Çocukluk çağındaki hastaların ortopedi tabiplerine sıklıkla ayak sorunları ile ilgili müracaatta bulundukları gözlemlenmiştir. Çocuklarda en sık görülen ayak sorunları; düztabanlık, içe basma, çarpık bacak, topuk ağrısı, parmak ucunda yürüme, çarpık ayak olarak sıralanabilir.
Çocuklardaki düztabanlığı genel olarak ikiye ayırmak mümkündür.
• Esnek Düztabanlık
• Sert Düztabanlık
Tabanlık kullanarak düztabanlığın düzelmesini beklemek yanlış olur zira düztabanlık ve tabanlık ortasındaki münasebet göz bozukluğu ve gözlük ortasındaki alakaya benzetilebilir.
Esnek Düztabanlık
Esnek düztabanlık toplumda yaygın olarak görülen ve yaşantının kıymetli bir kısmında rastgele bir sorun oluşturmayan düztabanlık çeşididir. Bu düztabanlıkta ayak dayanıklısı çocuk üzerine bastığında düzleşir ama ayak üzerinde yük yokken yahut başparmağı geriye gerçek çektirmekle ayak kavisinin oluştuğunu görmek mümkündür. Bu düztabanlık çeşidi vakit içerisinde ayak kaslarının gelişmesiyle ve kemik yapısının belirginleşmesiyle 8-10 yaşlarına kadar düzelebilir. Ayrıyeten esnek düztabanlık ayakta ağrı yahut yara üzere sorunlar oluşturmayacağı için tedaviye gereksinim duyulmaz ama tekrar de ailenin ruhsal olarak rahatlaması yahut ender durumlarda oluşan ağrıya yarar sağlaması için tabanlık kullanılabilir.
Sert Düztabanlık
Sert düztabanlık ise ayakta önemli problemlere ve ağrılara yol açabilecek bir sorundur. Bu düztabanlık çeşidinde üzerinde yük olsa da olmasa da ayak kavisinde düzleşme vardır. Yük dağılımındaki bozukluğa bağlı olarak ayak tabanında ağrı ve bası yaraları, nasırlar olabilir. Bu düztabanlık çeşidinin oblik talus, vertikal talus, tarsal koalisyon üzere farklı sebepleri olabilir. Sert düztabanlığı da tabanlıkla düzeltmek mümkün değildir. Şikayet oluşturması durumunda sebep olan duruma nazaran farklı cerrahi süreçleri uygulamak gerekebilir.
Çocuklarda İçe Basma
Çocuklarda içe basma sık görülen bir durumdur. Aslında buradaki sorun bir ayak sorunu değil kalça yahut kaval kemiği sorunudur. Ayak yalnızca son kısım olduğu için etkilenen organdır. Buradaki sorun kalça öne dönme açısındaki fazlalık yahut kaval kemiğinin içe gerçek dönüklüğündeki artıştır. Bu sorun doğuştandır ve ekseriyetle genetiktir. Çocukta çok az durumlar haricinde bir soruna yol açmaz ama manzarada rahatsızlık oluşturduğu için aileler tarafından tahlil sistemleri araştırılır.
Çocukların büyük kısmı otururken kurbağa yahut W formunda oturmayı tercih ederler. Bu nedenle ailelere ve çocuğa tavsiyemiz bu oturuş biçimini yapmamaları ve bağdaş kurmayı teşvik etmeleri tarafındadır. İçe basma çocuğun ergenliğe yaklaşmasıyla genelde düzelir yahut epeyce azalır. Ergenlik sonrasında bile devam eden ve çocuk koşarken ayaklarının birbirine dolaşarak düşmesine neden olan çok az durumlarda cerrahi düzeltme gerekebilir.
Çocuklarda Çarpık Bacak
Çocuklardaki çarpık bacak 0-2 yaşları ortasında fizyolojiktir yani beklenen bir durumdur. 2-4 yaş ortasında bacaklar dışa yanlışsız açılmaya başlar ve yaklaşık 4 yaşından sonra olağan imajına kavuşur. Bacaklardaki bu değişim olağan olduğu için rastgele bir tedaviye de gereksinim duyulmaz. Ama her çarpık bacak 0-2 yaş aralığında da olsa fizyolojik olmayabilir. Ender bir hastalık olan Blount hastalığında, kaval kemiğinin üst ucundaki büyüme kıkırdağında olağandan fazla eğim vardır ve önemli bir durumdur. Tedavisinde ise dizlik kullanımı cerrahi düzeltme ameliyatları bulunmaktadır.
Topuk Ağrısı
Çocuklarda topuk ağrısı aktivitenin ağır olduğu 9-12 yaş aralığında sıklıkla görülen bir sıkıntıdır. Bilhassa zıplama gerektiren basketbol, voleybol üzere sporlarla ilgilenen çocuklarda olur. Buradaki sorun topuk ardındaki büyüme kıkırdağının ergenlikten evvel ana kemiğe tam olarak bağlanarak kemikleşmemesi sonucunda zayıf bölge olarak kalmasıdır. Bu bölgeye bağlanan aşil tendonunun zıplamalar sırasında buraya çok yük bindirmesi sonucunda zayıf ilişki noktası çok yüklenmekte ve ağrıya sebep olabilmektedir.
Tedavisinde öncelikle sebep olan fizikî aktivitenin bir müddetliğine kesilmesi kıymetlidir. Zorlanmalar sırasında topuk bölgesinde ödem ve enflamasyon olacağı için buz tedavisi ve ödem giderici ilaçlar kıymetlidir. Akut ağrılı devir geçtikten sonra tekrarının önlenmesi maksadıyla aşil tendon germe antrenmanlarının yapılması gereklidir.
Çocuklarda Parmak Ucunda Yürüme
Çocuklarda parmak ucunda yürüme her vakit patolojik olarak kabul edilir ve bu nedenle tedavi edilmesi gereklidir. %90’ında altta yatan bir sebep yoktur ama geriye kalanlarda merkezi hudut sistemi problemleri olabilir. Bu nedenle gerekli araştırmalar yapılmalıdır. Altta yatan bir sebebin olmadığı durumlarda 3 yaşına kadar aileye aşil tendonu germe idmanları yapması önerilir. Germe idmanlarına karşın devam eden durumda seri alçılama yapılır. İnatçı olaylarda ise kolay bir operasyon olan aşil tendon gevşetme süreci yapılır.
Çocuklarda Çarpık Ayak
Çocuklarda çarpık ayak(pev pes equino-varus) önemli bir problemdir ve anne karnında gelişim sırasında oluşan bir sorundur. Kesinlikle tedavi edilmesi gerekir. Tedaviye ne kadar erken başlanırsa o kadar kolay ve tesirlidir. Bu nedenle, tespit edilirse doğumdan çabucak sonra tedaviye başlanılmalıdır.
Gecikmiş hadiselerde yahut alçı tedavisine karşın düzelmeyen hadiselerde 2-3 yaşına kadar gevşetme ameliyatlarının yapılması gerekir. Yaşın ilerlemesiyle yapılacak süreçler daha komplike hale gelir ve kemik ameliyatları ile düzeltme yapılması gerekebilir.
Serebral Palsili Çocuklarda Ayak ve Ayak Bileği Sıkıntıları
Serebral palsili çocuklar da en sık görülen ayak problemleri ayakta içe dönüklük ve öne eğiklik deformiteleridir.
İçe dönüklük deformitesi esnek ve elle düzeltilebiliyorsa kas ve tendon transferleri yapılır. Lakin elle düzeltilemeyen sert deformite ise, kemik ameliyatlarıyla düzeltme yapılır.
Öne eğrilik deformitesi çoklukla esnek tiptedir. Bu deformitenin düzeltilmesinde aşil tendonu uzatma ameliyatları yahut aşil tendonunu gevşetme ameliyatları yapılabilir.
Serebral Palsi Tedavisi Ne Kadar Erken Başlanırsa Muvaffakiyet O Kadar Yüksek Olur…