El cerrahisi pratiğinde çok karşılaştığımız el kesilerinde sıklıkla görülen yaralanmalar tendon, hudut ve damar yaralanmalarıdır. Şayet bu yapılardan birinde hasar var ise muhtemelen cerrahi tedavi yani ameliyat gerekecektir. Cerrahi gerektiren bir yaralanma olup olmadığının anlaşılması için kesinlikle ilgili bir branş doktorunca muayene gereklidir.
Tendonlar (kirişler) kasların son kısımları olup eklemleri geçip kemiklere yapışarak onları hareket ettirmekten sorumludurlar. Parmaklara bükme hareketini yaptıran tendonlar fleksör tendonlar, açma hareketi yaptıranlar ise ekstensör tendonlardır. Parmaklarda bu bükme yahut açma hareketlerinde zorluk var ise muhtemelen tendon hasarı oluşmuştur. Kesi sonucu oluşan tendon hasarlarının neredeyse tamamında cerrahi tamir gerekir. Ameliyat ne kadar erken olursa o kadar yeterli olmakla birlikte çoklukla birinci 7-10 gün içinde yapılması önerilmektedir. Üç haftadan fazla gecikmiş tendon kesileri sıklıkla uç uca onarılamayacağı için ek süreçler gerekebilir. Ayrıyeten ameliyat birinci günde yapılsa bile tendon hareketli bir yapı olduğu için geri kaçma durumundan ötürü tamir süreci için cilt kesileri genişletilir. Yani bu ameliyatlardan sonra mevcut oluşan kesiden daha büyük bir ameliyat kesisi beklenmelidir.
Sinirlerin hissetmeyi sağlamak ve kasları çalıştırmak üzere iki misyonu vardır (duyu ve motor sinirler). En tipik bulgu kesilen sonun vazife alanında uyuşukluk, karıncalanma gibisi hissizliktir. Kesilen hududun tipine nazaran kimi kaslarda işlev kaybı da görülebilir. Hudut tamiratları mikrocerrahi tekniklerle yapılır. Önerilen tamirat vakti ise birinci 3 gündür.
Damarlar uzuvlara kan getiren yapılardır. Kesilmesi halinde etkin kanama görülebilir. Çoklukla el yahut parmak beslenmesi birden fazla damar ile sağlanır. Bu yüzden her damar kesisi uzuv beslenmesini bozmayabilir ancak ciltte beyazlaşma yahut morarma üzere renk değişiklikleri var ise sirkülasyon sorunu olabileceği akılda tutulmalıdır. Damar tamirleri tendon ve sona nazaran daha acildir. Dolanım sorunu olan bir el yahut parmağa olabildiğince erken müdahale edilmelidir. Damarlar da tekrar sonlar üzere mikrocerrahi teknikle onarılır.
İyileşme periyodu:
Tendon, hudut, damar kesiler sonrası düzgünleşme devri değerlidir. En az yapılan ameliyat kadar ameliyat sonrası fizik tedavi rehabilitasyon süreci de işlevleri tesirler. Ameliyat sonrası yaralanma tipine nazaran değişen mühletler boyunca alçı/atel uygulanır. Ameliyat sonrası direkt işe dönüş maalesef mümkün değildir. Atelleme boyunca ve sonrasında da fizyoterapi uygulanır. Hudut tamiratı sonrası tamir çizgisinden itibaren hudut dokusu yenilenir. Bu yenilenme suratı bireyden bireye değişmekle birlikte ortalama günde bir milimetre civarındadır. Kesinin düzeyi de dikkate alınarak erken devirde güzelleşme beklenmemelidir. Maalesef hudut kesilerinde düzey yüksek ise güzelleşme periyodu de uzundur.
