Depresyon genel olarak çökkün ruh hali ve yapılan aksiyonlardan zevk alamama ile barizleşen ve
çoklukla ümitsizlik, karamsarlık, konsantre olmada zahmet, intihar niyetleri yahut teşebbüsü,
uykusuzluk/aşırı uykululuk, iştah kaybı/ iştahta artış, kilo kaybı/kilo alımı üzere ek belirtilerle kendini
gösteren duygu-durum bozukluğuna ilişkin bir tablodur. Bu tablonun bir depresyon atağı olması için en az iki
hafta sürmesi gerekmektedir.
Depresyon bireyde düşünsel, davranışsal ve bedensel olarak birtakım belirtilerle gündelik hayatı olumsuz
olarak etkileyen ve engelleyen bir bozukluktur. Kişinin bir grup olumsuz kanıları ve bu düşüncelerini
destekleyen davranışlarının kaynaklık ettiği düşünülen depresyonda kişi, ümitsizlik ve çaresizlik
hisleri ile dikkatini toplamada düşünceler yaşar ve sık sık yaptığı ve yapacağı faaliyetleri unutur. Kişinin
yaşadığı düşünsel bu ıstıraplara ek olarak, tıpkı vakitte kişi rastgele bir aksiyonda bulunma durumunda
kendini güçsüz, yorgun ve bitkin hisseder. Hareket gerektirecek her aktivite yahut işten uzak durma
eğilimindedir. Bu durum kişinin toplumsal hayatına da yansır ve kişi giderek toplumsal içe çekilme yaşamaya
başlar. Bunun yanında depresyondaki bireyler genel olarak iştah, uyku ve cinsel isteklilikte de sorunlar
yaşar. Sık sık kilo değişimi, uykuya dalamama, uykuyu sürdürememe, erkenden uyanma ve tekrar
uyuyamama, çok uyma ve cinsel isteklilikte besbelli azalma kelam mevzusudur.
Hayatının her alanında kişiyi engelleyen bu rahatsızlığa karşı bir müdahale olmadığı ve tedavi edilmediği
taktirde giderek kronik bir hal alabilir ya da ataklar halinde tekrar etmeye devam edebilir. Buna ek olarak
bu his durum bozukluğu kişiyi, depresyonun en önemli komplikasyonlardan biri sayılabilecek intihara
kadar sürükleyebilir.
Depresyonun kişiyi sürüklediği tüm bu zorluklara karşı bazen şahıslar depresyonu bir rahatsızlık olarak
algılamamakta yahut önemsememektedir. Bu da depresyonun güçlenmesine ve daha kronik bir hal
almasına neden olmaktadır. Halbuki depresyon epeyce yaygın bir hastalıktır. Genel olarak araştırmalar
depresyonun görülme oranının yaklaşık %15-20 olduğunu bulgulamaktadır. Çalışmalar yüksek yaygınlık
suratının yanı sıra, depresyonun son yıllarda katlanarak arttığını da vurgulamaktadırlar.
Depresyonu açıklamaya dönük bir çok ruhsal kuram ortaya atılmıştır. Bunlardan en çok kabul göreni
depresyonun bilişsel-davranışsal modelidir. Bu kuruma nazaran depresyona bir grup fonksiyonsuz düşünceler
kaynaklık etmekte ve hareketsizlik, erteleme, kaçınma üzere davranışlar da depresyonun sürmesine neden
olmaktadır. Depresif şahıslar gerek kendilerini gerek çevreyi gerekse de geleceği olumsuz algılama
eğilimindedirler. Bu üç alana dair yapılan değerlendirmeler ve yorumlar sıhhatsiz bir ekip düşünceler
zinciriyle örülmüştür. Bireyler bu türlü düşünmelerinin yanında, dış dünyada da bu fikirlerin karşılığını
görecek davranışların içine düşerler. Bu fikir ve davranış özellikleri birbirini besleyerek kişiyi bir kısır
döngünün içine sürükler. Örneğin hiçbir arkadaşının kendisini sevmediğini düşünen biri, arkadaşlarının
dışarıya çıkma tekliflerini de reddetmektedir. Böylelikle yakınlık kurmaya dönük fırsatları da reddetmiş olan
kişi daha çok yalnız kalmakta, yalnız kaldıkça da kimsenin kendinden hoşlanmadığını düşünmeye devam
etmektedir.
Depresif kişi için bu olumsuz ve fonksiyonsuz niyet ve davranışlar bir kısır döngü oluşturduğundan kişinin
bu durumdan kurtulabilmesi epeyce güç olmaktadır. Depresyondaki şahıslar medikal tedavi ve psikoterapi
üzere tesirli tedaviler almadıkça şikayetleri duruma bağlı olarak azalsa da, her hangi sıkıntı ve gerilimli bir yaşam
olayında tekrar ve hatta daha şiddetli bir halde geri gelme eğilimindedir. Büsbütün ve kalıcı olarak
güzelleşme fakat medikal tedavi ve psikoterapi üzere bilimsel yollarla mümkündür. Zira yerleşmiş olumsuz
fikirlerin bir uzman tarafından keşfedilip işlenmesi ve kişinin kaçındığı ve ertelediği sorun
davranışların takip edilmesi gerekir.
Depresyon tedavisinde çeşitli psikoterapi yaklaşımları bulunmaktadır. Bunlardan en tesirli olanlarından
biri bilişsel-davranışçı terapilerdir. Bilimsel araştırmalarla etkililiği kanıtlanmış olan BDT, maksat yönelimli
ve sorun çözmeye odaklı olduğundan öteki psikoterapilere nazaran daha kısa sürmekte ve bu da danışanlar
için ekonomik avantaj sağlamaktadır. Bilişsel davranışçı terapiler klinik psikologlar tarafından uygulandığı
üzere bu alanda uzman kurumlarca verilen eğitim ve süpervizyonunu tamamlamış bireyler tarafından da
yürütülebilir. Kıymetli olan yardım alacağınız kimsenin bu alanda uzmanlık almış olduğundan emin
olmanızdır, aksi halde klasik bir danışmanlık yahut psikolog görüşmesi her ruh sıhhati sorunu gibi
depresyonu da düzgünleştirmek için kâfi olmayacaktır. Medikal tedavi yani ilaç tedavisi ise psikiyatristler
tarafından yapılmaktadır. Araştırmalar hem ilaç hem de psikoterapi alan bireylerin yalnızca ilaç ve sadece
terapi alan şahıslara kıyasla daha kalıcı ve daha kısa müddette düzgünleştiğini bulgulamışlardır. Bu nedenle
depresyondaki şahısların her iki tedaviyi mümkünse birebir anda almaları önerilir.
