Aslında hepimiz birşeylerden korkuyoruz bu kaygıların bir birden fazla genetik miras yani hayatında hiç yılan örümcek ya da fare görmemiş biri birinci müsabakada bile ağır bir dehşete kapılabiliyor, ya da çocukluk periyodundaki bir travmayla özdeşleştirdiğimiz bir durum ya da bir hayvandan bir ömür korkabiliyoruz. Ya da öğrenme yoluyla kaygılarımız oluşabiliyor(annemin korkusunu modelliyorum). Ya da içimizde, bilinçaltında yüzleşemediğimiz; “özgür yanımız, pislik yanımız, öfkeli, ahlaksız” yanımız ya da gibisi özellikleri öteki objelere yansıtıp, kendimizi çok pak ahlaklı ve sakin tutabiliyoruz. Örneğin öfkeyle kediyi, özgürlükle kelebeği özdeşleştirebiliyoruz. Yani şayet özgür tarafımı keşfedersem şu an içinde bulunduğum “hapishaneyi” farkederim ve sevdiklerimden uzaklara gidebilirim ve en uygunu kelebekten korkayım ve meskenden çok uzaklaşmayım”. Böcek, fare, kedi, köpek, toplumsal fobi, yükseklik fobisi üzere yüzlerce fobi çeşidi bulunmaktadır.
Peki bir kaygı ne vakit tedavi edilmeli?; hayatımızda kıymetli bir yer tutuyorsa, iş toplumsal hayat ve iilşkilerimizi bozuyorsa fobi ya da kaygıları tedavi ediyoruz.
Fobi Tedavisi nasıl yapılır?: Tedavide birinci basmakta farkındalıkla kaygının ya da fobinin kişi için ne manaya geldiği neyi temsil ettiği onu bilinçaltı hangi dehşetten koruduğu üzere farkındalık arttırıcı çalışmalar yapıyoruz. Kişi korktuğu tanımadığı yanlarını tanıdıkça artık fobilere gereksinim duymuyor. Örneğin özgür yanını biraz daha yaşayabileceği denetimli değişikler öneriliyor.
Farkındalık çalışmasına ek olarak kaygının üstüne gitmek, kaygıyla yüzleşmek katlanmak vs üzere davranışçı tedavi teknikleri ile 1-2 seansta bile süratli düzelmeler yaşanabiliyor. Bu usullerle beyindeki çok şartlanmış ve uyarılma eşiği düşmüş bölgeler rahatlıyor ve artık daha sakin, şartsız reaksiyonlar verilmeye başlanıyor. Kimi vakit danışanlarımızla uygulamalı çalışmalar yapıyoruz ve en âlâ sonuçları uygulamalı usulleri tedaviye ekleyerek alıyoruz. Örneğin tünel korkusu için araca binip bir tünelden geçiyoruz ya da kedi korkusunu kedisi bol bir parkta çalışabiliyoruz.