Femurbaşı epifiz kayması (FBEK) çocuklarda ender görülen bir hastalıktır. Nedeni net olarak bilinmemektedir. Femur topuzu başındaki büyüme çizgisinin olması gereken konumdan kayarak uzaklaşması sonucu oluşur. Bu büyüme plağındaki zayıflıktan kaynaklanmaktadır.
Bu hastalığın teşhisi, dikkatli hastalık kıssasına, fizik muayene, yürüme paternine ve kalçanın röntgenine bağlıdır.
Risk Faktörleri
FBEK’nın nedeni bilinmemektedir. Erkeklerde bayanlardan 3 kat fazla görülür. Hastaların büyük kısmı yaşıtlarına nazaran kilolulardır. Birçok hadisede yavaş ve kronik olarak gelişir. Ancak nadiren de olsa küçük bir düşme yahut travma sonrası da ani olarak gelişebilir.
Teşhis
Fizik muayene sırasında tam bir kalça eklem hareket açıklığı beklenmez. Çoklukla kalça iç rotasyonu ve fleksiyonunda bir kayıp kelam bahsidir. Kalçadaki inflamasyondan ötürü sıklıkla bir ağrı vardır ve ağrı dize hakikat yayılım gösterir yahut hasta doktora yalnızca diz ağrısı ile de gelebilir.
Tedavi
Tedavide maksat cerrahidir. Kaymayı engellemek ve kalçayı istikrarlı hale getirmek için, femur başını büyüme plağına en yakın konumda vida ile sabitlemek gerekir. Şayet femur başı fiske edilmezse kalça hareketleri kısıtlanır ve erken yaşta kireçlenme olur. Tedavi 24 ile 48 ortasında planlanmalıdır.
Tedavinin muvaffakiyetinde en değerli etken erken teşhistir. Cerrahi planlamada femur başı vidaları ile fiksasyon yahut sabitleme yapılır.
Komplikasyonlar
FBEK ile bağlantılı birçok önemli istenmeyen durum mevcuttur. En yaygın olanları avasküler nekroz ve kondrolizdir.
Avasküler nekroz femur başına gelen kan akımının azalması sonucu ortaya çıkar. Tanımlanmış yahut bilinen bir risk faktörü yoktur. Ameliyattan 6 ay ile 2 yıl sonra ortaya çıkar.
Kondroliz ise eklem kıkırdağının kaybı ile ortaya çıkar. FBEK’nın majör ve korkulan komplikasyonudur. Kalçada sertlik ve kalıcı eklem hareket kaybına yol açar. Agresif fizik tedavi ve medikal tedaviye nadiren yanıt verir.
Ameliyat sonrası hasta bir hafta ile 1 aya kadar kalçaya yük vermez ve koltuk değneği kullanır. Takip müddeti 18 ile 24 ay ortasında sürer. Her 3 ayda bir denetim sinema çekilmelidir.
