Diz eklemini etkileyen üç temel artrit çeşidi vardır;
- Osteoartrit
En sık görülen tiptir. Eklem kıkırdağını yavaş yavaş aşındıran dejeneratif bir hastalıktır. En sık orta ve ileri yaş insanları tesirler.
- Romatoid Artrit
Eklem kıkırdağında hasar meydana getiren inflamatuar bir hastalıktır. Her hangi bir yaşta görülebilir ve çoklukla birçok eklemi tesirler.
- Postravmatik Artrit
Postravmatik artrit diz yaralanması sonrası ortaya çıkar. Bu tip artrit osteoartrite misal, menisküs ve bağ yaralanması sonrası ortaya çıkar.
Ağrı başlangıçta hafif olarak başlar ve aşınmanın artışıyla giderek artış gösterir. Eklem şiş ve hareketleri kısıtlıdır. Dizi bükmek ve ya uzatmak güç olabilir.
Aktivite ile merdiven çıkma, yürüme ve ya dizi bükme faaliyetlerinde ağrıda artış olur. Dizde kilitlenme ve güçsüzlük ve burkulma hissi olur.
Birtakım hastalar hava değişiklikleri ile ağrının derecesinin etkilendiğini gösterir.
Doktor Muayenesi
Doktorunuz dizinizde eklem hareket açıklığı, yürüyüş, form bozukluğu ve eklemde şişme olup olmadığına bakacaktır.
Röntgen çoklukla eklem aralığındaki daralmayı gösterir ve kafidir. MR çoklukla öbür hastalıkların ayırıcı teşhisinde istenebilir.
Tedavi
Cerrahi Dışı Tedavi
Eğer dizinizde kireçlenme varsa, tedavi seçenekleri çok geniş olup şahıstan bireye nazaran değişmektedir. Tedavi seçimine siz ve hekiminiz ortak olarak karar vereceksinizdir.
Tedavinin hedefi ağrıyı azaltmak, diz işlevlerini azaltmaktır. Hasta memnuniyeti temel temeldir.
Kireçlemenin erken evrelerinde cerrahi olmayan prosedürler kullanılır;
Antrenman, destekleyici aygıtlar, ömür şekli değişiklikleri ve öbürleri diye, dört ana başlıktan oluşur cerrahi dışı tedavi teknikleri;
- Hayat stilini değiştirme; durumu kötüleştiren merdiven çıkma, bisiklete binme dizi bükerek yapılan işleri kısıtlamak gerekir. Hepsi olmasa da birden fazla hasta kilolu olup kilo vermeleri sağlanmalıdır. Kilo vererek dize binen yükü ve gerilimi azaltılmalıdır. Kilo vermeye evvel diyet programı ile başlanmalıdır.
- Egzersiz; Diz etrafı bağ ve kas gücünü artırmak hedeflenir.
- Destekleyici aygıtlar; Baston, dizlikler süreksiz rahatlama sağlayabilir.
- Diğer Metotlar; Sıcak- Soğuk uygulamaları, elastik bandaj, diz içi kıkırdak iğneleri süreksiz rahatlamalar sağlayabilir
İlaç Tedavileri
Birçok ilaç tedavisi çeşidi vardır ama her hastada birebir cevap alınamamaktadır. Sizin durumunuza nazaran hekiminiz bir tercih yapacaktır.
- Anti inflamatuar ilaçlar; Bu tıp ağrı kesiciler çoklukla birinci tercihtir. Şişlik ve ağrıyı azaltması beklenir. Lakin bu ilaçları hayat uzunluğu kullanmak kimi yan tesirlere yol açabilir.
- Glukozaminler ve Kondrotin Sülfatlar; Bu tıp ağızdan destek tabletler, ağrıları azaltabilir. Erken dönme kireçlenmelerde yararlı olabilirler. Bu ilaçlar destek besinler olarak geçmekte olup kimi hastalıklarda doktor teklifiyle kullanılabilir. Bu hususlar mobiliteyi artırır ağrıyı ise azaltmaktadır. Bu katkı unsurlarından tesir almak için en az 2-3 ay devamlı kullanmak gerekir.
- Kortikosteroidler ; Güçlü anti inflamatuar ilaçlardır ve diz içine enjekte edilirler. Bunlar orta ve şiddetli ağrılarda verilir. Şişlik varsa çok yararlı olabilirler. Bu ilaçlar kısıtlı sayıda uygulanmalıdır. Kimi riskleri de beraberinde barındırır; Enfeksiyon ve kıkırdak hasarı artışı
- Ozon Tedavisi : Yeni Yaklaşımdır. Ayrıntı için tıklayın.
- Viskosüplementasyon-Diz İçi Kıkırdak İğneleri- ; yapay kıkırdak sıvıları dize enjekte edilebilir bir nevi diz ekleminde kayganlığı artırarak sürtünme ve aşınmayı azaltarak, ağrıda azalma, hareketlerde artış olabilir.
Alternatif Tedaviler
Akupunktur kesin tahlil olmayıp süreksiz rahatlama sağlayabilir.
Cerrahi Tedaviler
Eğer medikal tedaviye cevap vermiyorsa cerrahi planlama yapılır. Seçenekler ortasında;
Artroskopi ile diz içi eklem paklığı… Görüntü için tıklayın.
Eklem ahengi ve yük binen alanı değiştirmek için kemik osteotomiler
Total ve ya parsiyel diz eklem protezleri yapmak gerekebilir