir kaya üzere görünse de iç kısmı kalın bir kabuk tarafından çevrelenmiş süngerimsi bir yapıya misal.
Kemikler süngerimsi ağa emsal “kansellöz kemik” ve bu dokuyu çevreleyen sert “kompakt kortikal kemik”ten meydana gelir. Kemiğin ortasında ise “kemik iliği” bulunmaktadır.
Beslenme ve Kemik Sağlığı
İyi beslenme kemik üretimi ve kemik yenilenmesini sağlamak için bedene kâfi ölçüde protein, mineral ve vitaminlerin sağlanması açısından çok değerlidir.
Kalsiyum, fosfor, çinko ve magnezyum diyetle alınması gerekli minerallerdir.
D, K ve A vitaminleri olağan kemik metabolizması için gereklidir.
Bu besinler eksik olursa, kemikler güçsüz hale gelir ve basitçe kırık oluşabilir.
Kalsiyum ve D vitaminin, kemik imalinde kıymetli rolleri vardır. İskelet sistemi bedenin en kıymetli kalsiyum deposudur ve D vitamini alınan besinlerden kalsiyumun emilmesini sağlar.
Beslenmede kâfi ölçüde kalsiyum alınmazsa, isklet siteminden, kemiklerden kalsiyum çekilir, kemiklerin güçsüz kalmasına neden olur.
En sık görülen kemik hastalığı olan osteoporoz, kalsiyum ve öteki minerallerin kaybı ile daha kötüleşir.
En düzgün kalsiyum kaynağı yoğurt, peynir üzere süt eserleridir, tahıl,badem ve yeşil yapraklı sebzeler de kalsiyum açısından zengindir.
Fiziksel Aktivite ve Kemik Sağlığı
Sağlıklı kemiklere sahip olmak için hareketli olmak ve nizamlı idman yapmak değerlidir. Kemik gücünü sağlamak ve osteoporozu engellemek için bilhassa yük taşıyarak yapılan idman daha değerlidir.
İleri yaş kümesinde yük taşıyarak yapılan idman kemik kaybını azaltabilir. Kas kütlesini sağlamak da kemikleri korur ve güçlendirir, düşmeye mani olur.
“Yük taşıyarak yapılan egzersiz”, ayakta-ayaklar üzerindeyken; kemik ve kaslar yerçekimine karşı çalışırken yapılan idman manasına gelmektedir. Tempolu yürüyüş, koşu, grup sporları; kemik oluşturan hücreleri tetikler ve kemiklerin daha güçlü hale gelmesini sağlar.
İleri Yaş ve Kemik Sıhhatinin Korunması
Yaşın ilerlemesiyle kemikler genetik faktörlerden, beslenme, antrenman ve hormanal değişikliklerden etkilenir. Genler değiştirilemez lakin beslenme ve hareket denetim edilebilir. Kemik sıhhatine dikkat etmek, güzelleştirmek için yaşınız hiçbir vakit çok yaşlı yahut çok genç değildir.
Kemik vakit içinde kendinize nasıl dikkat ettiğinize nazaran mutlaka daha kuvvetlenebilir ya da güçsüz kalabilir. Kemik sıhhatinizi müdafaanız ve güçlendirmeniz için yapabilecekleriniz;
– Her gün hareketli olun! Güçlendirici ve yük taşıyıcı antrenmanlar güçlü kemiklerin yapılmasına yardımcı olur.
– Her gün en az çocuklar bir saat, erişkinler 30 dakika antrenman yapmalıdır.
– Kilo denetimi yapın! İleri yaştaki çok kilolu yetişkinlerin daha fazla düşme riski vardır. Çok düşük kilolularda da kemik kaybı riski artar.
– Kâfi ölçüde kalsiyum ve D vitamini alın!
– Sigara içmeyin! Sigara içmek kemik kütlesini azaltır, kırık riskini arttırır.
– Alkolden kaçının! Çok ölçüde alkol kullanımı kemik kütlesini azaltır, kırık riskini arttırır.
– Düşme riskini azaltın! Düşmekten korunmak için meskende yapılabilecek pek çok düzenleme vardır; tutunma barları, kaymayan halılar…
