Bu bahiste en çok da eşimle sorun yaşıyoruz. Meğer ki başlar da her şey o denli hoştu ki… Onun tam benim aradığım eş olduğunu biliyordum. Canlı, sevinçli, kıpır kıpır, yerinde duramayan bir adam vardı karşımda. Beni ona çeken en değerli özelliği tıpkı vakitte duygusal oluşuydu. Doğal yıllar içinde bağımızda pek çok şey değişti. Onu hala seviyorum ancak nedense artık herkesin yanında kendini rahat tabir etmesine hudut oluyorum. Beşerler yanlış anlayabilir ya da hakkımızda olumsuz düşünebilirler. Kendini denetim etmesi gerektiğini tekraren söyledim lakin her seferinde tartışma ile sonuçlandı. Hatta bir defasında arkadaşlarla bir arada sinema izlerken ağladığına inanabiliyor musunuz? Rezil olduk. Tüm bunlar yetmezmiş ben de son yıllarda öfke patlamaları akabinde ağlama krizleri yaşamaya başladım. Budan ne kadar utansam da kontrolümü kaybettiğim vakitler oluyor. İşte bu türlü anlarda babam aklıma geliyor. Çocukluğumda bizim meskende ağlamak yasaktı. Babam koymuştu bu kuralı. Annem de sesini çıkaramıyordu. Ne vakit gözümüz dolsa “aman babanız görmesin” sıkıntısı. Ağlamak ayıp, utanılacak bir şeymiş… Babam bizi sevdiğini de söylemezdi. Söylemez lakin severmiş. Oyuncaklar alarak severmiş, lunaparka götürerek severmiş, karnımızı doyurarak severmiş…
Siz de hislerinizi tabir etmek yerine onları denetim etmeyi ve mantıklı yollardan açıklamayı seçiyor, hislerini söz ettiğiniz vakit utanılacak, olumsuz bir duruma düşeceğinizi düşünüyorsanız bu yaşantının sebeplerinden biri “duyguları bastırma” şeması… Bu şema size hislerinizin tabirini çok denetim etmeniz gerektiğini söyler. Hislerin kendiliğindenliği yerine, özdenetimi tercih edersiniz. Şema nedeni ile hislerinizi dışa vuramaz, rahatça sevinip, öfkelenemez ya da heyecanlanamazsınız.
Etrafınızdakiler tarafından “soğuk” olarak algılanabilirsiniz. Yaşama uygun ahenk sağlayan yetişkinler olabilmemiz için çocukluğumuzda muhtaçlığımız olan aşikâr noktaların karşılanması halinde olumlu tesirlerin ortaya çıktığını görüyoruz. Yani harika olması gerekmiyor. Bir çocuğun gelişimi için neye muhtaçlığı vardır sorusunun yanıtında, aslında her insanın karşılanmasına muhtaç olduğu bir kadro üniversal muhtaçlıklar yatıyor. Bir çocuğun öncelikle inançta hissetmeye, özerkliğe, özsaygıya, kendini söz etmeye, gerçekçi hudutlara ve diğerleri ile bağlılık hissetmeye gereksinimi vardır. Bunlar karşılanırsa çocuğun psikolojisi sağlıklı ilerler. Şayet eksik kalırsa; karşılanmamış bu gereksinimlerin zedeleyici tesiri ile oluşan erken periyot uyumsuz şemalar ömür uzunluğu gelişirler. Kendimizle ilgili değiştirilmesi güç çekirdek inançlarımızdır. Çocuklukta başlayan ve hayat uzunluğu tekrar eden özyıkıcı kalıplardır. İşte bunlardan biri de “duyguları bastırma” şeması… Şema tesiri nedeni ile hislerin tabiri sonucu olumsuz tecrübeler yaşayacağınızı, insanların sizi kabul etmeyeceklerini düşünürsünüz. Bu nedenle katı bir görünüme bürünür, hislerini rahat tabir eden paha verdiğiniz yakınlarınızın da hislerini denetim etmesini ister, özdenetimi sağlamaları için onları zorlarsınız. Halbuki ki sizin de herkes üzere hislerinizi göstermeye gereksiniminiz vardır. Bunu yapamadığınız için gösteremediğiniz öfkeniz vakitle birikip ani öfke patlamaları yaşayabilirsiniz. Şahıslar ortası ilgilerde zorlanmanıza sebep olabilecek “duyguları bastırma” şemasının kökenleri ne olabilir? Çocukluğunuzda ebeveynlerinizce hislerinizi göstermeniz engellenmiş hatta budan ötürü suçlanmış olabilirsiniz. Hislerin tabiri utanılacak, ayıplanacak bir durum olarak gösterilmiş ve kişinin kendini denetlemesinin yanlışsız olacağı ebeveynler tarafından desteklenmiştir. Şemanızla çaba ederken bastırılmış hislerin açığa çıkarılmasının ehemmiyetini anlayın. Hisleriniz hakkında konuştuğunuzda bunun sonuçlarını gözlemleyin ve tadını çıkarmaya çalışın. Çocukluğunuzda öğrendiğiniz bu yolun değiştirilmesinin kolay olmayacağını unutmayın. Kayıp sandığınız hislerinizin sizinle olduğunu aklınızdan çıkarmayın. Yalnızca hissedip söz edin…