Birçok insan travmatik olaylar hakkında konuşmaktan ve onlarla başa çıkma yollarından çoklukla korktukları için bir terapiste gitmek de birinci başta travma olabilir. Bu nedenle terapist ve yardım arayan kişi ortasında psikoterapi öncesinde ittifak kurulması kıymetlidir. Kliniğimizde bunun metodu, birinci görüşmede; yardım arayanın “Yaşam Öyküsü”nü almak ve kimi kolay testlere tabi tutmaktır. Bunların yardımıyla, süreç içinde terapist ve yardım arayan, terapi gayelerini belirlerler.
Sistem klasik formda çalışır; hasta, terapistinin karşısında oturur. Travması hakkında konuşarak kendisini tabir eder. Terapist ona soru ve empati ile eşlik ederken, hastanın göz hizasında, parmaklarını ileri geri hareket ettirir. Hasta , anıyı hatırladığı üzere anlatırken tıpkı vakitte terapistin parmaklarını takip eder.
Beyin araştırmacıları, bir travmanın, tecrübenin imgelerinin sağ yarıkürede depolandığı, “ifade edilemeyen korku” lara yol açabileceğini farz ederken, sol yarıküredeki lisan merkezi etkin olarak bastırıldığını ön görmüştür. Zira olan şey sözlerle tabir edilemez, sürece zorlaştırılır, hatta engellenir. Terapi sırasında ise hastaların dikkati ikiye katlanır – bir yandan, acı veren belleğe odaklanırlar, öteki taraftan, uygulayıcıların parmaklarının sessiz hareketi üzerinde dururlar. Bu bağlamda, travmatize edildikleri tecrübeler karşısında gitgide daha fazla gözlemciye dönüşür, yıkıcı olaylar hakkında konuşmayı başarırlar ve acı veren anılar yavaş yavaş güçlerini kaybeder.
Bu klasik formülün yanında kliniğimizde EMDR tedavisinde işitsel ve kinestetik stimülasyonlar da sıklıkla kullanılır. Fobilerin çalışmasında yada motivasyonel görüşmelerde EMDR tekniği görüntü ve müziklerle desteklenmektedir.
EMDR Nedir ?
EMDR, “Göz Hareketiyle Duyarsızlaştırma ve Tekrar İşleme” manasına gelmektedir. EMDR 1987 yılında Francine Shapiro tarafından rastgele bir müşahede sonrasında oluşturulmuştur. Shairo, zihnine gelen birçok gerilim verici kanıların, gözlerini çok süratli ileri geri hareket ettirince kaybolduğunu fark etmiştir. Bundan sonra tekniği geliştirmeye devam etmiştir.
EMDR terapisi destekleyici, yapılandırılmış ve rahatlatıcı bir sistemdir. Birinci olarak zihinsel travma geçirmiş beşerler için geliştirilmiştir. 2018’lere gelindiğinde başka birçok hastalığa da yardımcı olabileceği ortaya çıkmıştır.
EMDR terapisi travmatik anıları daha süratli işlenmesi ve katı davranış kalıplarının dağılmasına müsaade vermesi ile başka terapi tekniklerinden ayrılır. Misal tesir kişinin REM uykusu sırasında, hayal etaplarında adaptif sürece esnasında da görülür.
EMDR’deki işlemleme esnasında kıymetli ve kalıcı güzelleşme belirtileri çoklukla 3 seans sonrasında görülmeye başlar. EMDR terapisi; kişinin kendi kendini düzgünleştirme gücünü, olgunlaşma için doğal bir şoför ve doğuştan bir eğilim olarak varsayar. Bu manada terapist, yardım alan bireylerin kendi kendini güzelleştirme gücünü etkin edebilir.
Bir EMDR tedavisi sırasında beynin iki yarım küresi yasanmış olaylar açısından etkin ve ikili uyarımlı senkronizedir. Beyin yarıkürelerinin uyarılması, birinci başta yalnızca denetimli göz hareketleri ile gerçekleşmiştir. Bu REM (Rapid Eye Movement – Süratli Göz Hareketi)uyku fazı ile uyumlu olarak yapılmıştır. Gözlerimizi süratli hareketlerle çalıştırmak, uykunun REM aşamasında-günlük olayların işlenmesi muhtemelen güçlendirilmiş olur – bir tıp manevi sindirim sürecidir.
Son yıllarda göz hareketleri dışında, EMDR tedavisinde işitsel ve kinestetik stimülasyonlar da kullanır. Birkaç duyuyu birleştirerek, beynin yarıları daha karmaşık bir formda uyarılabilir, bu da süreç sürecinin daha fazla uyarılmasına yol açabilir. Bununla birlikte, hastanın dataları olmadan, EMDR ile iyileşmez yahut değişmez. Bu nedenle, EMDR, en son olarak güzelleşmenin kaynağı olduğu için, hastanın kendi kaynaklarını aktive etmeyi çok güçlü bir biçimde hedeflemektedir/amaçlamaktadır.
EMDR geçtiğimiz on yılların en şaşırtan tedavilerinden biridir ; temel olarak travma sonrası gerilim bozukluğu (TSSB) olan şahıslar, depresyon yahut panik ataklarla gayret eden bireylerde kullanılır. Bu merak uyandırıcı tedavi birçok insan üzerinde çığır açıcı bir tesir göstermektedir -ki bu, birçok çalışmada kanıtlanmıştır-birçok insan kendisini yaşadıkları trajedilerden duygusal olarak ayırmayı başarmış olarak bulmuştur.
EMDR’nin 1980’lerden Günümüze Dünya’daki Yeri
EMDR, 1980’lerde Amerika Birleşik Devletleri’nde “psikoterapötik bir inovasyon” olarak ortaya çıktığı vakit, yeni bir metot oluşurken, daha evvel hiç olmadığı kadar muazzam bir direniş ortaya çıkardı.
Son 20 yılda EMDR, başka psikoterapötik tedavilerden daha denetimli klinik çalışmalara sahiptir. Bu çalışmaların sonuçları o kadar etkileyicidir ki, EMDR’nin hala kendi ülkesinde, Amerika Birleşik Devletleri’nde tartışmalı bir prosedür olarak tanımlanmasının anlaşılması mümkün değildir. Avrupa’da, bilhassa Almanya’da 1991’de tanıtılan, Hollanda, İngiltere ve İtalya’da, bu “mucize yöntem” düzgün bir halde organize edilmiş ve birçok terapistin standart repertuarının bir modülü haline gelmiştir. 2006 yılı Haziran ayında,Psikoterapi Bilimsel İstişare Kurulu, travma sonrası gerilim bozukluğunun tedavisi için EMDR’yi bilimsel olarak kabul etmiştir.
Bu teknik Paul Watzlawick’in çok değişik bir halde belirttiği üzere: “Eğer bir alet olarak yalnızca bir çekiciniz varsa, her sorun bir çivi üzeredir.”
2013 yılından bu yana EMDR, Travma Sonrası Gerilim Bozukluğu’nun Tedavisi’nde Dünya Sıhhat Örgütü tarafından tanınan iki teknikten biridir. Bu psikoterapi prosedürü tamamlanmış bir bilim değildir; daima ve devam eden bir gelişme süreci, bariz olarak devam etmektedir. Olumlu sonuçlar, literatüre eklenmeye devam etmektedir.