Kendinizi bir arkadaşınızla dertleşirken buldunuz. Sohbetin bu mevzuya uğramadan geçmesi imkansız üzere. Çocuğunuz artık ergenlik çağında ve ne yapacağınızı bilemiyorsunuz. Evvelden sizin sözünüzden çıkmaz, her şeyi paylaşır, gözünüzün içine bakarken artık daha çok arkadaşlarını dinlemeye başladığını fark ediyorsunuz. Bu “ikinci sıraya atılmışlık” durumu sizi rahatsız ediyor. Nasıl istikrar kuracağınızı bulmaya çalışıyorsunuz. Gece dışarı çıkmaya, meskene geç gelmeye başladı. Aranızdaki tartışmaların bir yere vardığı yok. Her seferinde biraz daha öfkeli oluyorsunuz. Onunla arkadaş da olmaya çalıştınız ama…
Olmadı zira çocuğunuzun arkadaşı değil, ebeveynisiniz. Bir yandan ‘büyüdün artık’diyorsunuz, bir yandan da arkadaş seçimlerine karışmak istiyorsunuz. Velhasıl hem ebeveynlerin, hem de ergenlerin başlarının karışık olabileceği bir periyottur ergenlik çağı. Çocuğunuz artık sizin çocuğunuz olmaktan çok, birey olma yolunda ilerliyor. Biyolojik açıdan bir dizi hormonal ve fizikî değişimin olduğu ergenlik periyodunda çocukluktan çıkarak kendine has ömür ideolojisini ve yaklaşımları oluşturmaya başladığı bir değişim süreci yaşamaktadır. Bu müddet içinde aile dayanağı alabilen genç birey kendisini kıymetli ve kâfi hissetmekte, toplumsal hayatta karşılaştığı zahmetlerle daha kolay başa çıkabilmektedir. Anne baba onun kimlik kazanma sürecini ne kadar çabuk kabullenirse bu devir tüm aile için o kadar kolay ve keyifli geçecektir.Çocuğunuz kişiselliğini ortaya koyarken yalnızca aileden değil, çevresel faktörlerden de etkilenir.
Arkadaş ve okul etrafı, yaşadığı etraf bu faktörlerden birkaçıdır. Etraftan ve ailesinden kendisine ne kattığı, çocukluktan itibaren ona nelerin öğretildiği ile ilişiklidir. Bu devirde kendisine neyin uyduğunu anlamak için pek çok şeyi denemek isteyebilir. Bu durum da sizi huzursuz edebilir. Hislerin süratli değişim gösterdiğini fark edersiniz. Ağlarken birden gülmeye başlayabilir. Bir şeyi çok beğenirken bir anda beğenmekten vazgeçebilir. Bu değişim sürecine ne kadar adapte olursa ergenliğini de o kadar düzgün hatırlayacaktır. Bedenle ilgili dertler ön plana çıkabilir. Sürekli bir değişim sürecinin içindeyken ayna karşısında uzun dakikalar geçirebilir, sivilceleri ile ilgili olumsuz fikirleri olabilir. Şimdi ne uzun ne kısa, ne zayıf ne de kilolu iken baş karışıklıkları yaşayabilir.
Ergenlik devri ilerledikçe arkadaşlarının fikirleri ve onlar tarafından kabul edilip edilmeyeceği değerli hale gelir. Onlar tarafından istenme, bir kümeye ilişkin olma, kendini nasıl söz edeceği gündemdedir. Hal böyleyken anne babaların neye karışıp neye karışmayacaklarını yeterli seçmeleri gerekir. Ergenlik periyodundaki bir çocuk karnının acıkıp acıkmadığına ya da banyo yapıp yapmayacağına kendisi karar verebilir. Münasebetiyle bu türlü hususlara karışmak sizi her şeye söylenen ve yorum yapan anne-baba haline getirecektir. Bir mühlet sonra çocuğunuz sizin ne söylediğinizi dinlememeye, sizden birtakım bahisler hakkında fikir almamaya başlar. Hatta palavra söyleyebilir. Nasılsa her şeye söylendiğinizi düşünür. Bu hususta dikkatli olmak ve sonların çizileceği alanların düzgün seçilmesi gerekir.
Sınır ve kural koymak aile içi çatışmayı önlemek açısından gereklidir. Sonlar konusunda anne babanın hemfikir olması da çok kıymetlidir. Çocuklukta da ergenlikte de herkesin sorumlulukları vardır. Bu sorumluluklar yerine getirilmezse çocuğun yerine yapmamak ve yaptırımlar uygulamak onun sağlıklı bireyselleşmesinde değerli rol oynar. Tehlikeli davranışlardan uzak durmasını sağlamak lakin sorumluluk almasını da ihmal etmemek gerekir. Her ne kadar sizden uzaklaştığını düşünseniz de çocuğunuzun size, yani bir aileye, sevginize muhtaçlığı olduğunu unutmayın ve onu kucaklayın. Anlamaya ve kendinizi anlatmaya çalışın. Bağlantıda netlik, açık ve dengeli iletileri söz etmektedir.
Sağlıklı ailelerdeki irtibatın direkt, açık, dürüst ve kendine mahsus halde olduğu görülmektedir. Kendine güvenen, bağımsız davranabilen, tasa yaratıcı durumlarla baş edebilen çocukların yetişmesinde öncelikle ebeveyn ile irtibat süreci tesirli olmaktadır. İrtibata ihtimam göstererek problemlerin kısa vakitte çözüldüğünü görünce şaşıracaksınız.
