Kimseden yardım almadan yemek yemeyi başaran çocuk, bu davranışıyla ailesine mutluluk
yaşatmanın yanında muvaffakiyet hissinin keyfini de sürmeye başlar. Bu taze özgüvenin varoluşu ne
yazık ki bazen tehlikeye girer, zira ailesi çocuğun yemek yerken sol elini kullandığını fark etmiştir ve
bu durumun “çocuğum büyük ihtimalle solak olacak” boyutunda bir farkındalık olarak kalmasına izin
vermez. Bundan sonraki süreç ailenin çocuğa sağ elini kullanması için baskı yapması halinde devam
edecektir. Çocuk, sol elini kullanarak çok hoş bir formda karnını doyururken; sağ elini kullanmaya
çalışmasıyla yemeğin etrafa dökülmesi, karnının doymaması, başarısızlık duygusu ve bıkkınlık gibi
sonuçlar ortaya çıkmaktadır. Ailesinden duyduğu azar da eforu.
Hayatta gücümüzü ve vaktimizi daima zayıf taraflarımızı güçlendirmek için harcadık, büyük oranda
harcamaya da devam ediyoruz. Zayıf derslerimiz için özel dersler alırken güzel olduğumuz ders ile ilgili
kendimize yatırım yapmak aklımıza gelmedi. Bizim aklmıza gelse bile ailemize bunu anlatamadık. Öyle
ya; matematiği zayıf olan bir öğrencinin ya da fen bilgisi dersinde sınıfın gözdesi olmayan bir çocuğun
neyineydi sporla uğraşmak, müzik aleti çalmak ya da şiir yazmak! “Sen evvel sınıfın en uygunu ol bakalım,
sonra vaktin kalırsa oynarsın topunu, çalarsın sazını.”
Okul hayatı geçti gitti lakin sistem değişmedi. İş hayatındaki durum da çok tanıdıktı bize. Âlâ yaptığımız
işler fark edilsin diye çok bekledik, istedik ki aslında sıkıcı olan iş hayatında az da olsa memnun olalım.
Derdimiz müdürün gözüne falan da girmek değildi hani, aslında çok da sivrilmemek lazımdı,
sevilmezdik sonra iş arkadaşlarımız tarafından. Çocukken duyamadığımız ‘aferin!’i arıyordu hala
içimizdeki çocuk tahminen de. Olmadı yeniden. İş performansımız değerlendirildiğinde düşük puan aldığımız
yetkinlikler yüzümüze vurulurken sahiden yeterli olduğumuz yetkinlikler için yeteri takdiri göremedik.
Özetle, zayıf taraflarımızı çok âlâ düzeye getirmek için çalışırken güçlü taraflarımızı kaçırdık daima.
Bu yazdıklarımızdan sonra “Peki, zayıf taraflarımızı geliştirmeyecek miyiz?” sorusu aklınızdan geçmiş
olabilir. Zayıf taraflarımızı elbette geliştireceğiz ama tüm gücümüzü harcayarak değil. Zayıf
yönlerimizin birinci etapta bizi yönetim edecek düzeye gelmesi kafidir. Matematikte sınıfın en yeterlisi, fen
bilgisinde okulun dahi çocuğu, iş yerinde üstün beyaz yakalı olmayı hedeflemeden yapmalı bunu.
Güçlü yönlerimizden elde edeceğimiz özgüven ve muvaffakiyet duygusu ile zayıf olduğumuz konularda
zamanla daha âlâ olduğumuzu görmemiz aslında mümkün olacak. Yıllardır kaçırdığımız husus tahminen de
bu. Rastgele bir husus ile ilgili ‘yapabiliyorum, başarabilirim’ kanısı içinde olduğumuzda bunu
gündemimizde olan öbür alanlara da transfer etmemiz kolay olacaktır. “ Bak bunu yapabildin, o halde
biraz efor gösterirsen bunu da yapabilirsin” diyerek yüreklendirmek gerekir çocukları, kendimizi.
Herkesin her bahiste eşit derecede başarılı olması, her işi herkesin birebir halde yapıyor olması
hepimizi sıradanlaştıran bir durum halini almaz mı zati. Bizi başka insanlardan farklı kılan
özelliklerimizin ve yetkinliklerimizin keşfine çıkmalıyız. “Benim başkalarına nazaran daha yeterli olduğum
konular neler” diye sormalıyız kendimize. Yalnızca zayıf istikametlere odaklanmak bizi ortalama bir birey
yaparken başarılı olmanın anahtarı güçlü taraflarımızı daha da güçlendirmekten geçmektedir. Sol ayağı
ile yaptığı başarılı vuruşlarla ünlü olan futbolcular vakitlerini sağ ayağını güçlendirmek için
harcasaydı büyük ihtimalle şu an isimlerini bile bilmeyecektik.
Belirli bir alanda başarılarıyla ün yapmış isimlerin hayatına baktığımızda çok sayıda buna benzer
örnekle karşılaşsak da kendi hayatımızda bu durumu kabullenmek çok karşılaşılan bir durum değil.
İnsanın her alanda başarılı olamayacağı gerçeğini kabul etmek başarıyı ve memnunluğu getirecektir diye
düşünüyorum. Her hususla ilgilenmeyi sevmek zorunda olmadığımız üzere her bahiste başarılı olmak
zorunda da değiliz. Yapmamız gereken, bizim hayatta kalmamızda bilmemizin yararlı olduğu konuları
belirli bir seviyeye getirirken güçlü olduğumuz ve yapmaktan keyif aldığımız alanlarda kendimizi daha
da geliştirmek. Denemeye değmez mi?
Uzm. Psk. Şahika Akkuş Sert
