- KALÇA EKLEMİ NEDİR?
Kalça eklemi top ve yuva usulünde bir eklemdir. Top kalça kalça kemiğinin bir kesimidir. Topun yuva içerisindeki dönüşü bacağınızı içe, dışa, öne, geriye ve daire biçiminde oynatmanıza müsaade verir. Sağlıklı bir kalçada top ve yuva yüzeyleri düzgün bir kıkırdakla kaplıdır. Yüzeyin düzgün olması topun yuva içinde çarçabuk kaymasını sağlar.
- TOTAL KALÇA PROTEZİ NEDİR?
Kalça eklemi ileri derecede harap olmuş hastalarda, hasarlı eklemin yapay bir eklemle değiştirilerek ekleme tekrar işlev kazandırmak ve mevcut ağrıları ortadan kaldrmak emeliyle yaplan amliyattır.
- TOTAL KALÇA PROTEZİ ÇOĞUNLUKLA HANGİ HASTALARA UYGULANIR?
Çeşitli hastalıklara ve nedenlere bağlı olarak kalça eklemi ileri derecede hasar görmüş şahıslara,
İlaç kullanımı, baston kullanımı, fizik tedavi ve rehabilitasyon, eklem içi enjeksiyon uygulaması üzere tedavi usulü uygulamalarına karşın sonuç alınamayan hastalara,
Günlük ömür aktivitelerini engelleyecek derecede şiddetli ağrı, hareket kısıtlılığı olan hastalara uygulanması uygun görülmektedir.
- KALÇA EKLEMİNDE HASARA YOL AÇAN NEDENLER NELERDİR?
Kalça kireçlenmesi
- Romatoid artrit (eklem içi iltihaplanma)
- Kalça kırığı
- Kalça çıkığı
Avasküler nekroz (kalça ekleminin baş kısmını besleyen damar yapısının bir kısmının işlevini kaybederek başın canlı kısmının ölmesi ve sonrasında buranın çökmesi durumudur.)
- TOTAL KALÇA PROTEZİ HANGİ YAŞ KÜMESİNDEKİ HASTARALARA UYGULANIR?
Herhangi ir yaş sonu olmamakla birlikte büyük çoğunluğu ileri yaş kümesi hastalardır. Protez cerrahisi yapan ortopedik cerrahlar kalça kireçlenmesi olan hastaların hayatları boyunca bir sefer opere olmasını isterler. En ülkü yaş 60 ve üstüdür.
- TOTAL KALÇA PROTEZİ KİMLERE UYGULANMAZ?
- Enfeksiyon varsa vea geçirilmiş enfeksiyon kıssası varsa,
- Kemik stoğu yetersiz yahut kemiğin kâfi kadar inançlı olmaması,
- Kalça etrafı hudut yaralanması varsa,
- Kalça etrafındaki kaslar yeteri kadar güçlü değilse,
- Ciddi osteoporoz(kemik erimesi) varsa,
- Aktif kalça etrafı cilt enfeksiyonu varsa uygulanmaz.
- TOTAL KALÇA PROTEZİNİN GÖRÜNÜŞÜ NASILDIR? ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
Protez 4 kısımdan oluşur,
- Metal yuva
- Plastik yuva
- Metal top
- Metal sap
Total kalça protezleri çimentolu ve çimeztosuz olmak üzere 2 kümeye ayrılır.
- ÇİMENTOLU PROTEZ AMELİYATI NEDİR?
Kalça protezinin kemiğre çimento ismi verilen bir dolgu gereci vasıtasıyla tutturulduğu süreçtir.
- ÇİMENTOSUZ PROTEZ AMELİYATI NEDİR?
Üzeri gözenekli bir husus ile kaplanmış olan protezlerin kemiğin içine çok skı bir biçimde yerleştirilip sonrasında bedenin kemiği, protez üzerindeki gözeneklerin içine ilerleyerek tespiti sağlanır.
- HASTAYA EN UYGUN PROTEZ SEÇİMİ NASIL YAPILIR?
Hastaya hangi protezin kullanılacağına karar verilirken hastanın yaşı ve kemik durumunu göz önünde bulundurmak gerekir.
- PROTEZİN ÖMRÜ VAR MIDIR?
Uygun cerrahi teknik ve çağdaş protez dizaynları kulanılarak yapılan protezlerin ömrü günümüzde 15-20 yıla kadar uzanmıştır. Yeni geliştirilen seramik ve metal orta yüzlü kalça protezlerinde bu mühletin daha uzun olması beklenmektedir. Çok kilo ve tekrarlayan zorlayıcı aktiviteler aşınmayı arttıracağı için protezin ömrünü kısaltacaktır.
- KALÇA PROTEZİ AMELİYATININ RİSKLERİ NELERDİR?
Total kalça protezi ameliyatlarında komplikasyon (istenmeyen yan etki) oranı hayli düşüktür.
- İmplant çıkığı ve bacak uzunluğu farkı,
- Derin ven trombozu,
- Enfeksiyon
- Kemik kırığı,
- İmplant kırığı,
- Anesteziye bağlı öbür riskler
- TOTAL KALÇA PROTEZİ AMELİYATI ZARURÎ MUDUR?
Kalça kireçlenmesi kalçanın en sık görülen ve en çok ağrı yapan ortopedik rahatsızlığıdır. Kalça kireçlenmesi uzun yıllar içerisinde yavaş yavaş glişir. Bu süreç içinde eklemin dejenere olmasına paralel ağrının şiddetide artar. Artık o denli bir noktada hastaların yatakta dönüşlerinde bile ağrı çok şiddetlidir. Ameliyat kararını hasta verir. Doktor bu hususta hastaya yardımcı olan kişidir.
- PROTEZİN DEĞİŞMESİNİ GEREKTİREN SEBEPLER NELERDİR?
Protez yetersizliklerinin en sık görüleni aseptik gevşeme (enfeksiyonzus gevşeme). Teknik olarak yanlış yerleştirilmiş ya da uzun yıllar kullanılmış protezler gevşer ve tekrar yenilenmesi gerekir. Protez etrafında enfeksiyon varsa bu septik gevşemedir (Erken gevşemeye neden olur).
- TOTAL KALÇA PROTEZİ SONRASI NE BEKLEMELİYİM?
Total kalça protezi ameliyatı sonrasında, hastaların çok büyük bir kısmında kalça ağrıları büsbütün geçer, yürüme, merdiven inip-çıkma üzere günlük ömür aktivitelerinde besbelli düzgünleşme sağlanır. 2-3 cm ortasındaki bacak kısalıkları giderilebilir.
- AMELİYATIM NASIL OLACAK?
Total kalça protezi genel ve epidural (belden uyuşturma) anestazi ile yapılabilir. Ameliyat esnasında ağrı duyulması kelam konusu değildir. Ameliyat 2 saat civarında sürer. Ameliyat sonrası ağrıyı engellemek için epidural yahut damar yolundan takılan ağrı pompaları kullanılır. Şayet mevcut hastalıklarınız varsa, ameliyat kararı alındıktan çabucak sonra hastaneye yatırılarak tetkikler yapılır. Mevcur hastalıklar (şeker hastalığı, kalp hastalığı, tansiyon hastalığı, akciğer hastalığı vb.) ilgili uzmanlarca kıymetlendirilerek ameliyat olup olamayacağınız belirlenir. Ameliyatın genel içeriği ise; eklemin bozuk kısımları çıkarılıp yuva hazırlanarak metal eklemli protez yerleştirilir.
- AMELİYATTAN SONRAKİ SÜREÇ NASILDIR?
Ameliyat bitiminden sonra hasta odasına alınır. Ağrı kesiciler, hami antibiyotikler ve kan sulandırıcı ilaçlar verilir. Sonraki gün yara yerindeki kanın dışarı atılmasını sağlayan dren çekilir. Hasta ayğa kaldırılıp yürütülür. Yürüteç yardımıyla hasta ameliyatlı kalçasına tam yük verdirerek yürütülebilir. Tuvalete gidebilir, koltukta yahut sandalyede oturup yemeğini yiyebilir.
Ameliyattan sonraki kalış mühleti 3-7 gün ortasında olup hastanın durmuna nazaran değişiklik gösterebilir. Pıhtı riskini azaltmak için 6 hafta müddetle varis çorabı giydirilir. 15-20 günler ortası dikişler alınır. Çoklukla ameliyattan 1 ay sonra hasta değneksiz, bağımsız halde yürüyebilir.
- AMELİYAT SONRASI NELERE DİKKAT ETMELİYİM?
- En az 8 hafta mühletle bacak bacak üstüne atmayın
- Otururken öne gerçek eğilip yerden birşey almayın
- Dizlerinizi kalça hizasından üst kaldırmayın
- Alaturka tuvalete oturmayın
- Ayaklarınızı yamuk, eğri olarak yere basmayın
- Oturup kalkarken öne çok eğilmeyin
- KALÇA PROTEZİ AMELİYATI SONRASI ANTRENMANLAR NELERDİR?
Aşağıda tanım edilen antrenmanları ameliyattan çabucak sonra kendinizi düzgün hissetiğinizde uygulamaya başlayın. Bu antrenmanlar, birinci yaptığınızda bir ölçü rahatsızlık verebilir. Lakin gerçekte hem güzelleşmeyi hızlandırır hem de ameliyat sonrası ağrınızı azaltır:
Ayağınızı ayak bileğinden ileri geri basıp çekerek yoruluncaya karar uygulayınn. Bu antrenmanı her 5-10 dakikada bir tekrarlayın. Bu idman ameliyattan çabucak sonra başlanabilir ve büsbütün güzelleşinceye kadar devam edilmelidir.
Ayağınızı ayak bileğininden içe ve dışa gerçek çevirin. Bu idmanı günde 3-4 kere olmak üzere her iki istikamete 5’er kere tekrarlayın.
Topuğunuzu yatağın üzerinde tutarak kalçanıza yanlışsız kaydırın ve dizinizin içe gerçek kaymasına müsaade etmeyin. Bu antrenmanı günde 3-4 kere 10 kez tekrarlayın.
Kalça kaslarınızı sıkarak 5’e kadar sayın. Bu idmanı günde 3-4 defa 10 kere tekrarlayın.
Bacağınızı yatağı üzerinden yana hakikat açabildiğiniz kadar açın ve tekrar eski pozisyonuna getirin. Bu antrenmanı günde 3-4 sefer 10 sefer tekrarlayın.
Bacak kaslarını yatağın üzerindeyken sıkın ve dizinizi aşağıya bastırarak düzleştirmeye çalışın ve 10’a kadar sayın. Bu antrenmanı günde 3-4 defa 10 kere tekrarlayın.
Bu antrenmanlar yatar konumdayken bacağınızı düz olarak kaldırın, 5-10 saniye kadar tutun ve yavaşça bırakın. Bunu günde 3-4 sefer yoruluncaya kadar tekrarlayın.
- AMELİYAT SONRASI YÜRÜYÜŞ NASIL OLMALIDIR?
Ameliyattan 2 gün sonra odanızda ve servis koridorlarında kısa aralıklı yürüyüşlere başlamanız gerekmektedir. Bu yürüyüşler hem iyileşmenize yardımcı olur hem de kalça ve dizinizin eski gücü ve karaketini kazanılmasına yardımcı olur.
