1987 yılında Dr. Francine Shapiro tarafından keşfedilen EMDR fonksiyon bozucu, olarak depolanan anıları psikopatoloji gelişiminin temel öğesi olarak gören bütünleştirici bir psikoterapi formülüdür. EMDR’ye nazaran anılar, doğal olarak duyusal, bilişsel, emosyonel ve bedensel bilginin bütünleştirilmesidir. EMDR protokolü geçmiş olayların şu anki sorunu oluşturduğunu düşünerek, hem sorunun yaşandığı vakitte ele alır hem de danışanı gelecek problemlerle başa çıkabilecek halde ele alır. Son 25 yılda EMDR terapisinin akıl ve vücut sıhhati alanında etkinkiğini kanıtlayan pek çok çalışma ve olgu sunumu bildirilmiştir. Günümüzde bir çok profesyonel tedavi klavuzlarında da yerini almıştır.
EMDR travma sonrası gerilim bozukluğu,panik bozukluk, fobiler, cinsel fonksiyon bozuklukları,migren,davranım bozuklukları, komlpike yas, vücut dismorfik bozukluğu, kronik ağrı, firomiyaljide aktif bulunmuştur. EMDR seans içerisinde hastayı travmatik anıya maruz bırakma ve yalnızca seans içi uygulamalarla tesirini gösterir. Hem terapist hem de hasta için âlâ tolere edilebilir bir tedavi prosedürüdür. EMDR nin tesir düzeneği çift istikametli göz hareketleri, el ile dokunarak (taping) ve işitsel ihtarlar vererek oluşturulur. Bilhassa çift taraflı göz hareketleri ile travmaya bağlı oluşan sempatik sistem aktivasyonu ile artmış uyarılma belirtilerinin (çarpıntı, irkilme, uyku bozuklukları, sonluluk vb) azaltılarak parasempatik sistem aktivasyonunu sağladığı belirtilmektedir. Ayrıyeten EMDR uygulaması ile dikkat esnekliğinin artırıldığı, travmatik anının canlılığını, duygusal yükünü ve kaygı beklentisinin imgelerini azalttığı belirtilmektedir. Bu yolla öbür anı bağları ile ilgi kuramayan yanlış kodlanmış anı bağları ortasında bağlantı kurulmaya çalışılır. EMDR işlenmemiş anılar ve travmatik tecrübeleri maksat alır. Hastanın kendisi ile ilgili olumsuz fikirleri, bedensel duyumları ve anıları tekrar işlenerek rahatsız edici anının yeni ve uyumlu bir pencereden görülmesi sağlanır. Gelecekte de farklı seçeneklerinin olabileceği sunulur.
bölümlü protokolleri içen 8 etaplı bir yoldur:
1. Şimdiki sıkıntılarla temaslı geçmiş hikaye alınır ve olumlu amaçlar belirlenir.
2. Terapist hasta ile görüşerek uygulama sürecini anlatır ve terapötik ilgi kurulur. Gevşeme teknikleri anlatılır.
3. Maksat anıların ayrıntıları, mevcut olumsuz inancı ve arzulanan olumlu inancı, hissedilmekte olan his ve bedensel duyum hasta ile görüşülerek ölçümlerle belirlenir.
4. Geçmişten gelen ya da mevcut anının hastayı rahatsız eden tarafı işlenir ve yönlendirilir. Sürece sırasında duyusal, bilişsel, duygusal ve bedensel bilgilerde değişiklik oluşur. Anıyla ilgili rahatsızlık en aza indirgenmeye çalışılır. Yeni bakış açıları kazandırılmaya çalışılır.
5. Arzulanan olumlu fikir bulunarak, pekiştirme ve anı ağları ile bütünleştirme yapılır.
6. Bedensel duyum taraması yapılarak geriye kalan olumsuz duyumlar var mı kıymetlendirilir ve en aza indirilmeye çalışılır.
7. Seans hakkında geri bildirim yapılır ve sonrasında neler yapılabileceği açıklanır.
8. Seanslar ortasında neler yaşandığına bakılarak tedavinin tesirlerine odaklanılır. Daha evvel işlenmiş anıya ulaşılarak tedavinin daima tesiri ve ek seansların gerekliliği kıymetlendirilir.