Yaşlanan nüfus ile bir arada artroz, yani kireçlenme en sık karşılaşılan hastalık olmuştur. Kireçlenme bedende hemem çabucak tüm eklemleri etkileyebilir. Bu eklemlerin en başında diz ve omurga gelmektedir. Kireçlenmenin en yıkıcı tesirleri ise dizde ortaya çıkmaktadır. Diz en çok yük binen eklemlerden biri olduğundan ve kilo ile direk alakalı olduğundan tekrarlayan mikro travmaya maruz kalmaktadır. Vakitle bilhassa bayanlarda menapoz ile östrojen hormanunun hami tesiri ortadan kalktığında diz kireçlenmesi ortaya çıkmaktadır. Diz kireçlenmesi için belirlenen risk faktörleri yaş, bayan cinsiyet, kilolu olmak, dizi çok kullanmak sayılabilir.
Diz kireçlenmesinin tedavisinde bir çok farklı yol kullanılmaktadır. Fizik tedavi, dizden enjeksiyon tedavileri, besin destekleri, antiromatizmal ağrı kesici ilaçlar, cerrahi sıkça başvurulan tedavilerdir. Bunun dışında bilhassa başka tedavilerle sonuç alamayan hastalar son bir ümit olarak bilimsel olmayan paramedikal tedavilere (hacamat, çörek otu vs) yönelebilmektedir.
Diz kireçlenmesinin tedavisinde üç adet olmazsa olmazımız; hastanın dizlerine uygun bakması, kilo denetimi ve idmandır. Maalesef diz kireçlenmesi tedavisinde en çok ihmal edilenler de bunlardır. Son yıllarda diz kireçlenmesinde enjeksiyonlar sıkça kullanılmaya başlanmıştır. Bunlar ortasında kortizon uzun yıllardır kullanılmaktadır. Halk ortasında horoz ibiği de denilen Na-hyalurinat tek doz yada aralıklı olarak 3 doz halinde uygulanmaktadır. Son yıllarda PRP(platelete rich plasma) enjeksiyonları da sıkça kullanılmaya başlanmıştır. Hepsinin tesir sistemi farklıdır ve hakikat hastada hakikat vakitte kullanılmalıdırlar. Kortizon çok güçlü bir antiromatizmal ilaçdır. Diz kireçlenmesinin erken devirlerinde yapılmaz, orta yada ileri olaylarda tercih edilmelidir. Bilhassa dizde sıvı varsa (bursit, efüzyon), hasta çok ağrılı ise kortizon tercih edilmelidir. Ultrason yardımı ile dizdeki sıvı boşaltılıp yapılırsa sonuç çok daha başarılı olur. Dört ay ile bir yıl ortasında bir düzgünlük hali sağlayabilir. Kortizon başka iğne tedavilerine, bilhassa PRP tedavisine hazırlık içinde uygulanabilir. Bilhassa ağrısı çok ise ve dizde sıvı varsa evvel kortizon yapılıp hastanın ağrısı baskılanır ve bir müddet sonra PRP tedavisi başlanabilir. Böylelikle PRP tedavisini aktifliği ortaya çıkana kadar hasta ağrı çekmemiş olur. NA- hyalurinat iğneleri 3 doz yada tek doz olarak yapılabilir. Daha çok erken olaylarda dizde sıvı fazlalığı yoksa tercih edilir. Diz kıkırdaklarını üzerini kaplayarak sürtünmeyi münasebetiyle yıpranmayı azaltır. İleri kireçlenme hadiselerinde aktifliği olmadığından kullanılmamalıdır. PRP tedavisi ise direk diz kıkırdaklarını uygunlaştırmayı hedefleyen bir tedavi olduğundan bilhassa hafif ve orta seviyedeki kireçlenmelerde ağrı şiddetli değilse tercih edilmelidir. İleri olaylarda da kısmen işe yarayabilir. PRP tedavisinden en az 1 ay evvel kortizon tedavisi yapılabilir , Na hyalurinat iğneleri ise PRP tedavisi ile yakın orta ile uygulanabilir.
Kortizon enjeksiyonları kan şekerini ve tansiyonu yükseltebileceğinden dikkatli kullanılmalıdır. Sık yapılırlarsa kilo aldırabilir. Na hyalurinat enjeksiyonlarına karşı ise alerjik karşılık olabileceği akılda tutulmaldır. Bu enjeksiyon tedavileri ortasında PRP yan tesirinin olmayışı, kireçlenmenin her periyodunda aktif olabilmesi nedeni ile birinci tercih edilmelidir. Ağrısı çok şiddetli olan vakarda ise evvel kortizon yapılıp en az bir ay sonra PRP enjeksiyonları başlanabilir. Enjeksiyonlar kesinlikle ultrason rehberliğinde yapılmalıdır. Aksi takdirde hadiselerin %50’sinde iğne yanlışsız yere yapılamayabilir.
Unutulmamalıdır ki bu üç enjeksiyon tedavisi de kireçlenme tedavisinin üç olmazsa olmazı ile kombine edilmelidir. Yani hasta bu enjeksiyon tedavilerinden sonra kesinlikle kendisine verilen antrenmanları yapmalı, kilolu ise zayıflamalı yada en azından kilo almamalı ve dizi zorlayacak aktivitelerden kaçınmalıdır.
