Ayağın en sık görülen deformitelerinden biri olmasına karşın birçok vakit ihmal edilen ve vakitle öteki parmakların deformitesine de yol açan ağrılı bir ayak deformite hastalığıdır.
Ayak baş parmağı kenarındaki bir yumru biçiminde bir çıkıntı formunda kendini gösterir. Aslında bu yeni oluşan bir kemik değil birinci tarak kemiğinin ön kısmının ayak iç tarafına yanlışsız yönelmesinden kaynaklanan bir çıkıntıdır. Bu eğilme vakitle hem tüm tarak kemiklerinin dizilimini tesirler hem de ikinci ayak parmağını üst gerçek iterek ikincil bir deformiteye de yol açabilmektedir.
Bu deformite sıklıkla ergenlik devrinden sonra yavaş halde başlayarak ilerlese de çocuk yaşlarda görülebilen deformitelerde karşımıza çıkmaktadır. Erken yaşlarda başlayan bu deformite kimi hastalarda yalnızca kozmetik sorun oluştursa da birçok hasta da beraberinde ağrı dahil kimi şikayetlere de yol açmaktadır.
Bunyon yani halluks valgus hastalığı en sık kalıtımsal nedenlerle geçen ayak yapı biçimlerinin bir sonucu olarak karşımıza çıkar. Bununla birlikte giyilen ayakkabıların biçiminin kesin olarak bu hastalığa neden olduğunu söyleyememekle birlikte oluşan çıkıntının ve de çıkıntının yaratacağı şikayetlerin artmasına neden olacaktır. En sık görülen semptomlar ise
- Başparmakta başlayan ve vakitle tüm tarak kemiklerinin uç kısmına yayılan ağrı,
- Çıkıntının iç tarafında oluşabilecek kızarıklığa ilaveten hassasiyet yahut acı hissi,
- Deformitenin çok ilerlediği durumlarda parmağa hakikat yayılan uyuşma ve ikinci parmağında havaya yanlışsız kalktığı kalıcı ek deformitedir.
Semptomlar dar uçlu ve/veya topuklu ayakkabı giymekle daha da ilerleyici hale gelecektir. Bunun nedeni de olağan kaidelerde beden yükünün % 40’nı taşıyan ayak ön kısmının topuklu ayakkabı giyildiğinde bu oranın %70-75’lere çıkmaya başlamasıdır. Bu artan yük taşıma oranı eklemde oluşan deformiteyi artırmaktadır.
Tanı koymaya öncelikle klinik kıymetlendirme ile başlanır. Hekiminiz tarafından yapılan kıymetlendirme sonucunda bunyon teşhisinden şüphelenilir ise deformitenin derecesini görmek için basarak ayak radyografileri çekilir. Bu radyografi üzerinden bir grup açılar ölçülerek hem deformite derecesi belirlenerek tedavi planı yapılmakta hem de eşlik edebilecek olan ek patolojiler saptanabilecektir.
Tedavi kendi için cerrahi dışı ve cerrahi usuller olarak ikiye ayrılır. Cerrahi dışı tedaviler birçok vakit semptomları azaltmak ve çok faal olmasa da deformitenin ilerleyişini yavaşlatmak için önerilmektedir. Bunlar ortasında en sık uygulananlar ayakkabı değişikliği (geniş uçlu ayakkabı seçimi), metatarsal pad kullanımı, aktivite düzenlemeleri, ilaç tedavisi (Non-steroidal anti-enflamataur ilaçlar), ağrılı ve kızarık periyotlarda buz tedavisi, ortopedik aygıtlar (parmak ortası silikon makara, halluks valgus gece ateli vs.) ve ağrı ve kızarık olan atak periyotlarında kortizon enjeksiyonu sayılabilir.
Cerrahi dışı tedavinin yetersiz kaldığı hastalarda cerrahi seçenekler ön plana çıkmaktadır. Bu sayede deformite düzeltilerek hem kozmetik hem de klinik ve işlevsel düzgünleşme elde edilmektedir. Hastalığın derecesine nazaran birçok cerrahi yol tanım edilmiş ve yeni olarak uygulanabilmektedir. Çekilen radyografiler üzerinden ölçülen açılar rehberliğinde cerrahi usule karar verilecektir. Yalnızca yumuşak doku ameliyatı uygulanabilen hafif formlar olmakla birlikte kombine kemik kesi ve düzeltmelerin yapılabileceği ileri cerrahi prosedürlerde kullanılabilmektedir. Cerrahi sonrasında kısa bir basmama periyodundan sonra özel ayakkabılar ile hastalar yürütülebilmektedir. Düzgünleşme mühleti uygulanan cerrahi yola farklılıklar göstermektedir.
Hangi şikayetler halluks valgus habercisidir?
- Başparmakta başlayan ve vakitle tüm tarak kemiklerinin uç kısmına yayılan ağrı,
- Çıkıntının iç tarafında oluşabilecek kızarıklığa ilaveten hassasiyet yahut acı hissi,
