Depresyon

Terapide birinci basamak psikoeğitim depresyon yaygın ve tedavisi olan bir rahatsızlıktır. Kişinin güçsüz yahut zayıf olduğu manasına gelmez. Mutsuzluk, karamsarlık, isteksizlik, iş yapmak istememe, içe kapanma, kimseyle konuşmak istememe, iştahsızlık ( bazen tam zıddı çok yemek yeme), uykusuzluk , suçluluk değersizlik kanıları, unutkanlık, dikkat konsantrasyon meseleleri olabileceğini bu belirtilerin çabucak tümünün tıbbi bir durum olduğu ve tedavi edilebilir bir rahatsızlık olduğu şahsa anlatılmalıdır. Depresyonun kişinin iş hayatı ve özel hayatında değişik oranlarda bozulmaya yol açabileceği, bu durumun zayıf ya da güçlü olmasıyla, zekasıyla ahlaki ya da inanç yapısıyla uygun ya da makus biri olmasıyla alakası yoktur. Bu depresyondaki şahsa detaylı olarak anlatılarak kendini bu mevzuda suçlamaktan vaz geçirmelidir. Biyolojik, ruhsal ve çevresel etkenler tek tek yahut birlikte depresyonun ortaya çıkmasında rol oynarlar. Yinelenebilen bir rahatsızlık olduğu ve her hastalık döneminde yinelenmenin arttığı anlatılarak tekrarı önlemek için yapılacaklar açıklanarak bir idame ve tedbir planı yapılmalıdır. Bu evrede temel maksat depresyon konusunda hastayı bilgilendirerek rahatsızlığı konusunda kendisinin terapisti haline gelmesine yardım etmektir. İnsanların olayları başlarına gelenleri kıymetlendirme de farklı yorumları vardır. Depresyonda karamsar düşünme üslubu hastalık sürecini başlatabileceği üzere güzelleşmeyi de geciktirici bir etken olabilir. Depresyonun temel bilişsel özelliği kişinin kendisi, etrafı ve gelecekle iligili beklentilerinin olumsuz olmasıdır. Olumsuz fikir daha çok kendiyle ilgilidir etrafındaki insanların yapabildiklerini görüp kıyaslarken çabucak sürekli kendinin yapamadıklarını görür. Bu durum hem bugünü hem de geçmişi içerir. Kendini eleştirme ve suçlama da bu süreçte artar. Bu mutsuzluğunu ve sıkıntısını artırır. Bir kısır döngünün içinde bu durumun çoğunlukla kendi kusurlarından kaynaklandığını düşünürler. Hatta memnunluk verici olaylarda bile “ben bunu haketmiyorum” kanısı hakimdir. Depresyonda bariz olan öteki bir durum da kişinin kendisine olan özgüveninin ve inancının azalmasıdır. Bu kaybın altında bireyin kendi için koyduğu çok beklentiler yatabilir. Depresif epizod esnasında daima negatif yorumlar ve olumsuz yansılar verebilirsiniz. Arkadaşlarınızla yahut ailenizle konuşmalarınız da sizi onaylamadıkları yaptıklarınızı eleştirdikleri ve hatta sizi eskisi kadar sevmedikleri sonucu çıkartabilirsiniz. Bu durumun yalnızca bugünü kapsamadığını gelecekte de hatta sonsuza dek bu durumun süreceğine inanırlar. Katiyetle yapamam, Boşa çabalıyorum, Beceremeyeceğim, Bu niyetlere ve aksiliklere güçlü bir halde inanırlar bu yüzden çabalamaktan vaz geçip hiç bir şey yapmamaya başlarlar. Ömürden zevk alacağı etkinlikler dahil herşeyden kaçarlar. Bir şey yapma -bitirme dürtüsü yerini pasifliğe, hiç bir şey yapmamaya, toplumdan kendini soyutlamaya bırakır. Bu nedenle depresyonda birinci yapılacak olan davranış tedavisidir. Zira en fazla denetim edebileceği alan kendi davranışlarıdır.

İkinci Basamak Davranışsal Aktifleştirme; Bireyin aktifliklerin artırılması temel amaçtır. His Fikir Davranış birbiriyle kontaklı olduğundan kişinin birinci evvel davranış aktivitesinde bir artış sağlanması öteki alanlarda rastgele bir değişiklik olmasa bile dolaylı olarak His ve Kanılarını de olumlu tesirler. Aktiflik seviyesi artırıldıktan sonra ki amaç depresyonun devamına yol açan davranışların(kişinin rahatsızlık duyduğu aşikâr etkinliklerden kaçınması bilhassa toplumsal olarak kendini izole etmesi) azaltılması ve depresyonu azaltıcı davranışların artırılmasıdır. Öncelikle şahsa bu durumu tespit ismine aktiflik çizelgesi verilerek durum tespiti yapılır Kişinin kendisi hem etkinliklerinin azaldığını hem de yalnızca yapmak zorunda olduğu şeyleri yaptığını görmesi daha evvel yapmaktan hoşlandığı şeyleri yapmıyor oluşu gösterilerek duygu- davranış münasebetini görmesi sağlanmalıdır. Günlük ömrünün ayrıntılı bir resmi hastaya gösterilmelidir. Kısır döngünün gösterilmesi sonrası aktifliklerin artırılması birlikte planlanmalıdır.

Başa dön tuşu