Terapisinde birinci basamak Psikoeğitim depresyon yaygın ve tedavisi olan bir rahatsızlıktır.
Kişinin güçsüz yahut zayıf olduğu manasına gelmez.
Mutsuzluk, karamsarlık, isteksizlik, iş yapmak istememe, içe kapanma, kimseyle konuşmak
istememe, iştahsızlık ( bazen tam zıddı çok yemek yeme), uykusuzluk , suçluluk değersizlik
düşünceleri, unutkanlık, dikkat konsantrasyon problemleri olabileceğini bu belirtilerin hemen
tümünün tıbbi bir durum olduğu ve tedavi edilebilir bir rahatsızlık olduğu bireye anlatılmalıdır.
Depresyonun kişinin iş hayatı ve özel hayatında değişik oranlarda bozulmaya yol açabileceği, bu
durumun zayıf ya da güçlü olmasıyla, zekasıyla ahlaki ya da inanç yapısıyla yeterli ya da makus biri
olmasıyla alakası yoktur. Bu depresyondaki şahsa detaylı olarak anlatılarak kendini bu konuda
suçlamaktan vaz geçirmelidir. Biyolojik, ruhsal ve çevresel etkenler tek tek yahut birlikte
depresyonun ortaya çıkmasında rol oynarlar.
Yinelenebilen bir rahatsızlık olduğu ve her hastalık döneminde yinelenmenin arttığı anlatılarak
tekrarı önlemek için yapılacaklar açıklanarak bir idame ve tedbir planı yapılmalıdır.
Bu basamakta temel gaye depresyon konusunda hastayı bilgilendirerek rahatsızlığı konusunda
kendisinin terapisti haline gelmesine yardım etmektir.
İnsanların olayları başlarına gelenleri kıymetlendirme de farklı yorumları vardır. Depresyonda
karamsar düşünme şekli hastalık sürecini başlatabileceği üzere güzelleşmeyi de geciktirici bir etken
olabilir.
Depresyonun temel bilişsel özelliği kişinin kendisi, etrafı ve gelecekle iligili beklentilerinin olumsuz
olmasıdır.
Olumsuz niyet daha çok kendiyle ilgilidir etrafındaki insanların yapabildiklerini görüp
kıyaslarken çabucak ebediyen kendinin yapamadıklarını görür. Bu durum hem bugünü hem de geçmişi
içerir. Kendini eleştirme ve suçlama da bu süreçte artar. Bu mutsuzluğunu ve acısını artırır.
Bir kısır döngünün içinde bu durumun çoğunlukla kendi kusurlarından kaynaklandığını düşünürler.
Hatta memnunluk verici olaylarda bile “ben bunu haketmiyorum” niyeti hakimdir.
Depresyonda bariz olan öbür bir durum da kişinin kendisine olan özgüveninin ve inancının
azalmasıdır. Bu kaybın altında bireyin kendi için koyduğu çok beklentiler yatabilir.
Depresif epizod esnasında daima negatif yorumlar ve olumsuz yansılar verebilirsiniz.
Arkadaşlarınızla yahut ailenizle konuşmalarınız da sizi onaylamadıkları yaptıklarınızı eleştirdikleri ve hatta sizi eskisi kadar sevmedikleri sonucu çıkartabilirsiniz.
Bu durumun yalnızca bugünü kapsamadığını gelecekte de hatta sonsuza dek bu durumun süreceğine inanırlar.
Kesinlikle yapamam, Boşa çabalıyorum, Beceremeyeceğim,
Bu niyetlere ve aksiliklere güçlü bir halde inanırlar bu yüzden çabalamaktan vazgeçip
hiçbir şey yapmamaya başlarlar. Ömürden zevk alacağı etkinlikler dahil herşeyden kaçarlar. Bir
şey yapma -bitirme dürtüsü yerini pasifliğe, hiç bir şey yapmamaya, toplumdan kendini
soyutlamaya bırakır. Bu nedenle depresyonda birinci yapılacak olan davranış tedavisidir. Zira en
fazla denetim edebileceği alan kendi davranışlarıdır.
İkinci Basamak Davranışsal Aktifleştirme; Bireyin aktifliklerin artırılması temel gayedir. Duygu
Düşünce Davranış birbiriyle temaslı olduğundan kişinin birinci evvel davranış aktivitesinde bir artış
sağlanması başka alanlarda rastgele bir değişiklik olmasa bile dolaylı olarak His ve
Düşüncelerini de olumlu tesirler. Aktiflik seviyesi artırıldıktan sonra ki maksat depresyonun devamına
yol açan davranışların(kişinin rahatsızlık duyduğu belirli etkinliklerden kaçınması bilhassa sosyal
olarak kendini izole etmesi) azaltılması ve depresyonu azaltıcı davranışların artırılmasıdır.
Öncelikle şahsa bu durumu tespit ismine aktiflik çizelgesi verilerek durum tespiti yapılır
Kişinin kendisi hem etkinliklerinin azaldığını hem de yalnızca yapmak zorunda olduğu şeyleri
yaptığını görmesi daha evvel yapmaktan hoşlandığı şeyleri yapmıyor oluşu gösterilerek duygudavranış bağını görmesi sağlanmalıdır. Günlük ömrünün ayrıntılı bir resmi hastaya gösterilmelidir.
Kısır döngünün gösterilmesi sonrası aktifliklerin artırılması birlikte planlanmalıdır.
