Diz kireçlenmesi, diz eklemindeki kıkırdak yapının vakitle yıpranması ve aşınması durumudur. Hem ilerleyen yaş hem de fazla kilonun tesiriyle bedenin yükünü taşıyan bu eklemler etap evre yıpranarak ağrıya ve yürüme zahmetine neden olur. Kıkırdaktan başlayan kireçlenme vakitle kıkırdağın altındaki kemiği, eklem kapsülünü ve eklem etrafındaki bağları da etkileyebilir. Ortopedi tabiplerinin birinci hedefidiz kireçlenmesihenüz başlangıç düzeylerindeyken sorunu tespit edip ilerlemesini durdurmak yahut yavaşlatmaktır. Şayet ileri dereceye gelir ve kıkırdak yapı büsbütün kaybolursa totaldiz proteziameliyatına başvurmak gerekebilir.
Diz kireçlenmesinin onarıcı bir tedavisi yoktur.Daha doğrusu kireçlenen bir eklemin geri dönüşünü sağlayacak, yıpranan kıkırdağı eski haline getirecek bir sistem bulunmaz.Ancak ve fakat kireçlenmenin ilerlemesi engellenebilir veyadiz proteziameliyatıyla diz içine eklemi taklit eden malzemeler yerleştirilebilir. Bu yüzden bizim önerimizkireçlenmebaşlamadan ya da şimdi başlangıç basamaklarındayken tedbirlerin alınmasıdır.
Diz Kireçlenmesi Kimlerde Görülür? Nedenleri Nelerdir?
Diz kireçlenmesinin en değerli iki nedeni ilerleyen yaş ve çok kilodur. Yaş ilerledikçe vakte bağlı olarak kıkırdaklar yıpranır. Başka etmenler de buna eklenincekireçlenme kaçınılmaz bir hale gelebilir. Bir başka değerli neden olan çok kilo ise dize binen yükün olağanın üstündeki kiloyla daha da zorlamasına ve buna bağlı olarak eklem kıkırdaklarının daha süratli yıpranmasına sebep olur.Normalin üzerindeki her kilo dize binen yükün 3 kat artmasına neden olur.Özellikle üzerinde durduğumuz bu iki faktör sizde olmasa da kireçlenme problemiyle karşılaşabilirsiniz. “Aşırı kilo ve ilerleyen yaş kireçlenmenin en kıymetli risk faktörleridir” demek genç ve kilosuz
kişilerin bu hastalıkla karşı karşıya kalmayacağı manasına gelmez. Genetik etmenler, zayıf kaslar ya da birtakım ek hastalıklar da kireçlenme açısından risk oluşturabilir.Dizkireçlenmesinin tüm nedenlerini hususlar halinde sıralayalım:
• Yaşlılık
• Çok kilo
• Ailesel etmenler
• Dize darbe almak
• Daha evvel bağ, kıkırdak yahut menisküs yaralanması oluşması
• Diz ekleminin enfeksiyon geçirmesi
• Romatizmal hastalıklar
Diz Kireçlenmesi Belirtileri
•Ağrı…Diz kireçlenmesinin en kıymetli belirtisi ağrıdır. Düzey ilerledikçe ağrılar artar, vakitle yürümek güçleşebilir, dinlenirken dahi ağrılardan durulamaz hale gelinebilir.
•Hareket kısıtlılığı…Normalde çarçabuk yapılabilen hareketler artık sıkıntı hale gelebilir. Yürürken, merdiven inip çıkarken ya da çömelirken kişi zorlanır.
•Şişlik…Bazen dizin önünde şişlik oluşabilir. Az de olsa dizin art tarafında da görülebilir.
• Diz kireçlenmesi ekseriyetle yaş ile hakikat orantılı ilerlediği için tüm bu belirtiler yavaş yavaş ortaya çıkabilir.
Diz Kireçlenmesi Tedavisi
Diz kireçlenmesinin hangi yolla tedavi edileceğine hastalığın düzeyine ve hastanın şikayetlerine nazaran karar verilir. Kireçlenmenin dereceleri 4’e ayrılır. (Grade 1, grade 2, grade 3 ve grade 4). Düzeyi ne kadar hafifse tedavisi de o kadar kolay olacaktır. Son kademeye gelen kireçlenmeleridiz proteziameliyatıyla tedavi etmek gerekebilir. Burada düzeyle birlikte hastanın şikayetleri de değerlidir. Şayet kıkırdak bozukluğu uykudan uyandıracak kadar ağrı yapıyorsa, diz hareketlerinizde azalma varsa ve bu günlük hayatınızı zorlaştırıyorsa, hayat konforunuz düşmüşse ve denenen ameliyatsız formüllerden yarar görmemişsenizdiz protezikaçınılmazdır.
Ameliyatsız Tedavi
Öncelikle kimi ömür alışkanlıklarınızı değiştirmeniz gerekebilir. Fazla kilolarınız varsa kesinlikle azaltmalısınız. Kilo vermeniz yalnızca kireçlenmeyi engellemek için değil birçok hastalıktan korunmanız için değerlidir. Hattadiz proteziameliyatı yapılsa dahi protez ömrünü uzatmak açısından yeniden kilo vermeniz yarar sağlayacaktır.
- Diz ve etrafındaki kasları güçlendirmek için antrenman yapmalısınız. Zayıf kaslar kireçlenme riskini arttırır.
- Bazı destekleyicileri kullanabilirsiniz. Örneğin dizlik yahut yumuşak tabanlı ayakkabı kullanabilirsiniz. Baston kullanarak baskıyı azaltabilirsiniz.
- Egzersiz kadar dinlenmek de yarar sağlayacaktır.
- Dizinize soğuk uygulama yapabilirsiniz.
- Ağrıyı gidermek için ilaçlar kullanılabilir.
- Dizi içi enjeksiyonlarla eklem içi kayganlaştırılabilir ve ağrı azaltılabilir.
- Eklemdeki sıvının eklem zarı tarafından emilmesini sağlamak hedefiyle anti-enflamatuar ilaçlar kullanılabilir.
- PRP uygulaması ile başlangıç düzeyindeki kireçlenmelerin ilerlemesi engellenebilir.
- Proloterapi uygulanabilir.
- Fizik tedavi takviyesi de ileri derecede olmayan kireçlenmelerde hayli yararlıdır.
Diz Kireçlenmesi Ameliyatı
Kireçlenme ileri düzeylerdeyse, kıkırdak yapılar büsbütün bozulmuşsa ve şikayetlerden ötürü hastanın hayat kalitesi epey düşmüşsediz proteziameliyatı yapılır.Diz proteziameliyatında hedef, bozulan yüzeylerin yerine diz eklemini taklit eden gereçleri koyarak aktiviteyi geri kazandırmaktır. Ameliyat ortalama 2 saat sürer. Diz önünden ortalama 10 cm’lik kesi açılarak ekleme ulaşılır. Bozulan eklem yüzeyleri çıkarılıp yerlerine protezler konulur. Ameliyat sonrasında birinci gün hasta dinlendirilir. Sonraki gün ayağa kaldırılır. Hastanede ortalama 3-5 gün konuk edilir.Diz proteziameliyatı ve ameliyat sonrası süreç hakkında daha fazla bilgi içindiz proteziyazımızı okuyabilirsiniz.
