Beş farklı kıtanın fıtık dernekleri ile Milletlerarası Endoskopik Fıtık Derneği ve Endoskopik Cerrahi Avrupa Birliği tarafından iki gün süren toplantılar sonucunda oluşturulan
Kasık Fıtığı İdaresi için Memleketler arası Kılavuz’u
(International Guidelines for Groin Hernia Management)
yayınlandı. Kılavuzda kasık fıtığı konusundaki değerli sorulara bilimsel kriterlere nazaran yanıtlar arandı.
Kılavuzdaki kimi unsurlar aşağıda sunulmuştur.
- Kişide kasık fıtığı ortaya çıkması için risk faktörleri: Ailede fıtık hikayesi varlığı, daha evvel öteki kasıkta fıtık olması, erkek cinsiyet, ileri yaş, kollajen metabolizması bozukluğu, açık prostat ameliyatı geçirilmesi.
- Fıtığın ameliyattan sonra tekrarlaması için risk faktörleri: Yetersiz cerrahi teknik, cerrahın hadise sayısının az olması, cerrahi deneyimsizlik.
- Teşhis koymak için hastaların büyük çoğunluğunda hekimin muayenesi kafidir. Nadiren ultrasonografi, daha da seyrek olarak tomografi ve MR kullanılabilir.
- Hastada şikayet oluşturan tüm fıtıklar ameliyat edilmelidir. Yakınmaya neden olmayan ya da çok az meşakkat yaratan kasık fıtıklarında hasta takip edilebilir. Bu hastaların birden fazla da ileride ameliyat olmaktadır. Fıtığın acilleşmesi riski hastaya anlatılmalıdır.
- Cerrahi tedavi prosedürü seçimi cerrahın tecrübesine, hastanın ve fıtığının özelliklerine mahallî imkanlara nazaran yapılmalıdır. Hastanın genel sıhhat durumu ve toplumsal etkenler de dikkate alınmalıdır.
- Yama kullanımı birinci tercihtir. yama açık yahut kapalı ameliyatla yerleştirilebilir. Tüğ kask fıtıklarına uygulanabilecek standart yani tek tip bir teknik yoktur. Cerrahın ve kurumun açık/kapalı, anterior/posterior tüm teknik seçenekleri sunabilmesi gerekir. Açık Lichtenstein ve kapalı laparoskopik/endoskopik tamiratlar en çok yapılanlardır.
- İmkanların ve cerrahi tecrübenin kâfi olduğu yerlerde kapalı ameliyat daha süratli düzgünleşme ve daha düşük kronik ağrı oranı sunmaktadır.
- Hastanın isteği üzerine durum değerlendirmesi yapılarak yama konmadan yalnızca dokuların dikilmesi ile de fıtık tedavisi yapılabilir. Burada birinci seçenek orjinal Shouldice tekniğidir.
- Kasık fıtığı ameliyatlarının birçoklarında günübirlik cerrahi uygulaması önerilmektedir.
- Tıkaç biçiminde yama kullanımı (mesh plug) erozyona daha sık yol açması nedeniyle önerilmemektedir.
- Kapalı ameliyatlarda fıtık büyük medial tipte ise (yani direkt fıtık ise) nüksü önlemek maksadıyla yamanın tespit edilmesi önerilmektedir.
- Açık ameliyatlarda lokal anestezi birçok üstünlüğe sahiptir; tecrübeli cerrahlar tarafından yapılmalıdır.
- Hastaların ameliyat sonrasında kendilerini uygun hisseder hissetmez olağan ömür biçimlerine, kısıtlamalar olmaksızın dönmeleri önerilir.
- Femoral fıtıklarda kapalı ameliyat daha uygundur.
- Kadın hastalarda, femoral fıtığın gözden kaçırılmaması ve kronik ağrı riskinin düşürülmesi emeliyle kapalı ameliyat önerilmektedir.
- Hamile bayanlardaki kasık şişkinlikleri rahim asıcı bağındaki varis üslubu genişlemelere bağlı olabilir. Bu nedenle ameliyat yapılmaksızın yakın takip uygundur.
- Fıtık ameliyatı sonrasında kronik ağrı sıklığı genel olarak %10-12’dir ve vakitle düzelme görülmektedir. Günlük aktiviteyi engelleyecek seviyede ağrı ise hadiselerin %0.5 ile %6’sında görülmektedir. Bu durum için risk faktörleri: genç yaş, bayan cinsiyet, ameliyat öncesinde yüksek derecede ağrı olması, ameliyat sonrası erken devirde şiddetli ağrı duyulmuş olması, nüks fıtık ve açık ameliyat.
- Daha evvel açık ameliyat olunmuş ve fıtık tekrarlamışsa bu defa kapalı ameliyat uygun seçim olacaktır. Daha evvelki ameliyat kapalı ise açık tamir uygundur. Nüks fıtıklarda ameliyatı spesifik fıtık cerrahlarının yapması önerilir.
- Bir fıtığın boğulması yani acilleşip ekstra komplikasyon mümkünlüğü taşıması için risk faktörlerİ. bayan hasta, femoral fıtık, daha evvel kasık fıtığı şikayetiyle hastaneye yatmış olmak.
- Ameliyat tekniği öğrenme süreci usule nazaran farklılık taşır. Açık Lichtenstein ile tıpkı muvaffakiyet seviyesinde kapalı ameliyat yapabilmek için tecrübeli bir uzmanın nezaretinde 100 olay sayısına ulaşmak gerekmektedir. Burada kıymetli olan hastanenin hadise sayısı değil şahsen cerrahın kaç hadise yaptığıdır.
- Fıtık cerrahisinde uzman cerrah tarifini yapabilmek için muhakkak kriterler gerekmektedir. Birebir şey “Fıtık Merkezi” tarifi içinde geçerlidir.
