Artrit literatürde eklem iltihabı manasına gelir. Birtakım artrit formları-osteoartrit- yalnızca eklem ile lokalize olup kıkırdak soyulmaları ile giden kireçlenmelerdir. Öteki artrit formları ise –romatoid artrit- sistemik bir hastalığın sonucu olarak eklem iltihaplanmalarına yol açar. Bu üzere sistemik artritler inflamatuar artrit olarak isimlendirilir.
Kalça eklemini etkileyen en yaygın üç tıp inflamatuar artrit vardır;
- Romatoid Artrit- Ekseriyetle gövdenin her iki yanını birden etkileyen bağışıklık sistemi bozukluğu ile giden bir sistemik bir hastalıktır.
- Ankilozan Spondilit- Omurganın kronik iltihabı ile giden ve sakroiliak eklemi etkileyen bir hastalıktır.
- Sistemik Lupus Eritromatosiz- Bağışıklık sistemi bozukluğu ile giden sistemik bir hastalıktır.
Klinik Belirtiler ve Bulgular
Klasik bulgusu eklem ağrısıdır. Kalça inflamatuar artriti kasıkta ve uyluğun yan kısmında sertlik, ağrı ile karakterizedir. Ağrı çoklukla sabahları kötüleşir ve gün içerisinde aktiviteyle azalır. Ağrı hareketleri hudutlar ve yürüyüşü zorlaştırır.
Teşhis
Fizik muayene sırasında, hekiminiz ağrılı kalçanın sertliğini ve hareket açıklığını test etmek isteyebilir. Hekiminiz bu ağrıların her iki yahut tek kalçada mı olduğu, aksayarak yürüme var mı yahut başka eklemlerde ağrınınız var mı öğrenmek isteyebilir. Röntgen ve laboratuar testleri gerekebilir. X ışınları eklemlerdeki daralma ve kıkırdak kayıpları ve inflamasyon hakkında bilgi verecektir. Laboratuar testleri ise ramatoid faktör yahut öbür oto antikorlar hakkında bilgi verecektir.
Tedavi
Teşhise nazaran tedavi değişir.
Cerrahi Olmayan Tedavi
Eğer kalçada bir enfeksiyon varsa, medikal tedavi ile rahatlama sağlanabilir.
- Antiinflamatuar ilaçlar; Aspirin, İbuprofen
- Steroidler güçlü anti inflamatuarlardır. Ağız yahut enjeksiyon yahut krem olarak uygulanabilir.
- Metotreksat ve sülfasalazin üzere hastalığın ilerlemesini geciktiren ilaçlar.
- Fizik tedavi ise eklem hareket açıklığını artırmaya yardımcı olur. Kas kuvvetini artırır. Ankilozan spondilitlerde yüzme çok yararlıdır.
- Günlük hayatta yardımcı aygıtlar önerilir; uzun ayakkabı çekeceği, yürüteç, baston vs.
Cerrahi Tedavi
Medikal tedaviye karşılık yoksa cerrahi tavsiye edilebilir. Cerrahi yaşa, eklemin etkilenme seviyesine, inflamatuar artrit cinsine ve hastalığın ilerlemesine nazaran değişir. Hekiminiz ile cerrahi seçenekler hakkında konuşun ve mümkün sonuçları sormaktan çekinmeyin. Komplikasyonlar her ameliyatlarda mümkün olsa da, hekiminiz bu riski mimimize etmek için gerekli adımları atacaktır.
Cerrahi seçenekler şunlardır;
- Total kalça protezi; ilerlemiş ankilozan spondilit ve romatoid artritte tavsiye edilir.
- Kemik greftleri ostenekroz alanlarına
- Ostenekrotik kemik alanlarındaki basıncı düşürmek için kor dekompresyon ameliyatı
- Sinovektomi, eklem kıkırdağı çok etkilenmemiş hastalarda tesirli olabilir.